Lifestyle.

നിങ്ങൾ യാത്ര ചെയ്യാൻ ഇഷ്ടപ്പെടുന്ന ഒരാൾ ആണെങ്കിൽ നിങ്ങൾ തീർച്ചയായും സന്ദർശിക്കേണ്ട ഒരു സംസ്ഥാനമാണ് രാജസ്ഥാൻ. രാജസ്ഥാനിലെ സുന്ദരമായ തടാകങ്ങളും കോട്ടകളും മണലാരണ്യങ്ങളും നിങ്ങൾക്ക് തരുന്ന അനുഭൂതി പറഞ്ഞറിയിക്കുന്നതിലും അപ്പുറം ആയിരിക്കും. രാജസ്ഥാനിൽ നിങ്ങൾ യാത്ര ചെയ്യുമ്പോൾ കണ്ടിരിക്കേണ്ട നിരവധി അനവധി സ്ഥലങ്ങൾ ഉണ്ടെങ്കിലും പ്രധാനമായ പത്ത്സ്ഥലങ്ങൾ ഏതൊക്കെയെന്ന് നമുക്ക് നോക്കാം.രന്തംബോർ നാഷണൽ പാർക്ക്(National Park), മൗണ്ട് അബു(Mount Abu),ആംബർ പാലസ്(Amber Palace), ഹവാ മഹൽ(Hawa Mahal), ബിക്കിനർ(Bikaner), ജോധ്പൂർ(Jodhpur), ഉദയപൂർ(Udaipur), ജയ്സാൽമർ (Jaisalmer), Chittorgarh, ബാനസ്വര (Banswara)., etc…. ### 1. രൺഥംഭോർ ദേശീയോദ്യാനം (Ranthambore National Park)  ഒരുകാലത്ത് രാജാക്കന്മാരുടെ നായാട്ട് കേന്ദ്രമായിരുന്ന രാജസ്ഥാനിലെ മധോപൂർ ജില്ലയിലാണ് രൺഥംഭോർ ദേശീയോദ്യാനം സ്ഥിതിചെയ്യുന്നത്. വിദേശത്തുനിന്നടക്കം നിരവധി അനവധി സഞ്ചാരികളാണ് ഇവിടെ സന്ദർശനത്തിനായി എത്തുന്നത്. പ്രദേശത്തിന്റെ ജൈവവൈവിധ്യങ്ങളും പ്രത്യേകതകളുമാണ് ഓരോ സഞ്ചാരിയെയും ഇവിടത്തേക്ക് ആകർഷിക്കുന്നതിന്റെ മുഖ്യകാരണം . ബംഗാൾ കടുവകളും ഭൂപ്രകൃതിയും കാട്ടിലൂടെയുള്ള സഫാരിയും രൺഥംഭോർ ദേശീയോദ്യാനത്തെ കൂടുതൽ മനോഹരമാക്കുന്ന കാഴ്ചകളാണ്.രണ്‍ഥംഭോര്‍ ദേശീയോദ്യാനം ഏകദേശം 392 ചതുരശ്ര കിലോമീറ്റര്‍ വിസ്ത‍ൃതിയിലാണ് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്.പ്രസിദ്ധമായ ആരവല്ലി പര്‍വ്വത നിരയുടെ ഭാഗമായാണ് ഈ ദേശീയോദ്യാനമുള്ളത്. ബാണാസ് നദി ഈ ദേശീയോദ്യാനത്തിലൂടെ ഒഴുകുന്നു. ### 2. മൗണ്ട് അബു ( Mount Abu )  'മരുഭൂമിയിലെ ഒരു മരുപ്പച്ച', 'രാജസ്ഥാന്റെ സുഖവാസകേന്ദ്രം' എന്നൊക്കെ വിശേഷണങ്ങളുള്ള ആരവല്ലി പർവതനിരകളിലെ ഹിൽ സ്റ്റേഷൻ ആണ് മൗണ്ട് അബു. സാധാരണ നമ്മൾ കണ്ടറിഞ്ഞ ഭൂപ്രകൃതിയിൽ നിന്നും ഏറെ വ്യത്യസ്തമായ കാഴ്ചകളാണ് ഇവിടെ കാണാൻ കഴിയുന്നത്.പുരാതനമായ ക്ഷേത്രങ്ങള്‍, നദികള്‍, തടാകങ്ങള്‍, വെള്ളച്ചാട്ടങ്ങള്‍, നിത്യഹരിത വനങ്ങള്‍ തുടങ്ങി ഒട്ടേറെ സവിശേഷമായ ഇടങ്ങളാൽ ഇവിടം സമ്പുഷ്ടമാണ്. വരണ്ട ഭൂപ്രദേശമായ രാജസ്ഥാനിലെയും ഗുജറാത്തിലെ അതിര്‍ത്തി പ്രദേശത്തെയും ജനങ്ങള്‍ ചൂടില്‍ നിന്നുള്ള ഒരു ആശ്വാസത്തിനായി എത്തുന്ന ഒരു പ്രദേശമാണിവിടം. വളരെ തണുത്ത കാലാവസ്ഥയാണ് ഇവിടെ. വേനല്‍ക്കാലത്ത് പോലും ഇവിടുത്തെ പരമാവധി താപനില 34 ഡിഗ്രി സെല്‍ഷ്യസ് ആയിരിക്കും. ശീതകാലത്ത് മൗണ്ട് അബുവില്‍ പകല്‍ പരമാവധി 22 ഡിഗ്രി വരെ ഉയരുമ്പോള്‍ രാത്രിയില്‍ പരാമവധി -4 ഡിഗ്രി വരെ താപനില താഴുന്നു. ### 3. ആംബർ കോട്ട (Amber Palace)  രാജസ്ഥാനിലെ പുരാതനമായ ഒരു കോട്ടയാണ് ആംബർ കോട്ട. രാജസ്ഥാനിലെ ജയ്പൂരിനടുത്താണ് ആംബർ എന്ന സ്ഥലത്താണ് ഈ കോട്ട സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. രജപുത്ര - മുഗൾ ശൈലികൾ കൂടിച്ചേർന്ന തനതായ വാസ്തുകലാശൈലിക്ക് പ്രശസ്തമായ ആംബർ കോട്ട, രാജസ്ഥാനിലെ ഒരു പ്രധാനപ്പെട്ട വിനോദസഞ്ചാരകേന്ദ്രമാണ്. വിനോദസഞ്ചാരികളെ ആകർഷിപ്പിക്കുന്ന തരത്തിലുള്ള മനോഹരമായ വാസ്തു ശൈലികൾ ആണ് ഇവിടെയുള്ളത്. ആംബർ കോട്ടയ്ക്കടുത്ത് ഒരു തടാകവും സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നുണ്ട്. ഇത് ആംബർ കോട്ടയെ കൂടുതൽ ആകർഷകമാക്കുന്നു.വെളുപ്പും ചുവപ്പും മണൽക്കല്ലുകൊണ്ടാണ് ആംബർ കോട്ട നിർമ്മിച്ചിരിക്കുന്നത്.കോട്ടയുടെ പുറംഭാഗവും ഉൾവശവും ഹിന്ദു-മുഗൾ സമ്മിശ്രശൈലിയിലുള്ള കലാസൃഷ്ടികൾ കൊണ്ട് സമ്പന്നമാണ്.കോട്ടയുടെ മതിലുകളുടെ ഉൾവശം മ്യൂറൽ,ഫ്രസ്കോ ചുമർ ചിത്രങ്ങൾ‌ കൊണ്ട് അലങ്കരിക്കപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. മറ്റു മതിലുകൾ കൊത്തുപണികൾ കൊണ്ടും മൊസൈക്കുകൾ കൊണ്ടും കണ്ണാടിയിലുള്ള സൂക്ഷ്മമായ ചിത്രപ്പണികൾ കൊണ്ടും അലങ്കരിച്ചിരിക്കുന്നു. വിനോദസഞ്ചാരികളെ ആകർഷിപ്പിക്കുന്ന തരത്തിലുള്ള നിരവധി കാഴ്ചകളാണ് ആമ്പർ കോട്ടയ്ക്ക് അകത്തുള്ളത്. രാജസ്ഥാനിൽ യാത്ര പോകാൻ ആഗ്രഹിക്കുന്നുവെങ്കിൽ നിങ്ങൾ തീർച്ചയായും ആംബർ കോട്ട സന്ദർശിക്കേണ്ടതാണ്. ഇവിടെയുള്ള ഓരോ കാഴ്ചയും നിങ്ങളുടെ കണ്ണിനും മനസ്സിനും അനുഭൂതി പകരും എന്നതിൽ യാതൊരുവിധ സംശയവുമില്ല. ### 4. ഹവാ മഹൽ (Hawa Mahal)  രാജസ്ഥാനിലെ ജയ്പൂരിലാണ് ഹവാമഹൽ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. കാറ്റുകളുടെ മാളിക എന്നാണ് ഹവാ മഹൽ എന്ന വാക്കിന്റെ അർത്ഥം.1799 ലാണ് ഇതിന്റെ പണി കഴിപ്പിച്ചത്.സ്ത്രീകൾക്ക് പുറം ലോകം വീക്ഷിക്കാനായി പണിതീർത്തതാണ്‌ ഈ മഹൽ എന്ന് പറയപ്പെടുന്നു.ചെറിയ ജാലകങ്ങളോടു കൂടിയ കൂടുകൾ ചേർത്തു വച്ച് അഞ്ച് നിലകളിലായാണ് ഈ മാളിക കെട്ടിപ്പടുത്തത്.കൊട്ടാരത്തിലെ സ്ത്രീകൾക്ക് പർദ്ദയുടെ ഉപയോഗം നിർബന്ധമായിരുന്ന കാലത്തായിരുന്നു ഇതിന്റെ നിർമ്മാണം.ചുവന്ന മണൽക്കല്ലിൽ വെളുത്ത വരമ്പുകൾ ചേർത്ത് രജപുത്രശൈലിയിലുള്ള ഈ കെട്ടിടം രൂപകൽപ്പന ചെയ്തത്. 953 ജനലുകൾ ഈ മാളികയ്ക്ക് ഉണ്ട്.കൃഷ്ണന്റെ കിരീടത്തിന്റെ ആകൃതിയിലാണ് ഹവാ മഹലിന്റെ മുൻഭാഗം രൂപകൽപ്പന ചെയ്തത്. പിന്നിലൂടെയാണ് ഈ ഹവാ മഹലിലേക്കുള്ള പ്രവേശന വാതിലുകൾ. ### 5. ബിക്കാനീര്‍ ( Bikaner)  വിനോദസഞ്ചാരികളെ ആകർഷിപ്പിക്കുന്ന തരത്തിലുള്ള രാജസ്ഥാനിലെ ഒരു മരു നഗരമാണ് ബിക്കാനീർ. രാജസ്ഥാൻ എന്ന് കേൾക്കുമ്പോൾ മനസ്സിൽ വരുന്ന കാഴ്ചകളിൽ നിന്നും വ്യത്യസ്തമായ ഒരു കാഴ്ചയാണ് ബിക്കാനീറിൽ നമുക്ക് കാണാൻ കഴിയുക.രാജസ്ഥാനിലെ വിവിധ നഗരങ്ങളില്‍ നിന്നു സുഖമമായി ബിക്കാനീറിലെത്താം.താര്‍ മരുഭൂമിയ്ക്ക് നടുവിലെ അത്ഭുതം എന്ന വിശേഷണം ബിക്കാനീറിന് ഉണ്ട്. വിനോദ സഞ്ചാരികളെ ആകർഷിപ്പിക്കുന്ന തരത്തിലുള്ള കാഴ്ചകളാണ് ബിക്കനീറിലുള്ളത്. ചുറ്റും പച്ചപ്പ് നിറഞ്ഞ രീതിയിലാണ് ബിക്കാനീർ പരിസരം. `_BANNER_` ### 6. ജോധ്പൂര്‍(Jodhpur)  രാജസ്ഥാനിലെ രണ്ടമത്തെ വലിയ മരുനഗരമാണ് ജോധ്പൂർ.സൂര്യനഗരമെന്നും നീല നഗരമെന്നും ജോധ്പൂർ അറിയപ്പെടുന്നു.മെഹറാന്‍ഗാര്‍ഗ് കോട്ടയ്ക്കു ചുറ്റുമുള്ള നീലച്ചായമടിച്ച വീടുകള്‍ നഗരത്തെ നീലനഗരമാക്കുന്നു.താര്‍മരുഭൂമിയുടെ അരികത്ത് നില്ക്കുന്നതിനാല്‍ താറിലേക്കുള്ള വാതിലെന്നും ജോധ്പൂർ അറിയപ്പെടുന്നു.1429 ല്‍ ഈ നഗരം സ്ഥാപിച്ചത് റാഥോഡ് രജപുത്ര കുടുംബത്തിന്റെ തലവനായ റാവു ജോധയാണ്. ജോധ്പൂര്‍ രാജ്യത്തിന്‍റെ തലസ്ഥാനമായിരുന്ന ഇവിടം അടുത്ത കാലം വരെ മാര്‍വാര്‍ എന്നാണറിയപ്പെട്ടിരുന്നത്.ഭക്ഷണ പ്രിയർക്ക് രുചിയുടെ സ്വര്‍ഗ്ഗമാണ് ജോധ്പൂർ. തൈരും പഞ്ചസാരയും വെണ്ണയും ചേര്‍ത്തുണ്ടാക്കുന്ന മാഘാനിയ ലസ്സി, മാവാ കച്ചോരി, പായസ് കി കച്ചോരി, മിര്‍ച്ചി ബഡ എന്നിവയാണ് ജോധ്പൂര്‍വിഭവങ്ങള്‍. ജോധ്പൂരിൽ എത്തുന്ന ഓരോ സഞ്ചാരിയെയും ആകർഷിപ്പിക്കുന്ന തരത്തിലുള്ള ചന്തകളും വിപണന കേന്ദ്രങ്ങളും ജോധ്പൂരിൽ ഉണ്ട്.കരകൗശല വസ്തുക്കൾ,ജോധ്പൂരിന്റെ വസ്ത്രങ്ങൾ, നിരവധി ഉൽപ്പന്നങ്ങളാണ് ജോധ്പൂരിൽ കാണാൻ സാധിക്കുന്നത്.അന്തര്‍ദേശീയ മരുഭൂമി പട്ടംപറത്തലുത്സവം എല്ലാ വര്‍ഷവും ജനുവരി 14 ന് ജോധ്പൂരിലെ പോളോ മൈതാനത്ത് വച്ച് നടത്തുന്നു. ### 7. പുഷ്കർ  രാജസ്ഥാനിലെ അമീർ ജില്ലയിലാണ് പുഷ്കർ സ്ഥിതിചെയ്യുന്നത്. ഇവിടെ ധാരാളം ക്ഷേത്രങ്ങൾ ഉണ്ട്. ഹിന്ദുക്കളുടെയും സിക്കുകാരുടെയും തീർത്ഥാടന കേന്ദ്രമാണിത്.പുഷ്കർ ക്ഷേത്രങ്ങളിൽ ഏറ്റവും പ്രസിദ്ധമായത് പതിനാലാം നൂറ്റാണ്ടിൽ നിർമിച്ച ബ്രഹ്മക്ഷേത്രമാണ്. പുഷ്കറിൽ ഇറച്ചി മുട്ട എന്നിവയുടെ ഉപയോഗം നിരോധിച്ചിരിക്കുന്നു.പുഷ്കർ തടാക തീരത്തിനടുത്താണ് പുഷ്കർ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. ഇന്ത്യയിലെ ഏറ്റവും വലിയ ചന്തയായ ഒട്ടക ചന്ത നടക്കുന്നത് പുഷ്കറിലാണ്.രാജസ്ഥാനിലേക്ക് നിരവധി സഞ്ചാരികൾ എത്തുന്ന ആഘോഷം കൂടിയാണ് ഇത്. ഒട്ടകപന്തയത്തിന് ശേഷം സംഗീതം, നൃത്തം, കലാപ്രദർശനങ്ങൾ തുടങ്ങി നിരവധി കാര്യങ്ങളാണ് ഇവിടെ നടക്കാറുള്ളത്.ഒട്ടകങ്ങൾ, ചെമ്മരിയാടുകൾ, കോലാടുകൾ, പശുക്കൾ തുടങ്ങി എല്ലാവിധ കന്നുകാലികളേയും ഇവിടെ വാങ്ങാനും വിൽക്കാനും ഈ ദിവസങ്ങളിൽ സാധിക്കും. ദിവസങ്ങൾ നീണ്ടുനിൽക്കുന്ന കാലിച്ചന്തയാണ് ഇവിടെ നടക്കാറുള്ളത്. രാജസ്ഥാന്റെ മരുപ്രദേശ ഗ്രാമങ്ങളിൽ ഒട്ടകങ്ങളെ വളർത്തുന്നവർ അവയെ വിൽക്കാൻ എത്തുന്നതു പുഷ്കറിലെ മേളയിലാണ്. വിവിധതരത്തിലുള്ള നൃത്ത ചുവടുകൾ വെക്കുന്ന ഒട്ടകങ്ങളെയും നമുക്ക് ഇവിടെ കാണാൻ സാധിക്കും. ഏറെ കൗതുകം നിറഞ്ഞ ഒരു കാഴ്ചയാണിത്. ഫെബ്രുവരി മാസങ്ങളിലാണ് നിങ്ങൾ യാത്രക്കിറങ്ങുന്നതെങ്കിൽ നിങ്ങൾക്ക് തീർച്ചയായും ഈ ഒരു കാഴ്ച കാണാൻ സാധിക്കും. ### 8. ജയ്സാൽമർ (Jaisalmer)  രാജസ്ഥാനിലെ താറു മരുഭൂമിക്ക് അടുത്താണ് ജയ് സാൽമർ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്.ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും വലിയ കോട്ടകളിൽ ഒന്നാണ് ജയ് സാൽമറിലെ കോട്ട. കൊത്തുപണികൾ ചെയ്ത ഒരുപാട് ചുമരുകൾ ജയ്സാൽമറിൽ കാണാൻ സാധിക്കും. ജയ്സാൽ മാറിലെ ഓരോ കൊത്ത്പണികളും നിങ്ങളുടെ കണ്ണിന് വ്യത്യസ്ത അനുഭൂതി നൽകുമെന്നതിൽ യാതൊരുവിധ സംശയവുമില്ല. പുരാതനമായ രീതിയിൽ ശില്പികൾ പ്രത്യേകം നിർമ്മിച്ച ഇത്തരം കൊത്തുപണികൾ ഇന്ന് നമുക്ക് വേറെ എവിടെയും കാണാൻ സാധിക്കുകയില്ല. ### 9. ബന്‍സ്വാര (Banswara)  രാജസ്ഥാനിലെ ആയിരം തടാകങ്ങളുടെ നാട് എന്നറിയപ്പെടുന്ന പ്രദേശമാണ് ബന്‍സ്വാര. നോക്കുന്നിടത്തെല്ലാം ധാരാളം തടാകങ്ങളും പച്ചപ്പും നമുക്കിവിടെ കാണാൻ സാധിക്കും.ബന്‍സ്വാര ഏറ്റവും ഭംഗിയാവുന്ന സമയമം മഴക്കാലമാണ്. സ്ഥിരം രാജസ്ഥാന്‍ കാഴ്ചകളില്‍ നിന്നും വ്യത്യസ്തമായി നിറയെ പച്ചപ്പ് ആണ് ഈ പ്രദേശത്തിന്റെ പ്രത്യേകതകളിൽ ഒന്ന്. നിരവധി തടാകങ്ങളും പച്ചപ്പു നിറഞ്ഞ നിറഞ്ഞ പ്രദേശങ്ങളുമായി മനസ്സിനെ ആനന്ദിക്കുന്ന തരത്തിലുള്ള കാഴ്ചകളാണ് ഇവിടെ നമുക്ക് കാണാൻ സാധിക്കുക.നൂറു ദ്വീപുകളുടെ നാട് എന്നാണിവിടം അറിയപ്പെടുന്നത്. രാജസ്ഥാന്റെ ചിറാപുഞ്ചി എന്നും ഇത് അറിയപ്പെടുന്നു.ചരിത്രപരമായും സാംസ്കാരിക പരമായും പ്രത്യേകതകളുള്ള കാഴ്ചകള്‍ ഇവിടെ കാണാം. നിരവധി ക്ഷേത്രങ്ങളും ഇവിടെയുണ്ട്.രാജസ്ഥാനില്‍ ഏറ്റവും കൂടുതല്‍ മഴ ലഭിക്കുന്ന പ്രദേശമാണ് ഇവിടം. അതുകൊണ്ടാണ് ഇവിടം രാജസ്ഥാന്‍റെ ചിറാപുഞ്ചി എന്ന് അറിയപ്പെടുന്നത്.രാജസ്ഥാനിലേക്ക് യാത്ര പുറപ്പെടുന്ന നിങ്ങൾ തീർച്ചയായും കണ്ടിരിക്കേണ്ട സ്ഥലങ്ങളിൽ ഒന്നാണ് ഇവിടം. ### 10. ചിത്തോർഗഢ് കോട്ട  രാജസ്ഥാനിൽ സ്ഥിതിചെയ്യുന്ന ഒരു കോട്ടയാണ് ചിത്തോർഗഢ് കോട്ട.ഇന്ത്യയിലെ ഏറ്റവും വലിയ കോട്ടയാണിത്.കോയുടെ ലോക പൈതൃക പട്ടികയിൽ ഇടംപിടിച്ച ഒരു കോട്ട കൂടിയാണിത്.ഏഴാം നൂറ്റാണ്ട് മുതൽ1567ൽ അക്ബർ ചക്രവർത്തി ഈ പ്രദേശം കീഴടക്കുന്നത് വരെ ഈ ഗോത്രങ്ങളാണ് ഇവിടെ ഭരണം നടത്തിയിരുന്നത്.15, 16 നൂറ്റാണ്ടുകൾക്കിടയിൽ ഈ കോട്ട മൂന്നു തവണ ആക്രമിക്കപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്.ചിത്തോർഗഢ് ന്റെ പ്രൗഢ ഭംഗി വിളിച്ചോതുന്നതിൽ ചിത്തോർഗഢ് കോട്ട വലിയ പങ്കുവഹിക്കുന്നു. ഒരുപാട് കാലപ്പഴക്കമുള്ള കോട്ട ഇന്നും കേടുപാടുകൾ സംഭവിക്കാതെ നിൽക്കുന്നുണ്ട്. കോട്ടയിലേക്കുള്ള വഴികൾ അത്ര എളുപ്പമല്ലെങ്കിലും കുത്തനെയും കുറുങ്ങനെയുമുള്ള നിരവധി പാതകൾ പിന്നിട്ട് വേണം കോട്ടയ്ക്ക് അരികിലെത്താൻ.കോട്ടയ്ക്കു ചുറ്റുമായി ഇരുമ്പ് കൊണ്ട് നിർമ്മിച്ച ധാരാളം ഗേറ്റുകൾ ഉണ്ട്.റാണി പത്മിനി, മഹാറാണ, കുംഭ തുടങ്ങിയ മനോഹരമായ നിരവധി കൊട്ടാരങ്ങൾ കോട്ടയ്ക്കകത്തുണ്ട്. മഴക്കാലത്ത് മഴവെള്ളം സംഭരിച്ചു വെക്കാനുള്ള നിരവധി സംവിധാനങ്ങൾ കോട്ടയ്ക്കുള്ളിൽ കാണാൻ സാധിക്കും. മനോഹരമായ കൊത്തുപണികളാൽ അലങ്കരിച്ച ചുവരുകൾ കോട്ടക്കകത്തും പുറത്തും കാണാൻ സാധിക്കും. വ്യത്യസ്തവും മനോഹരമായ ഒരുപാട് കാഴ്ചകൾ കോട്ടയ്ക്കകത്തുണ്ട്. രാജസ്ഥാനിലേക്ക് യാത്ര പുറപ്പെടുകയാണെങ്കിൽ നിർബന്ധമായും നിങ്ങൾ ഇവിടം സന്ദർശിക്കേണ്ടിയിരിക്കുന്നു. നിങ്ങൾക്ക് വ്യത്യസ്തമായ ഒരു അനുഭൂതി നൽകാൻ ഇവിടംകൊണ്ട് സാധിക്കും. രാജസ്ഥാനിലേക്ക് യാത്ര പുറപ്പെടുന്ന ഓരോ സഞ്ചാരിയും നിർബന്ധമായും കണ്ടിരിക്കേണ്ട ,ഒഴിച്ചുകൂടാനാവാത്ത കാഴ്ചകൾ നൽകുന്ന സ്ഥലങ്ങളാണ് മുകളിൽ കൊടുത്തിരിക്കുന്നത്.രാജസ്ഥാനിലെ മണലാരണ്യ കാഴ്ചകളും, തടാകങ്ങളും, പച്ചപ്പുനിറഞ്ഞ കാഴ്ചകളും നിങ്ങൾക്ക് അവിടെ കാണാൻ സാധിക്കും. രാജസ്ഥാനിലെ ജീവിതരീതി, ഭക്ഷണം, പഴയകാല നിർമ്മാണ രീതിയിലുള്ള കെട്ടിടങ്ങൾ, തുടങ്ങി നിരവധി കാഴ്ചകൾ നിങ്ങൾക്ക് നേരിട്ട് ഒരു അനുഭൂതി നൽകും എന്നതിൽ യാതൊരുവിധ സംശയവുമില്ല.ബസ് മാർഗമോ ട്രെയിൻ മാർഗമോ നിങ്ങൾക്ക് രാജസ്ഥാനിൽ എത്താം.രാജസ്ഥാനിൽ എത്തിക്കഴിഞ്ഞാൽ മുകളിൽ കൊടുത്ത ഓരോ സ്ഥലത്തേക്കും പ്രത്യേകം ബസ്സുകളും മറ്റു വാഹന സൗകര്യങ്ങളും ലഭിക്കും.

ഇന്ത്യയിലെ ഏറ്റവും കൂടുതൽ ജനസംഖ്യയുള്ള രണ്ടാമത്തെ സംസ്ഥാനമാണ് മറാഠികളുടെ നാടായ മഹാരാഷ്ട്ര. ഇന്ത്യയുടെ പടിഞ്ഞാറൻ പ്രദേശമായതിനാൽ,സമൃദ്ധമായ പ്രകൃതിവിഭവങ്ങൾ കൊണ്ട് അനുഗ്രഹീതമാണ് മഹാരാഷ്ട്ര. അറബിക്കടലിനും പശ്ചിമഘട്ടത്തിനും ഇടയിൽ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന മഹാരാഷ്ട്ര സംസ്ഥാനത്തിന് സവിശേഷമായ ഒരു സ്ഥാനമുണ്ട്. വിനോദസഞ്ചാരികൾ പര്യവേക്ഷണം ചെയ്യേണ്ട ടൺ കണക്കിന് സ്ഥലങ്ങളും ആകർഷണങ്ങളുമുള്ള ഇന്ത്യയിലെ ഒരു പ്രധാന സംസ്ഥാനമാണിത്. മഹാരാഷ്ട്രയിലെ അത്തരം മികച്ച 10 സ്ഥലങ്ങളെ ചുവടെ പരിചയപ്പെടുത്തുന്നു. ## 1.മുംബൈ  മുമ്പ് 'ബോംബെ' എന്നറിയപ്പെട്ടിരുന്ന മുംബൈ മഹാരാഷ്ട്ര സംസ്ഥാനത്തിലെ ഏറ്റവും വലിയ നഗരവും തലസ്ഥാനവുമാണ്. ഇത് ഇന്ത്യയിലെ ഏറ്റവും ജനസംഖ്യയുള്ള നഗരവും ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും ജനസംഖ്യയുള്ള 9-ാമത്തെ നഗരവുമാണ്. സ്വപ്നങ്ങളുടെ നഗരം എന്നാണ് മുംബൈയെ വിളിക്കുന്നത്. 7 ദ്വീപുകളുടെ ഒരു ശേഖരമായ ഈ നഗരം, മുംബാദേവിയുടെ പേരിലാണ് അറിയപ്പെടുന്നത്. ഈ മഹാനഗരത്തിന്‍റെ ചരിത്രം ശിലായുഗം മുതലുള്ളതാണെന്ന് പറയപ്പെടുന്നു. മൗര്യ, ചാലൂക്യ, രാഷ്ട്രകൂട, മറാത്ത തുടങ്ങിയ പ്രമുഖ സാമ്രാജ്യങ്ങളുടെ ഭാഗമായിരുന്നു മുംബൈ. തുറമുഖ നഗരമായതിനാൽ മുംബൈ ഒരു വ്യാപാര പാതയായി വളർന്നു. ഫാഷനബിൾ വസ്ത്രങ്ങൾക്കും അനുകരണ ആഭരണങ്ങൾക്കും മുംബൈ പ്രശസ്തമാണ്. ഗേറ്റ്‌വേ ഓഫ് ഇന്ത്യ, ഛത്രപതി ശിവജി ടെർമിനസ് (വിക്ടോറിയ ടെർമിനസ്), എലിഫന്‍റ് ഗുഹകൾ, കൻഹേരി ഗുഹകൾ, ഹാജി അലി ദർഗ, സിദ്ധിവിനായക ക്ഷേത്രം, ജുഹു ബീച്ച്, മാർവ് ബീച്ച്, മറൈൻ ഡ്രൈവ്, ചൗപാട്ടി, ഫിലിം സിറ്റി, മണിഭവൻ ഗാന്ധി സംഗ്രഹാലയ, ബാബുൽനാഥ് ക്ഷേത്രം, മൗണ്ട് മേരി ചർച്ച് എന്നിവ മുംബൈയിൽ സന്ദർശിക്കേണ്ട സ്ഥലങ്ങളാണ്. ## 2.ഔറംഗബാദ്  മുഗൾ ചക്രവർത്തിയായ ഔറംഗസേബിന്‍റെ പേരില്‍ അറിയപ്പെടുന്ന ഔറംഗബാദ് എന്ന നഗരം മഹാരാഷ്ട്രയിലെ ഏറ്റവും പ്രധാനപ്പെട്ട വിനോദസഞ്ചാര കേന്ദ്രങ്ങളിലൊന്നാണ്.മുഗളന്മാരുടെയും ഹൈദരാബാദിലെ മുസ്ലീം സംസ്കാരവും ഈ നഗരത്തിന്‍റെ സംസ്കാര രൂപീകരണത്തില്‍ സ്വാധീനം ചെലുത്തിയിട്ടുണ്ട്. മറാത്തി, ഉറുദു എന്നിവയാണ് ഇവിടെ സംസാരിക്കുന്ന പ്രധാന ഭാഷകൾ. അഹമ്മദ് നഗറിലെ മുർതാസ നിസാം ഷായുടെ പ്രധാനമന്ത്രിയായിരുന്ന മാലിക് അംബാറാണ് എഡി 1610-ൽ ഈ നഗരം സ്ഥാപിച്ചത്. യുനെസ്കോയുടെ ലോക പൈതൃക സ്ഥലങ്ങളായ അജന്ത-എല്ലോറ ഗുഹകൾ ഉൾപ്പെടെ നിരവധി ചരിത്ര സ്മാരകങ്ങളാൽ ചുറ്റപ്പെട്ട നഗരമാണ് ഔറംഗബാദ്. ബിസി രണ്ടാം നൂറ്റാണ്ടിനും എഡി ആറാം നൂറ്റാണ്ടിനും ഇടയിലാണ് ഈ ഗുഹകൾ കൊത്തിയെടുത്തതെന്ന് പറയപ്പെടുന്നു. ഈ ഗുഹകൾ ഇപ്പോൾ ആർക്കിയോളജിക്കൽ സർവ്വേ ഓഫ് ഇന്ത്യയുടെ സംരക്ഷണത്തിലാണ്. അജന്ത എല്ലോറ ഗുഹകള്‍ കൂടാതെ ദൗലതാബാദ് ഫോർട്ട്, ബീബി കാ മഖ്ബറ, ജമാ മസ്ജിദ്, പഞ്ചക്കി, ദേവഗിരി ഫോർട്ട്, ഘൃഷ്ണേശ്വര ക്ഷേത്രം, സലിം അലി പക്ഷി സങ്കേതം എന്നിവയാണ് ഔറംഗബാദില്‍ കാണേണ്ട പ്രധാന സ്ഥലങ്ങള്‍. ## 3.നാസിക്ക്  മഹാരാഷ്ട്രയുടെ വടക്കുപടിഞ്ഞാറൻ മേഖലയിൽ സ്ഥിതിചെയ്യുന്ന ഒരു മതപരമായ നഗരമാണ് നാസിക്. സമുദ്രനിരപ്പിൽ നിന്ന് 700 മീറ്റർ ഉയരത്തിൽ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന നാസിക്ക് ഇന്ത്യയുടെ വൈൻ തലസ്ഥാനം എന്നാണ് അറിയപ്പെടുന്നത്. ഗോദാവരി നദിയുടെ തീരത്താണ് ഇത് സ്ഥിതിചെയ്യുന്നത്. വിവിധ ഭരണാധികാരികളുടെ ഭരണകാലത്ത് നിർമ്മിച്ച നിരവധി ക്ഷേത്രങ്ങൾക്ക് പേരുകേട്ടതാണ് നാസിക്ക്. ഹിന്ദു പുരാണങ്ങളിൽ ഈ സ്ഥലം നിരവധി തവണ പരാമർശിക്കപ്പെടുന്നു. കൂടാതെ 12 വർഷത്തിലൊരിക്കൽ ഇന്ത്യയിലെ കുംഭമേളയ്ക്ക് ആതിഥേയത്വം വഹിക്കുന്ന നഗരങ്ങളിലൊന്നായി നാസിക്ക് പ്രശസ്തമാണ്. പവിത്രമായതും ഹൈന്ദവ പുരാണങ്ങളിൽ വളരെ പ്രാധാന്യമുള്ളതുമായ പുരാതന ക്ഷേത്രങ്ങളുടെ ഒരു വലിയ നിര ഈ നഗരത്തിലുണ്ട്. മതപരമായ പ്രാധാന്യത്തിനുപുറമെ, നാസിക്കിൽ നിരവധി മുന്തിരിത്തോട്ടങ്ങളും ഉണ്ട്. അത് ഗ്രാമപ്രദേശങ്ങളിൽ വ്യാപിച്ചു കിടക്കുന്നു. പഞ്ചവടി, സോമേശ്വർ, രാം കുണ്ഡ്, മുക്തിധാം ക്ഷേത്രം, നാണയ മ്യൂസിയം, പാണ്ഡവ്‌ലേനി ഗുഹകൾ, സിന്നാർ, അഞ്ജനേരി, ത്രയംബകേശ്വർ എന്നിവ നാസിക്കില്‍ കാണേണ്ട പ്രധാന സ്ഥലങ്ങളാണ്. ## 4.പൂണെ  പേഷ്വാകളുടെ നാടെന്ന് അറിയപ്പെടുന്ന പൂണെ, ഛത്രപതി ശിവാജി മഹാരാജിന്‍റെ കാലം മുതൽ സാംസ്കാരികമായും ചരിത്രപരമായും ഒരു പ്രധാന സ്ഥാനം വഹിച്ചിട്ടുണ്ട്. പുണ്യ-നഗരി അല്ലെങ്കിൽ ഡെക്കാൻ രാജ്ഞി എന്നാണ് പൂണെ മുമ്പ് അറിയപ്പെട്ടിരുന്നത്. മുമ്പ്, പൂണെ ഭരിച്ചിരുന്നത് രാഷ്ട്രകൂടരാണ്. ഇത് ദേവഗിരിയിലെ യാദവ സാമ്രാജ്യത്തിന്‍റെ ഭാഗമായിരുന്നു. മറ്റൊരുകാലത്ത് ശിവാജി മഹാരാജ് സ്ഥാപിച്ച മറാത്താ സാമ്രാജ്യത്തിന്‍റെ ശക്തികേന്ദ്രമായിരുന്നു പൂണെ. മഹാരാഷ്ട്രയുടെ സാംസ്കാരിക തലസ്ഥാനമായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്ന പൂണെ, ശാസ്ത്രീയ സംഗീതം, ആത്മീയത, നാടകം, കായികം, സാഹിത്യം തുടങ്ങിയ സാംസ്കാരിക പ്രവർത്തനങ്ങൾക്ക് പേരുകേട്ടതാണ്. പൂണെ നഗരം ഐടി, നിർമ്മാണം, ഓട്ടോമൊബൈൽ വ്യവസായങ്ങൾ, പ്രശസ്തമായ വിദ്യാഭ്യാസ സ്ഥാപനങ്ങൾ എന്നിവയ്ക്കും പേരുകേട്ടതാണ്. മറാഠാ കാലഘട്ടത്തിലെ അതിമനോഹരമായ ചരിത്ര സ്മാരകങ്ങളും വിനോദസഞ്ചാര താൽപര്യമുള്ള നിരവധി സ്ഥലങ്ങളും ഈ നഗരത്തെ വൈവിധ്യ സമ്പന്നമാക്കുന്നു. ശനിവർ വാഡ, സിൻഹഗഡ് ഫോർട്ട്, ഓഷോ ആശ്രമം, ദഗ്ദുഷേത് ഗണപതി, പാടലേശ്വർ ഗുഹാക്ഷേത്രം, രാജീവ് ഗാന്ധി സുവോളജിക്കൽ പാർക്ക്, ഷിൻഡെ ഛത്രി, രാജാ ദിനകർ കേൽക്കർ മ്യൂസിയം, നാഷണൽ വാർ മ്യൂസിയം, ബണ്ട് ഗാർഡൻ, സരസ് ബാഗ്, പാർവതി ഹിൽ, ആഗാ ഖാൻ പാലസ്, രാജ്ഗഡ് കോട്ട, കൂടാതെ ദർശൻ മ്യൂസിയം എന്നിവ പൂണെയിൽ സന്ദർശിക്കേണ്ട ചില പ്രധാന സ്ഥലങ്ങളാണ്. ## 5.മഹാബലേശ്വര്‍  മഹാരാഷ്ട്രയിലെ ഒരു ഹിൽ സ്റ്റേഷനാണ് മഹാബലേശ്വർ. ചരിഞ്ഞ കൊടുമുടികളും ചുറ്റുമുള്ള കാടുകളും ഉള്ള സമതലങ്ങളുടെ വിശാലമായ കാഴ്ച മഹാബലേശ്വര്‍ പ്രദാനം ചെയ്യുന്നു. ബ്രിട്ടീഷ് ഭരണകാലത്ത് ബോംബെ പ്രസിഡൻസിയുടെ വേനൽക്കാല തലസ്ഥാനമായി മാറിയ മഹാബലേശ്വർ 1829-30 വര്‍ഷങ്ങളിലാണ് ഇന്നത്തെ രീതിയില്‍ നിലവില്‍ വന്നത്. നേരത്തെ, ഇത് മാൽക്കം പേത്ത് എന്നറിയപ്പെട്ടിരുന്നു. മഹാരാഷ്ട്ര, കർണാടക, തെലങ്കാന, ആന്ധ്രാപ്രദേശ് എന്നിവിടങ്ങളിലൂടെ ഒഴുകുന്ന കൃഷ്ണ നദിയുടെ ഉറവിടമാണ് മഹാബലേശ്വർ. പഴയ മഹാബലേശ്വറിലെ പഞ്ച് ഗംഗാ ക്ഷേത്രത്തിലെ ഒരു പശുവിന്‍റെ പ്രതിമയുടെ വായിൽ നിന്ന് ഒഴുകിയതാണ് നദിയുടെ ഉറവിടം എന്നാണ് ഐതീഹ്യം. കൃഷ്ണനദിയിൽ ലയിക്കുന്നതിന് മുമ്പ് മറ്റ് നാല് നദികളും ഇവിടെ നിന്ന് ഒഴുകുന്നു. കൊയാന, വെണ്ണ (വേണി), സാവിത്രി, ഗായത്രി എന്നിവയാണവ. കോട്ടകൾ, ക്ഷേത്രങ്ങൾ, തടാകങ്ങൾ തുടങ്ങി നിരവധി വിനോദസഞ്ചാര കേന്ദ്രങ്ങൾ മഹാബലേശ്വറിൽ ഉണ്ട്. പ്രതാപ്ഗഡ് കോട്ട, വെണ്ണ തടാകം, മഹാബലേശ്വർ ക്ഷേത്രം, കൃഷ്ണഭായി ക്ഷേത്രം, ലിംഗമാല വെള്ളച്ചാട്ടം, തപോള, പാഞ്ച്ഗനി എന്നിവ മഹാബലേശ്വറിലെ പ്രധാന സ്ഥലങ്ങളാണ്. പ്രകൃതി ഭംഗി ആസ്വദിക്കാന്‍ നിരവധി വ്യൂ പോയിന്‍റുകളും ഉണ്ട് ഇവിടെ. ആർതേഴ്‌സ് സീറ്റ്, വിൽസൺ പോയിന്‍റ്, കേറ്റ്സ് പോയിന്‍റ്, എലിഫന്‍റ് ഹെഡ് പോയിന്‍റ്, കൊണാട്ട് പീക്ക്, ബോംബെ പോയിന്‍റ് എന്നിവ ജനപ്രിയ വ്യൂ പോയിന്‍റുകളാണ്. സ്ട്രോബെറി, മൾബറി എന്നിവയുടെ കൃഷിക്ക് പേരുകേട്ടതാണ് മഹാബലേശ്വർ. ## 6.മാഥേരാൻ  മഹാരാഷ്ട്രയിലെ റായ്ഗഡ് ജില്ലയിലെ ഒരു ചെറിയ ഹിൽസ്റ്റേഷനാണ് മാഥേരാൻ. മഹാരാഷ്ട്രയിലെ ഏറ്റവും മികച്ച മൺസൂൺ ഡെസ്റ്റിനേഷനുകളിൽ ഒന്നാണിത്. തണുത്തതും ഈർപ്പം കുറഞ്ഞതുമായ കാലാവസ്ഥയ്ക്ക് ഈ നഗരം പ്രശസ്തമാണ്. എഡി 1850-ൽ താനെ ജില്ലയുടെ അന്നത്തെ ജില്ലാ കളക്ടറായിരുന്ന ഹഗ് പോയിന്‍റ്സ് മാലെറ്റാണ് മാഥേരാൻ വികസിപ്പിച്ചത്. ബ്രിട്ടീഷുകാരുടെ വേനൽക്കാല റിസോർട്ടായി ബോംബെ ഗവർണറായിരുന്ന എൽഫിൻസ്റ്റൺ പ്രഭു ഈ സ്ഥലം വികസിപ്പിച്ചെടുത്തു. 'നെറ്റിയിലെ വനം' എന്നർത്ഥം വരുന്ന മാഥേരാൻ, ഭാരത സർക്കാരിന്‍റെ പരിസ്ഥിതി-വന മന്ത്രാലയം പ്രഖ്യാപിച്ച ഒരു പരിസ്ഥിതി ലോല പ്രദേശമാണ്. ഏഷ്യയിലെ ഏക ഓട്ടോമൊബൈൽ ഫ്രീ ഹിൽ സ്റ്റേഷനാണിത്. മാഥേരാൻ നഗരത്തിലേക്ക് സ്വകാര്യ വാഹനങ്ങൾ അനുവദിക്കില്ല. പശ്ചിമഘട്ടത്തിന്‍റെ കൊടുമുടികളുടെ വിശാലദൃശ്യം പ്രദാനം ചെയ്യുന്ന 38 വ്യൂ പോയിന്‍റുകൾക്ക് മാഥേരാൻ പ്രശസ്തമാണ്. പോർക്കുപൈൻ പോയിന്‍റ്, പനോരമ പോയിന്‍റ്, എക്കോ പോയിന്‍റ്, ഷാർലറ്റ് ലേക്ക്, കിംഗ് ജോർജ് പോയിന്‍റ്, ലൂയിസ പോയിന്‍റ്, മങ്കി പോയിന്‍റ്, പേമാസ്റ്റർ പാർക്ക്, പാന്തേഴ്‌സ് ഗുഹകൾ, റാംബോഗ് പോയിന്‍റ്, ഹാർട്ട് പോയിന്‍റ് തുടങ്ങിയവ മാഥേരാനില്‍ സന്ദർശിക്കേണ്ട ചില പ്രധാന സ്ഥലങ്ങളാണ്. `_BANNER_` ## 7.കോലാപൂര്‍  പഞ്ചഗംഗ നദിയുടെ തീരത്ത് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന നഗരമാണ് കോലാപൂര്‍. മറാത്ത സാമ്രാജ്യത്തിന്‍റെ ഹൃദയമായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്ന ഈ നഗരം മറാത്തികളുടെ വിവിധ ചരിത്ര സ്മാരകങ്ങൾക്കും സാംസ്കാരിക പൈതൃകത്തിനും പേരുകേട്ടതാണ്. ദേവീഭാഗവത പുരാണത്തിൽ കൊല്ലമ്മയുടെ ആരാധനാലയമായി ഈ പുരാതന നഗരത്തെ പരാമർശിക്കുന്നു. മഹാലക്ഷ്മി ദേവിയാൽ വധിക്കപ്പെട്ട അസുരനായ കോലാസൂരിന്‍റെ പുരാണ കഥയിൽ നിന്നാണ് നഗരത്തിന് ഈ പേര് ലഭിച്ചത്. നഗരത്തിന്‍റെ കാവൽ ദേവതയായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്ന മഹാലക്ഷ്മി ദേവിയുടെ ബഹുമാനാർത്ഥം പ്രസിദ്ധമായ ഒരു മഹാലക്ഷ്മി ക്ഷേത്രം ഇവിടെയുണ്ട്. കോലാപുരി ചപ്പലുകൾ, കോലാപുരി ആഭരണങ്ങൾ, കോലാപുരി പാചകരീതികൾ എന്നിവയ്ക്ക് കോലാപൂർ ലോകമെമ്പാടും അറിയപ്പെടുന്നു. രാജ്യത്തെ ഏറ്റവും പഴയ നാഗരികതകളിലൊന്നാണ് കോലാപൂർ. മൗര്യന്മാർ, ചാലൂക്യർ, രാഷ്ട്രകൂടർ, ശിലാഹർ, യാദവർ തുടങ്ങിയ നിരവധി ഇന്ത്യൻ രാജവംശങ്ങളാണ് ഈ നഗരം ഭരിച്ചിരുന്നത്. ദക്ഷിണ കാശി എന്ന് പലപ്പോഴും വിളിക്കപ്പെടുന്ന കോലാപൂർ ഒരു പ്രധാന ആത്മീയ കേന്ദ്രമാണ്. മഹാലക്ഷ്മി ക്ഷേത്രം ഉൾപ്പെടെ മധ്യകാല ഇന്ത്യയിൽ നിന്നുള്ള ധാരാളം ക്ഷേത്രങ്ങൾ ഇവിടെയുണ്ട്. ടെംബ്ലൈ ക്ഷേത്രം, ഭവാനി മണ്ഡപം, ന്യൂ പാലസ് മ്യൂസിയം, ജ്യോതിബ ക്ഷേത്രം, ശ്രീ ബിങ്കംബി ഗണേഷ് മന്ദിർ, രങ്കല തടാകം, കോപേശ്വര ക്ഷേത്രം, പൻഹാല ഫോർട്ട്, ശാലിനി പാലസ്, സിദ്ധഗിരി ഗ്രാമ്ജീവന മ്യൂസിയം, ടൗൺ ഹാൾ മ്യൂസിയം, സാഗരേശ്വര് വന്യജീവി സങ്കേതം, രാധാനഗരി വന്യജീവി സങ്കേതം എന്നിവയാണ്. കോലാപൂരിലെ പ്രമുഖ വിനോദസഞ്ചാര കേന്ദ്രങ്ങൾ. ## 8.ഷിര്‍ദി  മഹാരാഷ്ട്രയിലെ അഹമ്മദ്‌നഗർ ജില്ലയിൽ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന ഒരു തീർത്ഥാടന നഗരമാണ് ഷിർദി. ഷിർദ്ദി സായി ബാബയുടെ ക്ഷേത്രമാണ് ഷിർദ്ദി, ഇവിടം ഭക്തരുടെ പ്രധാന ആകർഷണമാണ്. ഇരുപതാം നൂറ്റാണ്ടിൽ ജീവിച്ചിരുന്ന സായിബാബ ഇന്ത്യയിലെ ഏറ്റവും വലിയ സന്യാസിമാരിൽ ഒരാളായാണ് അറിയപ്പെടുന്നത്. 16 വയസ്സുള്ളപ്പോൾ സായി ബാബ ഷിർദി സന്ദർശിക്കുകയും 1918-ൽ മരിക്കുന്നതുവരെ അവിടെ തങ്ങുകയും ചെയ്തു. സായി ബാബ ഈ ചെറിയ ഗ്രാമത്തെ തന്‍റെ ഭക്തർക്കുള്ള ഒരു പുണ്യ തീർത്ഥാടന കേന്ദ്രമാക്കി മാറ്റി. ഷിർദി ക്ഷേത്ര സമുച്ചയത്തിൽ ഗുരുസ്ഥാൻ, സമാധി മന്ദിർ, ദ്വാരകാമായി, ചാവടി, ലെന്ദി ബാഗ് എന്നിവ ഉൾപ്പെടുന്നു. മാരുതി ക്ഷേത്രം, ഖണ്ഡോബ മന്ദിർ, സായ് ഹെറിറ്റേജ് വില്ലേജ്, ശനിസിംഗനാപൂർ എന്നിവയാണ് ഷിർദ്ദിയിൽ സന്ദർശിക്കേണ്ട മറ്റ് സ്ഥലങ്ങൾ. ## 9.രത്നഗിരി  മഹാരാഷ്ട്രയിലെ അറബിക്കടലിനോട് ചേർന്നുള്ള ഒരു തുറമുഖ നഗരമാണ് രത്നഗിരി. രത്‌നഗിരി ജില്ല വിനോദസഞ്ചാരികൾക്ക് ഏറ്റവും മനോഹരമായ ബീച്ചുകൾ, ചരിത്ര സ്മാരകങ്ങൾ, ശാന്തമായ ക്ഷേത്രങ്ങൾ എന്നിവയുടെ രൂപത്തിൽ ഏറ്റവും വൈവിധ്യമാർന്ന ആകർഷണങ്ങൾ വാഗ്ദാനം ചെയ്യുന്നു. എന്നിരുന്നാലും, രത്നഗിരിയിലെ ബീച്ചുകൾ മറ്റെല്ലാ വിനോദസഞ്ചാര കേന്ദ്രങ്ങളിലും ആധിപത്യം പുലർത്തുന്നു. രത്നഗിരിയിലെ ഏറ്റവും പ്രശസ്തമായ ബീച്ചാണ് മാണ്ഡവി ബീച്ച്. പവാസ് ബീച്ച്, ഗണേഷ്ഗുലെ ബീച്ച്, ഭാത്യെ ബീച്ച്, ഗണപതിപുലെ ബീച്ച് എന്നിവയാണ് രത്നഗിരിയിലെയും പരിസരങ്ങളിലെയും മറ്റ് പ്രശസ്തമായ ബീച്ചുകൾ. ബീച്ചുകൾക്ക് പുറമെ രത്‌നദുർഗ് ഫോർട്ട്, തിബാവ് പാലസ്, ഗേറ്റ്‌വേ ഓഫ് രത്‌നഗിരി, സ്വയംഭൂ ഗണപതി ക്ഷേത്രം, വിജയദുർഗ് ഫോർട്ട്, ജയ്ഗഡ് ഫോർട്ട്, ലൈറ്റ്‌ഹൗസ് തുടങ്ങിയ വിനോദസഞ്ചാര കേന്ദ്രങ്ങളും രത്‌നഗിരിയിലുണ്ട്. ## 10.ഇഗത്പുരി  പശ്ചിമഘട്ടത്തിലെ സഹ്യാദ്രി മലനിരകളിൽ സമുദ്രനിരപ്പിൽ നിന്ന് 1900 അടി ഉയരത്തിലാണ് ഇഗത്പുരി സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. എല്ലാ വശങ്ങളിൽ നിന്നും പർവതങ്ങളാൽ ചുറ്റപ്പെട്ട ഇഗത്പുരി നഗരം മനോഹരമായ സൗന്ദര്യത്താൽ അനുഗ്രഹീതമാണ്. മനോഹരമായ ക്ഷേത്രങ്ങൾ, മനോഹരമായ പഴയ കോട്ടകൾ, മനോഹരമായ കാലാവസ്ഥ, ഗംഭീരമായ പർവതങ്ങൾ, മനോഹരമായ പ്രകൃതിദൃശ്യങ്ങൾ എന്നിവയാൽ അലങ്കരിച്ച ഈ ഹിൽ‌സ്റ്റേഷൻ കണ്ണുകൾക്ക് ഒരു വിരുന്നാണ്. ഇഗത്പുരി വിപാസന ഇന്റർനാഷണൽ അക്കാദമി ഓഫ് മെഡിറ്റേഷന്‍റെ ആസ്ഥാനമായതിനാൽ സമാധാനവും ആത്മീയ പുനരുജ്ജീവനവും ആഗ്രഹിക്കുന്നവർക്കിടയിൽ ഈ മലയോര നഗരം പ്രശസ്തി നേടിയിട്ടുണ്ട്. ഭട്‌സ റിവർ വാലി, ക്യാമല്‍ താഴ്‌വര, ത്രിംഗൽവാഡി കോട്ട, ഘടൻദേവി ക്ഷേത്രം, വൈതർണ അണക്കെട്ട് എന്നിവയാണ് ഇഗത്പുരിയിൽ സന്ദർശിക്കേണ്ട പ്രധാന സ്ഥലങ്ങൾ. സമ്പന്നമായ സാംസ്കാരിക പൈതൃകവും ചരിത്രപരമായ പ്രാധാന്യവും മഹാരാഷ്ട്രയിലുണ്ട്. ഇന്ത്യയിലെ പ്രധാന സംസ്ഥാനങ്ങളിലൊന്നും വിവിധ സാംസ്കാരികവും ആധുനികവുമായ കലകളുടെ കേന്ദ്രവുമാണ് മഹാരാഷ്ട്ര. മുകളില്‍ പറയുന്നവ കൂടാതെ അലിബാഗ്, സോലാപുര്‍, ഖണ്ടാല, ലോനാവ്ല, പഞ്ചാഗ്നി എന്നീ സ്ഥലങ്ങളും മഹാരാഷ്ട്രയില്‍ കാണാവുന്നതാണ്.

ഇന്ത്യയുടെ വിനോദസഞ്ചാര ഭൂപടത്തിൽ കർണാടകയ്ക്ക് ഒരു പ്രധാന സ്ഥാനമുണ്ട്. പടിഞ്ഞാറൻ തീരത്തിനും ഡെക്കാൻ പീഠഭൂമിക്കും ഇടയിൽ കിടക്കുന്ന സംസ്ഥാനത്തിന് കാടുകൾ, കുന്നുകൾ, ക്ഷേത്രങ്ങൾ,ഗുഹകൾ,ബീച്ചുകൾ,നദീതീരങ്ങൾ,തടാകങ്ങൾ,കോഫി എസ്റ്റേറ്റുകൾ, വെള്ളച്ചാട്ടങ്ങൾ അങ്ങനെ പലതും ഉണ്ട്. സാംസ്കാരിക വൈവിധ്യവും ചരിത്രപരമായ ഭൂതകാലവുമുള്ള കർണാടക സഞ്ചാരികൾക്ക് പര്യവേക്ഷണം ചെയ്യാനുള്ള സമ്പന്നമായ ഇടമാണ്. കര്‍ണാടകയില്‍ സന്ദര്‍ശിക്കേണ്ട മികച്ച 10 സ്ഥലങ്ങള്‍ ആണ് ചുവടെ കൊടുക്കുന്നത്. ## 1. മൈസൂര്‍  കർണാടകയിലെ രണ്ടാമത്തെ വലിയ നഗരമാണ് മൈസൂർ. 1399 നും 1947 നും ഇടയിൽ മൈസൂർ സംസ്ഥാനം ഭരിച്ച മൈസൂർ മഹാരാജാസിന്‍റെ പഴയ തലസ്ഥാനമാണ് മൈസൂർ. കൊട്ടാരങ്ങൾ, പൈതൃക കെട്ടിടങ്ങൾ, ക്ഷേത്രങ്ങൾ എന്നിവയാൽ മൈസൂർ ഇപ്പോഴും പഴയ ലോക ചാരുത നിലനിർത്തുന്നു. വടക്ക് നിന്ന് തെക്ക് വരെ കുന്നുകളാൽ ചുറ്റപ്പെട്ട മൈസൂര്‍, കൊട്ടാരങ്ങളുടെ നഗരം എന്നാണ് അറിയപ്പെടുന്നത്. കർണാടകയുടെ സാംസ്കാരിക തലസ്ഥാനം എന്നും ഈ നഗരം അറിയപ്പെടുന്നു. മൈസൂർ കൊട്ടാരം, ചാമുണ്ഡി ഹിൽ ടെംപിൾ, മൈസൂർ മൃഗശാല എന്നിവയാണ് മൈസൂരിലെ ഏറ്റവും പ്രശസ്തമായ സ്ഥലങ്ങൾ. മൈസൂരിനടുത്തുള്ള പ്രധാന ആകർഷണങ്ങളാണ് ശ്രീരംഗപട്ടണവും ബൃന്ദാവൻ ഗാർഡനും. ## 2. ബെംഗളൂരു  കർണാടകയുടെ തലസ്ഥാനവും ഇന്ത്യയിലെ ഏറ്റവും ജനസാന്ദ്രതയുള്ള മൂന്നാമത്തെ നഗരവുമാണ് ബാംഗ്ലൂർ. നഗരത്തിൽ സ്ഥാപിതമായ ധാരാളം ഐടി സാങ്കേതിക കമ്പനികൾ കാരണം ബാംഗ്ലൂരിനെ ഇന്ത്യയുടെ സിലിക്കൺ വാലി എന്ന് വിളിക്കാറുണ്ട്. 'കാവൽക്കാരുടെ നഗരം' എന്നർത്ഥം വരുന്ന 'ബെംഗളൂരു' എന്ന കന്നട നാമത്തിലാണ് നഗരം ഇപ്പോൾ അറിയപ്പെടുന്നത്. ബാംഗ്ലൂർ എന്ന ആധുനിക നഗരം 400 വർഷങ്ങൾക്ക് മുമ്പ് യെലഹങ്കയിലെ വിജയനഗര തലവനായ കെംപെ ഗൗഡ സ്ഥാപിച്ചതാണ്. എയ്‌റോസ്‌പേസ്, ഇലക്‌ട്രോണിക്‌സ്, പ്രതിരോധം, പ്രധാനമായും സോഫ്റ്റ്‌വെയർ സേവനങ്ങൾ തുടങ്ങിയ മേഖലകളിൽ ഇന്ത്യയിൽ അതിവേഗം വളരുന്ന വ്യാവസായിക വാണിജ്യ കേന്ദ്രങ്ങളിലൊന്നാണ് ബാംഗ്ലൂര്‍. ലാൽബാഗ് ഗാർഡൻ, കബ്ബൺ പാർക്ക്, ടിപ്പു സുൽത്താന്‍റെ കൊട്ടാരം, ബാംഗ്ലൂർ പാലസ്, നന്തി ഹിൽസ്, ബന്നാർഘട്ട നാഷണൽ പാർക്ക്, വിധാന്‍ സൗധ, വിശ്വേശ്വരയ്യ മ്യൂസിയം, എച്ച്എഎൽ എയ്‌റോസ്‌പേസ് മ്യൂസിയം, ഇസ്‌കോൺ ക്ഷേത്രം എന്നിവ ബാംഗ്ലൂരില്‍ കണ്ടിരിക്കേണ്ട പ്രധാന സ്ഥലങ്ങളാണ്. ## 3. ഹംപി  വടക്കൻ കർണാടകത്തിലെ തുംഗഭദ്ര നദിയുടെ തീരത്ത് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന ഒരു പുരാതന ഗ്രാമമാണ് ഹംപി. യുനെസ്‌കോയുടെ ലോക പൈതൃക പട്ടികയിൽ ഇടംനേടിയ പ്രശസ്തമായ സ്ഥലമാണ് ഹംപി. വിജയനഗര സാമ്രാജ്യത്തിന്‍റെ മുൻ തലസ്ഥാനമായ വിജയനഗര നഗരത്തിന്‍റെ അവശിഷ്ടങ്ങൾക്കിടയിലാണ് ഹംപി ഗ്രാമം നിലകൊള്ളുന്നത്. വിജയനഗര ഭരണാധികാരികളുടെ വാസ്തുവിദ്യാ വൈഭവം പ്രകടമാക്കുന്ന അതിമനോഹരമായ ചില കെട്ടിടങ്ങളും സൈറ്റുകളും ഹംപിയിലുണ്ട്. ഹംപിയിലെ ആദ്യ വാസസ്ഥലം എ ഡി ഒന്നാം നൂറ്റാണ്ടിലേതാണ്. വിജയനഗര സാമ്രാജ്യത്തിന്‍റെ തലസ്ഥാനമായിരുന്ന ഹംപി, 1343 മുതൽ 1565 വരെ സാമ്രാജ്യത്തിന്‍റെ വളരെ പ്രധാനപ്പെട്ട ഭാഗമായിരുന്നു. മറ്റ് ദേശങ്ങളില്‍ നിന്ന് അതിനെ സംരക്ഷിക്കാൻ ഒരു വലിയ സൈന്യത്തെ തന്നെ നിലനിർത്തിയിരുന്നു. പരുത്തി, സുഗന്ധവ്യഞ്ജനങ്ങൾ, രത്നക്കല്ലുകൾ എന്നിവയുടെ വ്യാപാര കേന്ദ്രമായി ഹംപി പിന്നീട് വളർന്നു. 15-ഉം 16-ഉം നൂറ്റാണ്ടുകളിൽ ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും സമ്പന്നവും വലുതുമായ നഗരങ്ങളിൽ ഒന്നായിരുന്നു ഹംപി. കൃഷ്ണദേവരായരുടെ മരണശേഷം, ആക്രമണം നടത്തിയ ഡെക്കാൻ സുൽത്താനേറ്റ് സൈന്യം ഹംപി നശിപ്പിക്കുകയും ഒരു വർഷത്തോളം ആക്രമണം തുടരുകയും ചെയ്തു. പഴയ നഗരത്തിലെ മറ്റ് നിരവധി സ്മാരകങ്ങൾക്കൊപ്പം ചരിത്രപ്രസിദ്ധമായ വിരൂപാക്ഷ ക്ഷേത്രവും ഹംപിയില്‍ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നു. പ്രധാന ഹംപി ക്ഷേത്രത്തിന്‍റെ തെക്ക് ഭാഗത്തുള്ള ഹേമകൂട കുന്നിൽ ആദ്യകാല അവശിഷ്ടങ്ങൾ, ജൈന ക്ഷേത്രങ്ങൾ, നരസിംഹ ഭഗവാന്‍റെ ഏകശിലാ ശിൽപം എന്നിവ അടങ്ങിയിരിക്കുന്നു. പ്രശസ്തമായ വിതല ക്ഷേത്രവും ഇവിടെ സഞ്ചാരികള്‍ക്ക് കാണാവുന്ന സ്ഥലമാണ്. ## 4. ഉഡുപ്പി  പശ്ചിമഘട്ട മലനിരകൾക്കും അറബിക്കടലിനും ഇടയിൽ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന ഉഡുപ്പി അതിമനോഹരമായ സൗന്ദര്യത്തിന്‍റെ നാടാണ്. ഉഡുപ്പി രണ്ട് കാര്യങ്ങൾക്ക് പ്രസിദ്ധമാണ്, ക്ഷേത്രങ്ങളും ഭക്ഷണവും. ഉഡുപ്പിയിലെ മനോഹരവും വലുതുമായ ശ്രീകൃഷ്ണ ക്ഷേത്രം ലോകമെമ്പാടുമുള്ള ഭക്തരെ ആകർഷിക്കുന്നു. പതിമൂന്നാം നൂറ്റാണ്ടിൽ മഹാനായ തത്ത്വചിന്തകനായ മാധവാചാര്യയാണ് ഉഡുപ്പി കൃഷ്ണ മഠം സ്ഥാപിച്ചത്. ഇന്ത്യയിലെമ്പാടുമുള്ള തീർത്ഥാടകരെ ആകർഷിക്കുന്ന ശ്രീകൃഷ്ണ ക്ഷേത്രം ദ്വൈത ദർശനത്തിന്‍റെ കേന്ദ്രം കൂടിയാണ്. ഈ ക്ഷേത്രത്തിൽ ആഭരണങ്ങളാൽ അലങ്കരിച്ച കൃഷ്ണഭഗവാന്‍റെ ആകർഷകമായ വിഗ്രഹമുണ്ട്. ശ്രീകൃഷ്ണ ക്ഷേത്രത്തിലെ മറ്റൊരു ആകർഷണം കനകന കിണ്ടി എന്നു പറയുന്ന കനകന്‍റെ ജനല്‍ ആണ്. ഇത് ശ്രീകൃഷ്ണൻ തന്‍റെ ഭക്തനായ കനകദാസന് ദർശനം നൽകിയതായി വിശ്വസിക്കപ്പെടുന്ന ഒരു ചെറിയ ജാലകമാണ്. യെല്ലൂരിനടുത്ത് 1000 വർഷത്തിലേറെ പഴക്കമുണ്ടെന്ന് വിശ്വസിക്കപ്പെടുന്ന മറ്റൊരു ശിവക്ഷേത്രവുമുണ്ട്. ഉഡുപ്പി, ലോകപ്രശസ്തമായ ഉഡുപ്പി പാചകരീതിയുടെ പര്യായമാണ്, അത് ഇന്ത്യയിലുടനീളം ഉഡുപ്പി ഭക്ഷണശാലകളില്‍ ലഭ്യമാണ്. ദോശകൾക്കും ഇഡ്‌ലികൾക്കും മറ്റ് ലഘുഭക്ഷണങ്ങൾക്കും പേരുകേട്ടതാണ് ഉഡുപ്പി പാചകരീതി. മാൽപെ ബീച്ച്, കാപ്പ് ബീച്ച്, സെന്‍റ് മേരീസ് ഐലൻഡ് എന്നിവയാണ് ഉഡുപ്പിയില്‍ സന്ദര്‍ശിക്കേണ്ട മറ്റ് പ്രധാന സ്ഥലങ്ങൾ. ## 5. ഗോകര്‍ണ  കർണാടകയുടെ വടക്കുഭാഗത്തായി സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന ഒരു ചെറിയ ക്ഷേത്ര നഗരമായ ഗോകർണ ക്ഷേത്രങ്ങൾക്കും ഇന്ത്യയിലെ ഏറ്റവും മനോഹരമായ ബീച്ചുകൾക്കും പേരുകേട്ടതാണ്. ഈ പട്ടണത്തിലെ പ്രധാന തീർത്ഥാടന കേന്ദ്രമാണ് മഹാബലേശ്വരയിലെ ശിവക്ഷേത്രം. പശുവിന്‍റെ ചെവി എന്നർത്ഥം വരുന്ന ഗോ, കർണ്ണ എന്നീ രണ്ട് പദങ്ങളിൽ നിന്നാണ് ഗോകർണം എന്ന പേര് ലഭിച്ചത്. ബ്രഹ്മാവ് പാതാള ലോകത്തേക്ക് അയച്ചതിന് ശേഷം ശിവൻ പശുവിന്‍റെ ചെവിയിൽകൂടി തിരിച്ചു വന്നു എന്നാണ് പുരാണങ്ങളില്‍ പറയുന്നത്. ശിവ ക്ഷേത്രങ്ങളുള്ള ഈ സ്ഥലത്തിന് അങ്ങനെ ആ പേര് ലഭിച്ചു എന്നു പറയപ്പെടുന്നു. മഹാബലേശ്വര ക്ഷേത്രം കൂടാതെ മഹാ ഗണപതി ക്ഷേത്രം, ഭദ്രകാളി ക്ഷേത്രം, വരദരാജ ക്ഷേത്രം, വെങ്കിട്ടരമണ ക്ഷേത്രം എന്നിവയാണ് സന്ദർശിക്കേണ്ട മറ്റ് ക്ഷേത്രങ്ങൾ. ക്ഷേത്രങ്ങള്‍ക്ക് പുറമെ ബീച്ചുകള്‍ക്കും പേര് കേട്ടതാണ് ഗോകര്‍ണ. ഓം ബീച്ച്, കുഡ്ലെ ബീച്ച്, ഗോകർണ ബീച്ച്, ഹാഫ് മൂൺ ബീച്ച്, പാരഡൈസ് ബീച്ച് എന്നിവയാണ് ഇവിടുത്തെ അഞ്ച് പ്രധാന ബീച്ചുകൾ. അഞ്ച് ബീച്ചുകളിൽ ഏറ്റവും വലുതാണ് കുഡ്ലെ ബീച്ച്. കർണാടകയിലെ ഏറ്റവും പ്രശസ്തമായ, സർഫർമാർക്കിടയിൽ വളരെ ജനപ്രിയമായ ബീച്ചാണ് ഓം ബീച്ച്. വിശുദ്ധ ഓം ചിഹ്നത്തിന്‍റെ സ്വാഭാവിക രൂപീകരണം കൊണ്ടാണ് ബീച്ചിന് ഈ പേര് ലഭിച്ചത്. ## 6. കൂര്‍ഗ്  പശ്ചിമഘട്ടത്തിന്‍റെ ചരിവുകളിൽ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന കൂർഗ് 'കുടഗ്' എന്ന പേരിലും അറിയപ്പെടുന്നു. ഒരു കുന്നിൻ പ്രദേശമായ ഇത് പച്ചപ്പ് നിറഞ്ഞ ചുറ്റുപാടുകൾക്കും സുഖകരമായ കാലാവസ്ഥയ്ക്കും പേരുകേട്ടതാണ്. ഇന്ത്യയിൽ ഏറ്റവും കൂടുതൽ കാപ്പി ഉത്പാദിപ്പിക്കുന്ന സ്ഥലമാണ് കൂർഗ്. കൂടാതെ, ഇന്ത്യയിൽ ഏറ്റവും കൂടുതൽ മഴ ലഭിക്കുന്ന സ്ഥലങ്ങളിൽ ഒന്നാണിത്. കൊടവ, തുളു, ഗൗഡ, മാപ്ല തുടങ്ങിയ വ്യത്യസ്ത സമുദായങ്ങൾ അടങ്ങുന്നതാണ് കുടക് ജില്ല. അതിൽ സാമ്പത്തികമായും രാഷ്ട്രീയമായും ഏറ്റവും വലിയത് കൊടവ സമുദായമാണ്. കൂര്‍ഗിന്‍റെ സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥ കൃഷി, കാപ്പിത്തോട്ടങ്ങൾ, വനം, ടൂറിസം എന്നിവയെ ആശ്രയിച്ചിരിക്കുന്നു. മൂടൽമഞ്ഞ് നിറഞ്ഞ കുന്നുകൾ, സമൃദ്ധമായ വനം, തേയില, കാപ്പിത്തോട്ടങ്ങൾ, ഓറഞ്ച് തോട്ടങ്ങൾ എന്നിവ കൂർഗിനെ അവിസ്മരണീയമായ അവധിക്കാല കേന്ദ്രമാക്കി മാറ്റുന്നു. ഇവിടെ മൂന്ന് വന്യജീവി സങ്കേതങ്ങളും (തലകാവേരി, പുഷ്പഗിരി, ബ്രഹ്മഗിരി സാങ്ച്വറികൾ) ഒരു ദേശീയോദ്യാനവും (നാഗർഹോള നാഷണൽ പാർക്ക്) ഉണ്ട്. താണ്ടിയാണ്ടമോൾ, ബ്രഹ്മഗിരി, പുഷ്പഗിരി തുടങ്ങിയ കൊടുമുടികളുള്ള കൂർഗ് ട്രെക്കിംഗ് പ്രവർത്തനങ്ങൾക്കും പ്രശസ്തമാണ്. രാജാസ് സീറ്റ്, ആബി വെള്ളച്ചാട്ടം, ഇരുപ്പ് വെള്ളച്ചാട്ടം, ഓംകാരേശ്വര ക്ഷേത്രം, ബൈലക്കുപ്പെ, തലകാവേരി, ദുബാരെ എന്നിവയാണ് കൂർഗില്‍ സന്ദര്‍ശിക്കേണ്ട പ്രധാന സ്ഥലങ്ങൾ. കൂർഗിൽ തീർച്ചയായും സന്ദർശിക്കേണ്ട വിവിധ ബുദ്ധ വിഹാരങ്ങളുമുണ്ട്. `_BANNER_` ## 7. ബേലൂര്‍ ഹലേബിടു  കർണാടകയിലെ ഹാസൻ ജില്ലയിൽ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന ചരിത്രപ്രസിദ്ധമായ ഒരു ക്ഷേത്രനഗരമാണ് ബേലൂർ. ചെന്നകേശവ പ്രതിഷ്ഠയുള്ള പ്രശസ്തമായ ഹൊയ്‌സാല ക്ഷേത്രം സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന ബേലൂർ കർണാടകയിലെ അറിയപ്പെടുന്ന വിനോദസഞ്ചാര കേന്ദ്രങ്ങളിലൊന്നാണ്. യുനെസ്‌കോയുടെ ലോക പൈതൃക സൈറ്റുകളിലേക്ക് നാമനിർദ്ദേശം ചെയ്യപ്പെട്ട മൂന്ന് ഹൊയ്‌സാല ക്ഷേത്രങ്ങളിൽ ഏറ്റവും മികച്ചത് ഇതാണ്. മറ്റ് രണ്ടെണ്ണം ഹലേബിടുവിലെയും സോമനാഥ്പൂരിലെയും ക്ഷേത്രങ്ങളാണ്. ഹൊയ്‌സാല ക്ഷേത്രങ്ങൾ സൂക്ഷ്മവും സങ്കീർണ്ണവുമായ കൊത്തുപണികൾക്കും തിളക്കമാര്‍ന്ന മിനുക്കുപണികളുള്ള ശിൽപങ്ങൾക്കും പേരുകേട്ടതാണ്. യാഗച്ചി നദിയുടെ തീരത്തുള്ള ശക്തമായ ഹൊയ്‌സാല സാമ്രാജ്യത്തിന്‍റെ ആദ്യകാല തലസ്ഥാനമായിരുന്നു ബേലൂർ. ബേലൂരിനെ മുമ്പ് വേലാപുരി എന്ന് വിളിച്ചിരുന്നതായി പറയപ്പെടുന്നു. ഹൊയ്‌സാല വാസ്തുവിദ്യയുടെ ഏറ്റവും മികച്ച ഉദാഹരണങ്ങളിലൊന്നാണ് ചെന്നകേശവ ക്ഷേത്രം. 1117-ൽ തലക്കാട് ചോളന്മാർക്കെതിരായ വിജയം ആഘോഷിക്കാൻ വിഷ്ണുവർദ്ധന രാജാവാണ് ഇത് നിർമ്മിച്ചത്. ബേലൂരിന്‍റെ അത്രയും തന്നെ പ്രാധാന്യം അര്‍ഹിക്കുന്ന സ്ഥലമാണ് ഹലേബിടു. ഹൊയ്‌സാല രാജവംശത്തിന്‍റെ തലസ്ഥാനം ഹലേബിടു ആയിരുന്നു, അവിടെ അവർ 150 വർഷത്തിലേറെ ഭരിച്ചു. എന്നിരുന്നാലും, പതിനാലാം നൂറ്റാണ്ടിൽ മാലിക് കഫൂർ ഇത് ആക്രമിക്കുകയും നഗരം നശിപ്പിക്കപ്പെടുകയും ചെയ്തു. അങ്ങനെ, ഹൊയ്സാലർ തങ്ങളുടെ അധികാരസ്ഥാനം ബേലൂരിലേക്ക് മാറ്റി. വിഷ്ണുവർദ്ധന രാജാവിന്‍റെയും രാജ്ഞി ശാന്തള ദേവിയുടെയും ബഹുമാനാർത്ഥം നിർമ്മിച്ചതാണ് ഹലേബിടുവില്‍ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന പ്രധാന ക്ഷേത്രം. ## 8. ബീജാപൂര്‍  കർണാടകയിലേക്കുള്ള സഞ്ചാരത്തില്‍ ഒഴിച്ചുകൂടാനാവാത്ത സ്ഥലമാണ് ബിജാപൂർ. ബീജാപൂർ അവിടെ നിലനിന്നിരുന്ന ഇസ്ലാമിക രാജവംശത്തിന്‍റെ സംസ്കാരവും ജീവിതവും പ്രദർശിപ്പിക്കുന്നു. എ ഡി പത്താം നൂറ്റാണ്ടിനും പതിനൊന്നാം നൂറ്റാണ്ടിനും ഇടയിൽ ചാലൂക്യന്മാരാൽ സ്ഥാപിതമായി, ഒടുവിൽ ഡൽഹി സുൽത്താനേറ്റിന്‍റെയും ഹൈദരാബാദ് നിസാമിന്‍റെയും ഭരണത്തിൻ കീഴിലായതാണ് ബിജാപൂര്‍. വിവിധ ചരിത്ര സ്മാരകങ്ങൾക്കും കോട്ടകൾക്കും പേരുകേട്ടതാണ് ബിജാപൂർ. ഡെക്കാൻ രാജ്യങ്ങളുടെ പുരാതന കാലഘട്ടത്തിൽ സ്ഥാപിതമായ വിവിധ ക്ഷേത്രങ്ങൾ പട്ടണത്തിലുണ്ട്. എന്നിരുന്നാലും ആദിൽഷാഹി രാജവംശത്തിന്‍റെ കീഴിലാണ് നഗരം അതിന്‍റെ ഏറ്റവും മികച്ച ദിനങ്ങൾ കണ്ടത്. അതിന്‍റെ സംസ്കാരത്തിൽ മൊഹമ്മദീയൻ സ്വാധീനം ഇവിടുത്തെ പള്ളികളില്‍ നിന്നും പ്രകടമാണ്. ഗോൽ ഗുംബസ്, ബീജാപൂർ കോട്ട, ഗഗൻ മഹൽ എന്നിവയാണ് ഇവിടുത്തെ പ്രശസ്തമായ ചില നിർമിതികൾ. ## 9. സക്ലേഷ്പൂർ  കർണാടകയിലെ ഹാസൻ ജില്ലയിലെ ഒരു ഹിൽ സ്റ്റേഷനാണ് സക്ലേഷ്പൂർ അഥവാ സകലേഷ്പുര. മലനാട് മേഖലയിൽ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന സക്ലേഷ്പൂർ, ബെംഗളൂരു, ഹാസൻ ഭാഗങ്ങളിൽ നിന്ന് പശ്ചിമഘട്ടത്തിലേക്കുള്ള പ്രവേശന കവാടമാണ്. ചരിത്രമനുസരിച്ച്, ചാലൂക്യരും, ഹൊയ്‌സാലരും, മൈസൂർ രാജാക്കന്മാരും ഈ പ്രദേശം മുൻകാലങ്ങളിൽ ഭരിച്ചിരുന്നതായി കാണപ്പെടുന്നു. ഹൊയ്സാലരുടെ കാലത്താണ് പട്ടണത്തിന് ഈ പേര് ലഭിച്ചത്. ഈ മനോഹരമായ ഹിൽ സ്റ്റേഷൻ അതിന്‍റെ ആകർഷകമായ പർവതങ്ങൾ, പ്രകൃതി സൗന്ദര്യം, സുഖകരമായ കാലാവസ്ഥ എന്നിവയാൽ വളരെ ജനപ്രിയമാണ്. മഞ്ജാരാബാദ് കോട്ട, സക്ലേശ്വര ക്ഷേത്രം, അഗ്നി ഗുഡ്ഡ ഹിൽ, മഗജഹള്ളി വെള്ളച്ചാട്ടം, ബേട്ട ഭൈരവേശ്വര ക്ഷേത്രം, ഹേമാവതി അണക്കെട്ട്, പാണ്ഡവർ ഗുഡ്ഡ, അഗ്നി ഗുഡ്ഡ എന്നിവയാണ് സക്ലേഷ്പൂരിലെ പ്രധാന സ്ഥലങ്ങൾ. കൂടാതെ, പശ്ചിമഘട്ടത്തിലെ അത്ര അറിയപ്പെടാത്ത ഈ ഹിൽ‌സ്റ്റേഷൻ ബിസ്ലെ റിസർവ് ഫോറസ്റ്റ് ട്രയൽ, കുമാര പർവ്വത ട്രയൽ എന്നിവയിലെ ട്രക്കിംഗ് പ്രവർത്തനങ്ങൾക്ക് പ്രസിദ്ധമാണ്. ## 10. പട്ടടക്കല്‍  കർണാടകയിലെ ബാഗൽകോട്ട് ജില്ലയിൽ മലപ്രഭ നദിയുടെ തീരത്ത് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന പട്ടടക്കൽ ഒരു പ്രശസ്തമായ പൈതൃക സ്ഥലമാണ്. ചാലൂക്യൻ സ്മാരകങ്ങളുടെ കീഴിലുള്ള ബദാമി, ഐഹോൾ എന്നിവയ്‌ക്കൊപ്പം യുനെസ്കോയുടെ ലോക പൈതൃക പട്ടികയില്‍ ഇടം നേടിയ സ്ഥലമാണ് പട്ടടക്കൽ. ചാലൂക്യ രാജാക്കന്മാരുടെ കിരീടധാരണം നടന്ന സ്ഥലമാണ് പട്ടടക്കൽ. ഐഹോളിനൊപ്പം പട്ടടക്കലും ദക്ഷിണേന്ത്യൻ ക്ഷേത്ര വാസ്തുവിദ്യയുടെ കളിത്തൊട്ടിലായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. പ്രധാന സമുച്ചയത്തിൽ പത്തോളം ക്ഷേത്രങ്ങളുണ്ട്. പട്ടടക്കലിലെ സ്മാരകങ്ങൾ ആറാം നൂറ്റാണ്ടിനും ഒമ്പതാം നൂറ്റാണ്ടിനും ഇടയിൽ നിർമ്മിച്ചതാണ്. ഐഹോളെയിലെ ആദ്യകാല ക്ഷേത്രങ്ങളെ അപേക്ഷിച്ച് പട്ടടക്കലിലെ ക്ഷേത്രങ്ങൾ വിപുലമായ കലാസൃഷ്ടികളാൽ വലുതും ഗംഭീരവുമാണ്. വിരൂപാക്ഷ ക്ഷേത്രം, സംഗമേശ്വര ക്ഷേത്രം, മല്ലികാർജ്ജുന ക്ഷേത്രം, കാശിവിശ്വനാഥ ക്ഷേത്രം, ഗൽഗനാഥ ക്ഷേത്രം എന്നിവയാണ് പട്ടടക്കലിൽ സന്ദർശിക്കേണ്ട പ്രധാന സ്ഥലങ്ങൾ. പുരാതന തെക്കൻ രാജ്യങ്ങളുടെ ഭരണകാലം മുതൽ കർണാടക സംസ്ഥാനം എല്ലായ്പ്പോഴും ഒരു പ്രധാന പ്രദേശമാണ്. മുകളില്‍ കൊടുത്ത സ്ഥലങ്ങള്‍ കൂടാതെ മാംഗ്ലൂര്‍, കബിനി, കാര്‍വാര്‍, ഡണ്ടെലി, ജോഗ് വെള്ളച്ചാട്ടം, ഗുല്‍ബാര്‍ഗ, മുരുടേശ്വര്‍ എന്നിവയും കര്‍ണാടകയില്‍ സന്ദര്‍ശിക്കാവുന്നതാണ്.

യാത്രകൾഇഷ്ടപ്പെടുന്നവര്‍ എപ്പോഴും യാത്ര ചെയ്തുകൊണ്ടിരിക്കാന്‍ ആഗ്രഹിക്കും. എന്നാല്‍ എവിടേക്കു യാത്ര ചെയ്യണം എന്നത് ഒരു ചോദ്യം തന്നെയാണ്. നമ്മുടെ അയല്‍ സംസ്ഥാനമായ തമിഴ് നാട്ടില്‍ ഏതൊക്കെ സ്ഥലങ്ങളാണ് കാണാനുള്ളത് എന്നു നോക്കിയാലോ. അതിലെ മികച്ച 10 സ്ഥലങ്ങള്‍ ആണ് നമ്മളിവടെ കാണാന്‍ പോകുന്നത്. ## 1. കന്യാകുമാരി  കേരളത്തിന്‍റെ അയല്‍സംസ്ഥാനമായ തമിഴ് നാട്ടിലെ ഏറ്റവും പ്രശസ്ത സ്ഥലങ്ങളില്‍ ഒന്നാണ് കന്യാകുമാരി. കേരളത്തിനോട് ചേര്‍ന്ന് കിടക്കുന്ന കന്യാകുമാരി കേരളത്തില്‍ നിന്നും സഞ്ചാരികളെ ആകര്‍ഷിക്കുന്നു.ഭാരതത്തിന്‍റെ തെക്കേയറ്റമായി ഇന്ത്യന്‍ മഹാസമുദ്രത്തിനോട് ചേര്‍ന്നാണ് കന്യാകുമാരി സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. കുമാരി അമ്മൻ എന്നും അറിയപ്പെട്ടിരുന്ന ഹിന്ദു ദേവതയായ കന്യാകുമാരിയിൽ നിന്നാണ് നഗരത്തിന് ഈ പേര് ലഭിച്ചത്. സ്വാമി വിവേകാനന്ദൻ കുറച്ചുകാലം ഇവിടെ താമസിച്ചിരുന്നതായും ധ്യാനിച്ചിരുന്നതായും പറയപ്പെടുന്നു. ഈ സ്ഥലം അതിശയകരമായ സൂര്യാസ്തമയ കാഴ്ചകളും സൂര്യോദയ കാഴ്ചകളും നൽകുന്നു. പൗർണ്ണമി ദിനങ്ങളിൽ ഒരേസമയം സൂര്യാസ്തമയത്തിന്‍റെയും ചന്ദ്രോദയത്തിന്‍റെയും അദ്വിതീയ ദൃശ്യങ്ങൾ ആസ്വദിക്കാൻ കഴിയുന്ന ഇന്ത്യയിലെ ഏക സ്ഥലമാണിത്. കന്യാകുമാരിയിലെ പ്രധാന ആകർഷണങ്ങളില്‍ ഒന്നാണ് കുമാരി അമ്മൻ ക്ഷേത്രം. ഭാരതത്തിലെ ശക്തിപീഠങ്ങളിൽ ഒന്നായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്ന ഈ ക്ഷേത്രം എല്ലാ വർഷവും ധാരാളം ഭക്തരെ ആകർഷിക്കുന്നു. നൂറ്റാണ്ടുകളായി കലയുടെയും വിശ്വാസത്തിന്‍റെയും മഹത്തായ കേന്ദ്രമായി കന്യാകുമാരി നിലകൊള്ളുന്നു. വലിയ വ്യാപാര വാണിജ്യ മേഖല കൂടിയായിരുന്നു ഇവിടം. ചോളരും പാണ്ഡ്യരും നായ്ക്കരും കന്യാകുമാരി ഭരിച്ചിട്ടുണ്ട്. പിന്നീട്, പദ്മനാഭപുരം തലസ്ഥാനമാക്കി കന്യാകുമാരി വേണാട് രാജവംശത്തിന്‍റെ ഭരണത്തിന്‍ കീഴിലായി. മാര്‍ത്താണ്ഡവര്‍മ്മ തിരുവിതാംകൂര്‍ രാജ്യം ഉണ്ടാക്കിയതിന് ശേഷം 1745-ല്‍ കന്യാകുമാരിയുടെ തലസ്ഥാനം പദ്മനാഭപുരത്തുനിന്നും തിരുവനന്തപുരത്തേക്ക് മാറ്റി സ്ഥാപിച്ചു. ഇന്ത്യയുടെ സ്വാതന്ത്ര്യത്തിന് ശേഷം കന്യാകുമാരി തമിഴ് നാട് സംസ്ഥാനത്തായി. വിവേകാനന്ദ റോക്ക് മെമ്മോറിയൽ, ഗാന്ധി മെമ്മോറിയൽ, തിരുവള്ളുവർ പ്രതിമ, പത്മനാഭപുരം കൊട്ടാരം, ശുചീന്ദ്രം, പേച്ചിപ്പാറ റിസർവോയർ, വട്ടക്കോട്ട, സെന്‍റ് സേവ്യേഴ്‌സ് പള്ളി, ഉദയഗിരി കോട്ട എന്നിവയാണ് കന്യാകുമാരിയിലെ സന്ദർശിക്കേണ്ട സ്ഥലങ്ങൾ. ## 2. മഹാബലിപുരം  തമിഴ്നാട്ടിലെ പ്രധാന പൈതൃക കേന്ദ്രങ്ങളില്‍ ഒന്നാണ് മഹാബലിപുരം. ചരിത്ര സ്മാരകങ്ങൾ, ശിൽപങ്ങൾ, പ്രകൃതി സൗന്ദര്യം, സംസ്കാരം, പാരമ്പര്യം എന്നിവയ്ക്ക് പേരുകേട്ടതാണ് മാമല്ലപുരം എന്ന പേരിലും അറിയപ്പെടുന്ന മഹാബലിപുരം. എ ഡി ഏഴാം നൂറ്റാണ്ടിൽ പല്ലവ രാജവംശത്തിന്‍റെ കീഴിലായിരുന്ന ഒരു പ്രമുഖ കടൽ തുറമുഖമായിരുന്നു മഹാബലിപുരം നഗരം. സ്മാരകങ്ങൾക്ക് പേരുകേട്ട ഈ സ്ഥലം യുനെസ്കോയുടെ ലോക പൈതൃക സൈറ്റുകളിൽ ഉൾപ്പെടുത്തിയിട്ടുണ്ട്. ദ്രാവിഡ ശൈലിയിലുള്ള വാസ്തുവിദ്യയുടെ മികവ് വിളിച്ചോതുന്ന ഇവിടുത്തെ മിക്കവാറും എല്ലാ സ്മാരകങ്ങളും കരിങ്കല്ലിൽ കൊത്തിയെടുത്തതാണ്. ഐതിഹ്യമനുസരിച്ച്, ദാനധര്‍മിഷ്ടനായ അസുര രാജാവായ മഹാബലിയുടെ പേരില്‍ നിന്നാണ് ഈ സ്ഥലത്തിന് പേര് ലഭിച്ചത്. പല്ലവ രാജാവായ നരസിംഹ വർമ്മൻ ഒന്നാമൻ, മാമല്ലൻ എന്ന സ്ഥാനപ്പേരുള്ള മഹാനായ ഗുസ്തിക്കാരന്‍റെ പേരിലാണ് ഇതിന് മാമല്ലപുരം എന്ന് പേരിട്ടതെന്നാണ് മറ്റൊരു അഭിപ്രായം. പ്രശസ്തമായ അർജ്ജുനന്‍റെ തപസ്സിന്‍റെ കൊത്തുപണിയും കൃഷ്ണ മണ്ഡപവും ഗ്രാമത്തിന്‍റെ മധ്യഭാഗത്തുള്ള കൂറ്റൻ പാറകളെ അലങ്കരിക്കുന്നു. നിർമ്മാണത്തിന്‍റെ വിവിധ ഘട്ടങ്ങളിലുള്ള പതിനാറ് മനുഷ്യനിർമിത ഗുഹകളും പ്രദേശത്ത് കാണാം. തിരുകടൽമല്ലൈ ക്ഷേത്രം, ചോളമടൽ ആർട്ടിസ്റ്റ് വില്ലേജ്, മഹാബലിപുരം ബീച്ച്, ടൈഗർ ഗുഹ, മുതല പാര്‍ക്ക് എന്നിവ ഇവിടെ വന്നു കാണേണ്ട പ്രധാന സ്ഥലങ്ങള്‍ ആണ്. ## 3. കാഞ്ചീപുരം  തമിഴ്‌നാട്ടിലെ ഏറ്റവും പ്രശസ്തമായ തീർത്ഥാടന കേന്ദ്രമാണ് കാഞ്ചീപുരം. കാഞ്ചീപുരത്തിന് സമ്പന്നമായ ചരിത്രമുണ്ട്, ഇന്ത്യയിലെ ഏറ്റവും പഴയ നഗരങ്ങളിലൊന്നാണിത്. കാഞ്ചീപുരത്തെ ക്ഷേത്രങ്ങൾ അവയുടെ മഹത്വത്തിനും മഹത്തായ വാസ്തുവിദ്യയ്ക്കും പേരുകേട്ടതാണ്. കാഞ്ചി സ്മാരകങ്ങളുടെ വാസ്തുവിദ്യ മികച്ച ശിൽപ സൃഷ്ടികളും അതുല്യമായ ശൈലിയും കൊണ്ട് ട്രെൻഡ് സെറ്റിംഗ് ചെയ്യപ്പെടുകയും ദക്ഷിണേന്ത്യൻ വാസ്തുവിദ്യയുടെ മാനദണ്ഡമായി മാറുകയും ചെയ്തു. ക്ഷേത്രങ്ങളുടെ നഗരവും കൂടിയാണ് കാഞ്ചീപുരം. കാമാക്ഷി അമ്മൻ ക്ഷേത്രം, വരദരാജ പെരുമാൾ ക്ഷേത്രം, കൈലാസനാഥർ ക്ഷേത്രം, കർച്ചപേശ്വര ക്ഷേത്രം, ഏകാംബരനാഥ ക്ഷേത്രം എന്നിവയാണ് കാഞ്ചിയിലെ പ്രധാന ക്ഷേത്രങ്ങള്‍. വിവിധ ക്ഷേത്രങ്ങൾക്ക് പുറമേ ഔഷധ സസ്യങ്ങൾക്കും പേരുകേട്ടതാണ് കാഞ്ചീപുരം. കാഞ്ചീപുരത്തിന്‍റെ പ്രധാന ഉൽപന്നങ്ങളിലൊന്ന് അവിടുത്തെ "കാഞ്ചീപുരം സില്‍ക്ക്".ഇവിടെ താമസിക്കുന്ന 5000-ലധികം കുടുംബങ്ങൾ പട്ട് നെയ്ത്തിൽ ഏർപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. വിവിധ ക്ഷേത്രങ്ങൾ, പക്ഷി സങ്കേതം, ബീച്ചുകൾ, കായലുകൾ തുടങ്ങിയവ കാഞ്ചീപുരം എന്ന നഗരത്തിൽ തീർച്ചയായും സന്ദർശിക്കേണ്ട സ്ഥലങ്ങളാണ്. ## 4. ഊട്ടി  തമിഴ്‌നാട്ടിലെ നീലഗിരി ജില്ലയുടെ ആസ്ഥാനമായ ഊട്ടി ഒരു ഹിൽ സ്റ്റേഷനാണ്. ഉദഗമണ്ഡലം എന്നറിയപ്പെടുന്ന ഊട്ടിയെ 'ഹിൽ സ്റ്റേഷനുകളുടെ രാജ്ഞി' എന്ന് വിളിക്കാറുണ്ട്. മനോഹരമായ പിക്‌നിക് സ്‌പോട്ടുകളുടെയും തടാകങ്ങളുടെയും നാടായ ഊട്ടി കൊളോണിയൽ കാലത്ത് ബ്രിട്ടീഷുകാർ വേനൽക്കാലത്തും വാരാന്ത്യങ്ങളിലും വന്നു സമയം ചിലവഴിക്കുന്ന സ്ഥലമായിരുന്നു. ബ്രിട്ടീഷ് ഗവൺമെന്‍റിലെ പല ഉദ്യോഗസ്ഥരും ഈ സ്ഥലത്തിന് സ്വിറ്റ്സർലൻഡിനോട് സാമ്യമുള്ളതായി വിവരിച്ചിട്ടുണ്ട്. ഇന്ത്യയിലെ ഉഷ്ണമേഖലാ പ്രദേശത്താണ് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നതെങ്കിലും, വർഷം മുഴുവനും തണുപ്പുള്ള രാത്രികളോടെയുള്ള കാലാവസ്ഥയാണ് ഊട്ടിയില്‍ ഉള്ളത്. സുഖകരമായ കാലാവസ്ഥയ്ക്ക് പുറമെ ഊട്ടി തടാകം, ബൊട്ടാണിക്കൽ ഗാർഡൻ, റോസ് ഗാർഡൻ, വെൻലോക്ക് ഡൗൺസ്, പൈൻ ഫോറസ്റ്റ്, എമറാൾഡ് തടാകം എന്നിവയാണ് ഊട്ടിയില്‍ കാണേണ്ട പ്രധാന സ്ഥലങ്ങൾ. മേട്ടുപ്പാളയത്തിൽ നിന്ന് ഊട്ടിയിലേക്ക് ഓടുന്ന നീലഗിരി മൗണ്ടൻ റെയിൽവേ എന്നറിയപ്പെടുന്ന ടോയ് ട്രെയിൻ യുനെസ്കോയുടെ ലോക പൈതൃക പട്ടികയില്‍ ഇടം നേടിയതാണ്. അതും അനുഭവിച്ചറിയേണ്ട കാര്യം തന്നെയാണ്. ## 5. മധുര  തമിഴ്‌നാട്ടിലെ മൂന്നാമത്തെ വലിയ നഗരവും ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും പഴയ ജനവാസമുള്ള നഗരങ്ങളില്‍ ഒന്നുമാണ് മധുര. കിഴക്കിന്‍റെ ഏഥൻസ് എന്നറിയപ്പെടുന്ന മധുര ഇന്ത്യൻ ഉപദ്വീപിലെ ഏറ്റവും പഴക്കം ചെന്ന നഗരമാണ്. ബിസി മൂന്നാം നൂറ്റാണ്ട് മുതൽ ഇവിടെ ജനവാസമുണ്ട്. ഇത് തമിഴ്നാടിന്‍റെ സാംസ്കാരിക തലസ്ഥാനമായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. മധുരയിലെ പ്രധാനപ്പെട്ട സ്ഥലമാണ് മീനാക്ഷി ക്ഷേത്രം. ഇന്ത്യയിലെ ഏറ്റവും വലിയ ക്ഷേത്രങ്ങളിൽ ഒന്നാണിത്. ഈ ക്ഷേത്രത്തിന് അതിശയകരമായ വാസ്തുവിദ്യയാണ് നമുക്ക് കാണാനാകുന്നത്. വൈഗ നദിയുടെ തീരത്താണ് മധുര നഗരം സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. മധുര മീനാക്ഷി ക്ഷേത്രത്തിന്‍റെ തെരുവുകൾക്ക് സമാന്തരമായാണ് മധുര നഗരം നിർമ്മിച്ചിരിക്കുന്നത്. മധുര മീനാക്ഷി ക്ഷേത്രം കൂടാതെ, തിരുമലൈ നായക് മഹൽ, കൂടൽ അളഗർ ക്ഷേത്രം, ഗാന്ധി മ്യൂസിയം, സാമനാര്‍ മല എന്നിവ മധുരയിലെ മറ്റ് പ്രധാന സ്ഥലങ്ങളാണ്. ## 6. കൊടൈക്കനാല്‍  തമിഴ്നാട്ടിലെ ഡിണ്ടിഗൽ ജില്ലയിലെ മനോഹരമായ ഒരു ഹിൽ സ്റ്റേഷനാണ് "കൊടൈ" എന്നും അറിയപ്പെടുന്ന കൊടൈക്കനാൽ. സമുദ്രനിരപ്പിൽ നിന്ന് ശരാശരി 2,331 മീറ്റർ ഉയരമുള്ള ഒരു ചെറിയ ഹിൽ സ്റ്റേഷനാണിത്. കൊടും വനങ്ങളാൽ ചുറ്റപ്പെട്ട ഈ സ്ഥലം പഴനി മലനിരകളുടെ മുകളിലാണ് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. ഉഷ്ണമേഖലാ സമതലങ്ങളിലെ ചൂടിൽ നിന്നും രോഗങ്ങളിൽ നിന്നും ഒരു അഭയം എന്ന നിലയിൽ 1845-ല്‍ സ്ഥാപിതമായ ഹിൽ സ്റ്റേഷനാണ് കൊടൈക്കനാല്‍. ഇന്ന് അതൊരു ടൂറിസ്റ്റ് സ്ഥലമായി മാറിയിരിക്കുന്നു. ഇവിടെയുള്ള മനോഹരവും പ്രകൃതിദത്തവുമായ നിരവധി ആകർഷണങ്ങളാണ് സന്ദര്‍ശകരെ ഇവിടെ പിടിച്ചുനിര്‍ത്തുന്നത്. കൊടൈ തടാകം, ബ്രയാന്‍റ് പാർക്ക്, കോക്കേഴ്സ് വാക്ക്, ബിയർ ഷോല വെള്ളച്ചാട്ടം, സിൽവർ കാസ്കേഡ്, പില്ലർ റോക്ക്സ് തുടങ്ങിയവ കൊടൈക്കനാലിൽ സന്ദർശിക്കേണ്ട പ്രധാന സ്ഥലങ്ങളാണ്. `_BANNER_` ## 7. രാമേശ്വരം  തമിഴ് നാടിന്‍റെ ഒരു അറ്റത്ത് കിടക്കുന്ന പൗരാണിക പ്രാധാന്യമുള്ള സ്ഥലമാണ് രാമേശ്വരം. വിവിധ ദക്ഷിണേന്ത്യൻ രാജവംശങ്ങൾ ഭരിച്ചിരുന്ന ഒരു ചരിത്രനഗരമായ ഈ പട്ടണം, ഹിന്ദു ഇതിഹാസമായ രാമായണത്തിൽ പരാമർശിക്കപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്. തമിഴ്‌നാട്ടിലെ രാമേശ്വരം, ചാർധാം തീർത്ഥാടനത്തിന്‍റെ ഭാഗമാണ്. ശൈവമതക്കാരുടെയും വൈഷ്ണവരുടെയും പ്രധാന തീർത്ഥാടന കേന്ദ്രം കൂടിയാണ് രാമേശ്വരം. ഇന്ത്യയിലെ ഏറ്റവും ആകർഷകമായ ക്ഷേത്രങ്ങളിലൊന്നായ ശ്രീരാമനാഥസ്വാമി ക്ഷേത്രം ഇവിടെയാണ് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. അതിന് രാമേശ്വരം ക്ഷേത്രം എന്നും വിളിക്കാവുന്നതാണ്. അതിമനോഹരമായ ഇടനാഴികൾക്കും കൂറ്റൻ ശിൽപങ്ങളാൽ നിർമ്മിച്ച തൂണുകൾക്കും ഈ ക്ഷേത്രം പ്രശസ്തമാണ്. ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും നീളം കൂടിയ ഇടനാഴിയാണ് രാമനാഥസ്വാമി ക്ഷേത്രത്തിന്‍റെ മൂന്നാമത്തെ ഇടനാഴി. ശ്രീരാമനാഥസ്വാമി എന്ന പേരുള്ള ലിംഗരൂപത്തിലാണ് ഇവിടുത്തെ പ്രതിഷ്ഠ. 12 ജ്യോതിർലിംഗങ്ങളിൽ ഒന്നാണിത്. ഈ ക്ഷേത്രം മധ്യകാലഘട്ടത്തിലെ ദ്രാവിഡ വാസ്തുവിദ്യാ ശൈലിയുടെ പ്രതീകമായി നിലകൊള്ളുന്നു. അഗ്നിതീർത്ഥം, ഗന്ദമാദന പർവ്വതം, ധനുഷ്കോടി, കോതണ്ഡരസ്വാമി ക്ഷേത്രം, ഏർവാടി എന്നിവയാണ് രാമേശ്വരത്ത് സന്ദർശിക്കേണ്ട പ്രധാന സ്ഥലങ്ങൾ. ഓലൈക്കുട, ധനുഷ്‌കോടി, പാമ്പൻ എന്നിവിടങ്ങളിലെ മനോഹരമായ ബീച്ചുകൾ മറ്റ് ആകർഷണങ്ങളാണ്. ശൈത്യകാലത്ത് സ്കൂബ ഡൈവിംഗും ദേശാടന പക്ഷികളുടെ നിരീക്ഷണവുമാണ് ഇവിടുത്തെ വിനോദങ്ങൾ. ## 8. തഞ്ചാവൂര്‍  കാവേരി നദിയുടെ തീരത്ത് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന തമിഴ്‌നാട്ടിലെ പ്രശസ്തമായ പൈതൃക സ്ഥലങ്ങളിൽ ഒന്നാണ് തഞ്ചാവൂർ. എ ഡി 1010-ൽ രാജരാജ ചോളൻ പണികഴിപ്പിച്ച ബൃഹദീശ്വര ക്ഷേത്രത്തിന് പേരുകേട്ടതാണ് തഞ്ചാവൂർ. ഇന്ത്യയിലെ യുനെസ്കോയുടെ ലോക പൈതൃക സൈറ്റുകളിൽ ഒന്നാണിത്. ദക്ഷിണേന്ത്യൻ ക്ഷേത്ര വാസ്തുവിദ്യയിലെ ഏറ്റവും മികച്ച മാതൃകകളിലൊന്നായാണ് ഈ ക്ഷേത്രം കണക്കാക്കപ്പെടുന്നത്. ചരിത്രപ്രസിദ്ധമായ ചോളന്മാരുടെ ശക്തികേന്ദ്രമായിരുന്നു തഞ്ചാവൂര്‍ നഗരം. ദ്രാവിഡ ചരിത്രത്തിൽ ഏറെ പ്രാധാന്യമുള്ള തമിഴ്‌നാട്ടിലെ പഴയ നഗരങ്ങളിലൊന്നാണ് തഞ്ചാവൂർ. മികച്ച മുഖഭാവങ്ങളോടും പൂര്‍ണ്ണതയോടും കൂടി രൂപപ്പെടുത്തിയ ലോഹ ശിൽപങ്ങൾക്കും തഞ്ചാവൂർ പ്രസിദ്ധമാണ്. ബൃഹദീശ്വര ക്ഷേത്രം കൂടാതെ തഞ്ചാവൂർ കൊട്ടാരം, കുംഭകോണം, ദാരാസുരം, ഗംഗൈകൊണ്ട ചോളപുരം, തിരുവൈയാരു, തിരുഭുവനം തുടങ്ങിയവയാണ് തഞ്ചാവൂരിലെ പ്രധാന സ്ഥലങ്ങൾ. ## 9. ഹൊഗനക്കല്‍  തമിഴ്നാട്ടിലെ ധർമ്മപുരി ജില്ലയിൽ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന അതിമനോഹരമായ വെള്ളച്ചാട്ടമാണ് ഹൊഗനക്കൽ വെള്ളച്ചാട്ടം. "ഇന്ത്യയുടെ നയാഗ്ര" എന്ന് പലപ്പോഴും വിശേഷിപ്പിക്കപ്പെടുന്ന ഹൊഗനക്കൽ, ബാംഗ്ലൂരിനും ചെന്നൈയ്ക്കും സമീപം സന്ദർശിക്കേണ്ട മനോഹരമായ വിനോദസഞ്ചാര കേന്ദ്രങ്ങളിൽ ഒന്നാണ്. കാവേരി നദി കർണാടക സംസ്ഥാനത്തിലൂടെ സഞ്ചരിച്ച് തമിഴ്‌നാട് അതിർത്തിയിൽ പ്രവേശിക്കുമ്പോൾ, അത് ഉയർന്ന ഭൂപ്രകൃതിയിലൂടെ താഴേക്ക് ഇറങ്ങി ഹൊഗനക്കൽ വെള്ളച്ചാട്ടമായി മാറുന്നു. 'പുക' എന്നര്‍ത്ഥം വരുന്ന 'ഹോഗെ' എന്ന കന്നഡ വാക്കും 'പാറകള്‍' എന്നര്‍ത്ഥം വരുന്ന 'കാല്‍' എന്ന കന്നഡ വാക്കും കൂടി ചേര്‍ന്ന് ഹൊഗനക്കല്‍ എന്ന വാക്ക് രൂപപ്പെടുന്നു. തമിഴ്നാട്ടുകാർ ഇതിനെ മാരിക്കോട്ടയം എന്നും വിളിക്കുന്നു. മഴക്കാലത്തും മഞ്ഞുകാലത്തും അനുവദനീയമായ കുട്ടവഞ്ചി റൈഡിംഗ് ഇവിടുത്തെ പ്രധാന ആകർഷണങ്ങളിൽ ഒന്നാണ്. ## 10. ചെന്നൈ  തമിഴ്നാട്ടില്‍ നിര്‍ബന്ധമായും കണ്ടിരിക്കേണ്ട സ്ഥലമാണ് ചെന്നൈ പട്ടണം. മുമ്പ് മദ്രാസ് എന്നറിയപ്പെട്ടിരുന്ന ചെന്നൈയാണ് തമിഴ്‌നാടിന്‍റെ തലസ്ഥാന നഗരം. ചെന്നപട്ടണം എന്ന യഥാർത്ഥ പേരിന്‍റെ ചുരുക്കരൂപമാണ് ചെന്നൈ. ബ്രിട്ടീഷ് ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യാ കമ്പനി ചെന്നൈയിലെ ചെറിയ മത്സ്യബന്ധന ഗ്രാമത്തിൽ ഒരു കോട്ടയും ഒരു വ്യാപാര കേന്ദ്രവും സ്ഥാപിച്ചു. ഇന്ന്, ഇത് ഒരു പ്രധാന വ്യാവസായിക, വിദ്യാഭ്യാസ കേന്ദ്രമായി ഉയർന്നുവന്നിട്ടുണ്ട്. ബംഗാൾ ഉൾക്കടലിന്‍റെ വശത്തുള്ള ചെന്നൈ, വർഷങ്ങളായി ഒരു പ്രധാന ബ്രിട്ടീഷ് വ്യാപാര കേന്ദ്രമായിരുന്നു. ഈ നഗരം യുഗങ്ങളായി ദക്ഷിണേന്ത്യൻ രാജ്യങ്ങളാൽ ചുറ്റപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു, അതിനാൽ ഇന്ത്യയുടെ തെക്ക് ഭാഗത്തുള്ള എല്ലാ സാംസ്കാരിക, സാമ്പത്തിക, സാമൂഹിക, വാണിജ്യ, വ്യാവസായിക വികസനത്തിലും ഈ നഗരം എല്ലായ്പ്പോഴും മുൻപന്തിയിലാണ്. മറീന ബീച്ച്, ഗവണ്‍മെന്‍റ് മ്യൂസിയം, പാർത്ഥസാരഥി ക്ഷേത്രം, കപാലീശ്വര ക്ഷേത്രം, സാൻ തോം കത്തീഡ്രൽ തുടങ്ങിയവയാണ് ചെന്നൈയില്‍ കാണാവുന്ന പ്രധാന സ്ഥലങ്ങൾ. ഇന്ത്യയിൽ ഏറ്റവും കൂടുതൽ സഞ്ചാരികൾ എത്തുന്ന രണ്ടാമത്തെ സംസ്ഥാനമാണ് തമിഴ്നാട്. പ്രകൃതിദത്തവും മനുഷ്യനിർമ്മിതവുമായ അത്ഭുതങ്ങളാൽ സമൃദ്ധമായ ഈ നഗരത്തിന് 4000 വർഷത്തിലധികം സാംസ്കാരിക ചരിത്രമുണ്ട്. മുകളില്‍ പരാമര്‍ശിച്ചിട്ടുള്ള സ്ഥലങ്ങള്‍ക്ക് പുറമേ ചിദംബരം, കോയമ്പത്തൂര്‍, പളനി, തിരുനെല്‍വേലി എന്നിവ പോലുള്ള സ്ഥലങ്ങളും തമിഴ് നാട്ടില്‍ കാണാവുന്നതാണ്.

തീർച്ചയായും വായിച്ചിരിക്കേണ്ട 10 റൊമാന്റിക് പുസ്തകങ്ങൾ മികച്ച ഒരു പ്രണയനോവൽ ടിക്കറ്റില്ലാതെ വിമാന യാത്ര ചെയ്യുന്നതിനു സമമാണ്. നല്ല ഒരു നോവൽ വായനക്കാരനെ വർണ്ണച്ചിറകുകളുമായി സ്വപ്നലോകത്തേക്ക് പറത്തിക്കൊണ്ടുപോകുന്നു.തീർച്ചയായും വായിച്ചിരിക്കേണ്ട 10 റൊമാന്റിക് പുസ്തകങ്ങൾ പരിചയപ്പെടുത്താം ## 1. Romeo and Juliet (Shakespeare)  ലോകസാഹിത്യത്തിലെ തന്നെ എക്കാലത്തേയും മാസ്റ്റർ പീസാണ് വില്യം ഷേക്സ്പിയറുടെ "റോമിയോ ആൻഡ് ജൂലിയറ്റ്". ഭാവനയ്ക്ക് നമ്മെ പതിനാലാം നൂറ്റാണ്ടിലേക്ക്, ഇറ്റാലിയൻ നഗരമായ വെറോണയിലേക്ക് എളുപ്പത്തിൽ കൊണ്ടുപോകാൻ കഴിയും. കഥയിൽ യുദ്ധം ചെയ്യുന്ന രണ്ട് കുടുംബങ്ങളുണ്ട് - മൊണ്ടേഗുകളും കാപ്പുലെറ്റുകളും, അവർ പരസ്പരം കഠിനമായി വെറുക്കുന്നു, എന്നിരുന്നാലും അവരുടെ വഴക്കിന്റെ കാരണം എന്താണെന്ന് അവർക്കു തന്നെ അറിയില്ല. വിഷലിപ്തമായ വിദ്വേഷത്താൽ പൂരിതമാകുന്ന ഒരു അന്തരീക്ഷത്തിൽ, ഏത് നിസ്സാരകാര്യവും രക്തരൂക്ഷിതമായ ഏറ്റുമുട്ടലുകൾക്ക് കാരണമായി വർത്തിക്കുന്നു, വർഷങ്ങളോളം ഗോത്ര ശത്രുതയെ പുച്ഛിച്ചുകൊണ്ട് സ്നേഹത്തിന്റെ ഗംഭീരമായ ഒരു മുകുളം വിരിയുന്നു. യുവ മോണ്ടെച്ചിയും യുവ കാപ്പുലെറ്റും കുടുംബ നിർഭയത്വത്തെക്കുറിച്ച് മറക്കുന്നു, കാരണം അവരെ സ്വന്തമാക്കിയ വികാരം തങ്ങളെ വേർപെടുത്തിയ അന്യവൽക്കരണത്തിന്റെ മതിൽ തൽക്ഷണം തകർക്കുന്നു. 14 വയസ്സ് തികഞ്ഞിട്ടില്ലെങ്കിലും, ജൂലിയറ്റിന് ഏറ്റവും സമ്പന്നമായ ആത്മീയ ലോകമുണ്ട്, അവൾ മിടുക്കിയും ധീരയും നേർബുദ്ധിയുള്ളവളുമാണ്. റോമിയോ അവനോടുള്ള അവളുടെ പ്രണയ പ്രഖ്യാപനം കേട്ടുവെന്നറിഞ്ഞപ്പോൾ, പെൺകുട്ടി ലജ്ജിക്കുന്നു, പക്ഷേ, അവന്റെ വികാരങ്ങളുടെ ആത്മാർത്ഥതയെക്കുറിച്ച് ബോധ്യപ്പെട്ട അവൾ, രണ്ട് കുടുംബങ്ങളെയും ആശ്ചര്യപ്പെടുത്തുന്ന ഒരു നടപടിയെടുക്കാൻ തീരുമാനിക്കുന്നു. യുവാവുമായി പ്രണയത്തിലായ ജൂലിയറ്റ്, അവൻ ശത്രുതാപരമായ കുടുംബത്തിൽ പെട്ടയാളാണെന്നത് തനിക്ക് പ്രശ്നമല്ലെന്ന് ബുദ്ധിപൂർവ്വം വാദിക്കുന്നു. രണ്ടാം തവണയും സ്നാനമേൽക്കാനും അത് തന്റെ പ്രണയത്തിന് തടസ്സമായാൽ കുടുംബപ്പേര് ഉപേക്ഷിക്കാനും റോമിയോ തയ്യാറാകുന്നു. ## 2. Pride and Prejudice  ജെയ്ൻ ഓസ്റ്റൺ എഴുതിയ 1813 -ലെ റൊമാന്റിക് നോവലാണ് പ്രൈഡ് ആന്ർറ് പ്രെജുഡിസ്. ഇതിനെ ഒരു റൊമാന്റിക് നോവൽ എന്ന് വിളിക്കാറുണ്ടെങ്കിലും, ആക്ഷേപഹാസ്യ പുസ്തകമായും കണക്കാക്കാം. തിടുക്കത്തിലുള്ള വിധികളുടെ പ്രത്യാഘാതങ്ങളെക്കുറിച്ച് പഠിക്കുകയും ഉപരിപ്ലവമായ നന്മയും യഥാർത്ഥ നന്മയും തമ്മിലുള്ള വ്യത്യാസം മനസ്സിലാക്കുകയും ചെയ്യുന്ന പുസ്തകത്തിലെ ചലനാത്മക കഥാപാത്രമായ എലിസബത്ത് ബെന്നറ്റിന്റെ സ്വഭാവ വികാസത്തെ നോവൽ പിന്തുടരുന്നു. ഇംഗ്ലണ്ടിലെ റീജൻസി കാലഘട്ടത്തിലെ പെരുമാറ്റം, വിദ്യാഭ്യാസം, വിവാഹം, പണം എന്നിവയുടെ സത്യസന്ധമായ ചിത്രീകരണത്തിലാണ് ആക്ഷേപഹാസ്യം. ലോംഗ്ബൺ എസ്റ്റേറ്റിലെ മിസ്റ്റർ ബെന്നറ്റിന് അഞ്ച് പെൺമക്കളുണ്ട്, എന്നാൽ അദ്ദേഹത്തിന്റെ സ്വത്ത് ഒരു പുരുഷ അവകാശിക്ക് മാത്രമേ കൈമാറുകയുള്ളൂ. അദ്ദേഹത്തിന്റെ ഭാര്യയ്ക്കും അനന്തരാവകാശം ഇല്ല, അതിനാൽ അദ്ദേഹത്തിന്റെ മരണത്തോടെ ആ കുടുംബം അനാഥമാകും. അതിനാൽ, പെൺകുട്ടികളിൽ ഒരാളെങ്കിലും കുടുംബത്തിന്റെ പിന്തുടർച്ചാവകാശിയാകാവുന്ന ഒരാളെ വിവാഹം കഴിക്കേണ്ടത് അത്യാവശ്യമാണ്. ഇത് ഇതിവൃത്തമാക്കി മുന്നോട്ട് പോകുന്ന നോവലിൽ സമ്പന്നമായ പൊരുത്തം ഉണ്ടാക്കാൻ സാമുദായിക സമ്മർദ്ദം ഉണ്ടായിരുന്നിട്ടും പണത്തിനോ സാമൂഹിക അന്തസ്സിനോ പകരം പ്രണയത്തിനായി വിവാഹം കഴിക്കേണ്ടതിന്റെ പ്രാധാന്യത്തെ ചുറ്റിപ്പറ്റിപ്പറ്റി പോകുന്നു. സാഹിത്യ പണ്ഡിതർക്കിടയിലും വായനക്കാരായ പൊതുജനങ്ങൾക്കിടയിലും 'ഏറ്റവും പ്രിയപ്പെട്ട പുസ്തകങ്ങളുടെ' ലിസ്റ്റുകളുടെ മുകളിലാണ് അഹങ്കാരവും മുൻവിധിയും സ്ഥിരമായി പ്രത്യക്ഷപ്പെടുന്നത്. ഇംഗ്ലീഷ് സാഹിത്യത്തിലെ ഏറ്റവും പ്രശസ്തമായ നോവലുകളിലൊന്നായി ഇത് മാറി, 20 ദശലക്ഷത്തിലധികം കോപ്പികൾ വിറ്റു, കൂടാതെ ആധുനിക സാഹിത്യത്തിലെ നിരവധി ഡെറിവേറ്റീവുകൾക്ക് പ്രചോദനമായി. ഒരു നൂറ്റാണ്ടിലേറെയായി, നാടകീയമായ അഡാപ്റ്റേഷനുകൾ, പുനഃപ്രസിദ്ധീകരണങ്ങൾ, അനൗദ്യോഗിക തുടർ ചർച്ചകൾ, സിനിമകൾ എന്നിവ പ്രൈഡ് ആൻഡ് പ്രിജുഡിസ് എന്നിവയുടെ ടിവി പതിപ്പുകൾ നോവലിന്റെ അവിസ്മരണീയമായ കഥാപാത്രങ്ങളും പ്രമേയങ്ങളും അവതരിപ്പിച്ചു, ബഹുജന ശ്രദ്ധനേടി. ## 3. Love at First by Kate Clayborn  നിരവധി പേരുടെ മനസ്സിൽ ഇടംനേടാൻ കഴിഞ്ഞ ഏറ്റവും മികച്ച പ്രണയ നോവലുകളിലൊന്നാണ് ലവ് അറ്റ് ഫസ്റ്റ്. വിൽക്കാൻ ഉദ്ദേശിക്കുന്ന ഒരു അപ്പാർട്ട്മെന്റിന്റെ അനന്തരാവകാശിയായ വിൽ, തിരക്കുള്ള ഒരു ഡോക്ടറാണ്. എന്നാൽ മറ്റ് വാടകക്കാർക്ക്, പ്രത്യേകിച്ച് നോറയ്ക്ക് ഇത് അംഗീകരിക്കാൻ കഴിഞ്ഞില്ല. പ്രണയത്തിന്റെ നിഗൂഢമായ ശക്തി, കലഹിക്കുന്ന അയൽക്കാർ, ആശ്ചര്യപ്പെടുത്തുന്ന പുനഃസമാഗമങ്ങൾ എന്നിവയാൽ നിറഞ്ഞ പ്രണയലേഖനത്തിന്റെ പ്രശസ്ത രചയിതാവിൽ നിന്നുള്ള തിളങ്ങുന്നതും ആർദ്രവുമായ നോവൽ പതിനാറ് വർഷങ്ങൾക്ക് മുമ്പ്, ഒരു കൗമാരക്കാരനായ വിൽ സ്റ്റെർലിംഗ് തന്റെ സ്വപ്നത്തിലെ പെൺകുട്ടിയെ കണ്ടു-അല്ലെങ്കിൽ കേട്ടു. ഒരു അപ്പാർട്ട്മെന്റ് കെട്ടിടത്തിന്റെ ബാൽക്കണിക്ക് താഴെ.... തന്റെ ഭൂതകാലത്തെ ഒരുപാട് മാറ്റിവെച്ചിട്ടുണ്ടെങ്കിലും ഒരിക്കലും മായാത്ത ഓർമ്മയാണിത്. അപ്രതീക്ഷിതമായ ഒരു അനന്തരാവകാശം വില്ലിനെ അതേ വിലാസത്തിലേക്ക് തിരികെ കൊണ്ടുവന്നു, അവിടെ അദ്ദേഹം തന്റെ പുതിയ സ്വത്ത് വില്ർക്കുവാനും ചെയ്യാനും തിരക്കുള്ള ഒരു ഡോക്ടറായി തന്റെ പതിവ് ജീവിതത്തിലേക്ക് മടങ്ങാനും പദ്ധതിയിടുന്നു. പകരം, അവൻ ഒരു സ്ത്രീയെ കണ്ടുമുട്ടുന്നു, മുകളിൽ രണ്ട് ബാൽക്കണിയിൽ, അപരിചിതയായ അവൾ. ## 4. Anna Kareena  ഇതുവരെ എഴുതിയിട്ടുള്ളതിൽ വച്ച് ഏറ്റവും മികച്ച നോവലെന്ന് വിശേഷിപ്പിച്ച അന്ന കരേനിന ടോൾസ്റ്റോയിയുടെ മാസ്റ്റർപീസ് ആണ്, അദ്ദേഹത്തിന്റെ അഭിപ്രായത്തിൽ അദ്ദേഹത്തിന്റെ ആദ്യത്തെ യഥാർത്ഥ നോവൽ. പത്തൊൻപതാം നൂറ്റാണ്ടിലെ റഷ്യൻ സവർണ്ണ സമൂഹത്തിന്റെ സാമൂഹിക ഭരണത്തിൽ കുടുങ്ങിയ കരീന, കൗണ്ട് വ്‌റോൺസ്‌കിയുമായി പ്രണയത്തിലാകുന്നു, അതിനായി അവൾ തന്റെ വിവാഹം ഉപേക്ഷിക്കാനും റഷ്യൻ സമൂഹത്തിൽ നിന്ന് അകന്നുപോകാനും തയ്യാറാണ്. എന്നിരുന്നാലും, അവളുടെ തീരുമാനം അവൾ പ്രതീക്ഷിച്ചതിലും കൂടുതൽ ജീവിതത്തെ മാറ്റിമറിക്കുന്നതായി തെളിയിക്കുന്നു. ## 5. Wuthering Heights (1847) by Emily Bronte  ഒരു നോവൽ മാത്രം എഴുതുക, ആ നോവൽ വിശ്വസാഹിത്യകാരി എന്ന പട്ടം എഴുത്തുകാരിക്കു ചാർത്തിക്കൊടുക്കുക. അപൂർവ്വമായി സംഭവിക്കുന്ന ഒരു സ്ഥിതിവിശേഷമാണ്. രണ്ടു കുടുംബങ്ങളുടെയും അവർക്കിടയിലേക്കു വരുന്ന അനാഥ വ്യക്തിയുടെയും ജീവിതത്തിലൂടെയാണു നോവൽ സഞ്ചരിക്കുന്നത്. അന്ധമായ പ്രണയത്തിന്റെ അനുചിതമായ ചിത്രീകരണത്തിന് തുടക്കത്തിൽ വിമർശിക്കപ്പെടുകയും വലിയ തോതിൽ അവഗണിക്കപ്പെടുകയും ചെയ്ത ഈ റൊമാന്റിക് ക്ലാസിക്. ഇന്ന് ഇംഗ്ലീഷ് സാഹിത്യത്തിൽ എഴുതിയിട്ടുള്ളതിൽ വച്ച് ഏറ്റവും അറിയപ്പെടുന്ന പ്രണയകഥകളിൽ ഒന്നാണ്. ഏൺഷോ കുടുംബവും ലിന്റൺ കുടുംബവുമാണു കഥയുടെ കേന്ദ്ര ബിന്ദുക്കൾ. ഏൺഷോ കുടുംബത്തിലെ കാ‌രണവർ ഏൺഷോ ഒരു തെരുവു ബാലനെ ദത്തെടുക്കുന്നു. ഹീത്ത്ക്ലിഫ് എന്ന് അവന് പേരുനല്ർകുന്നു. ഹീത്ക്ലിഫിനോടുള്ള പിതാവിന്റെ സ്നേഹം അദ്ദേഹത്തിന്റ മകൻ ഹിൻഡ്‌ലിക്ക് അംഗീകരിക്കാൻ സാധിക്കുന്നില്ല. ## 6. A Spot of Trouble by Teri Wilson  ആകർഷകമായ ഒരു ബീച്ച് പട്ടണത്തിൽ സജ്ജീകരിച്ചിരിക്കുന്ന ഈ പ്രകാശവും മനോഹരവുമായ പ്രണയം നായ്ക്കൾ ഒരേ രൂപത്തിലുള്ള രണ്ട് ഡാൽമേഷ്യൻ ഉടമകളെ പിന്തുടരുന്നു. പോലീസ് മേധാവിയുടെ മകളും സ്പ്രിങ്ക്‌ളിന്റെ അഭിമാന ഉടമയുമാണ് വയലറ്റ്. ഒരു പുതിയ ഫയർമാൻ വരുമ്പോൾ, അവളുടെ പിതാവിന്റെ എതിരാളിയും സ്പ്രിംഗിൾസ് പോലെ തോന്നിക്കുന്ന ഒരു നായയുടെ ഉടമയും, ഷെനാനിഗൻസ് നടക്കുന്നു. ഈ തമാശ നിറഞ്ഞ ശത്രുക്കളും പ്രണയിതാക്കളും തമ്മിലുള്ള പ്രണയത്തിൽ വയലറ്റ് സ്വയം പ്രണയത്തിലാകുന്നു. `_BANNER_` ## 7. The Wedding Date by Jasmine Guillory  ജാസ്മിൻ ഗില്ലറിയുടെ ആദ്യ സമകാലിക പ്രണയ നോവൽ, ഒരു പരമ്പരയിലെ ആദ്യത്തേത്, വംശീയ പ്രണയം പര്യവേക്ഷണം ചെയ്യുന്ന, രസകരവും രസകരവുമായ പിസാസുമായി മയങ്ങുന്നു. വിജയകരവും സ്റ്റൈലിഷുമായ അലക്‌സ സുന്ദരനായ ഒരു പീഡിയാട്രിക് സർജന്റെ അടുത്ത് കുടുങ്ങിയപ്പോൾ സ്തംഭിച്ച എലിവേറ്ററിൽ കഥ ആരംഭിക്കുന്നു. ഒരു വിവാഹത്തീയതി കൂടുതൽ ആകുമ്പോൾ പടക്കം പൊട്ടിക്കുന്നു. ## 8. Meet Me in Paradise by Libby Hubscher  മാരിൻ ഇപ്പോഴും അമ്മയുടെ വിയോഗത്തിൽ ദുഃഖിക്കുന്നു, അതിനാൽ അവളുടെ സഹോദരിയുമൊത്തുള്ള ഒരു ഐലൻഡ് സ്പാ യാത്ര മികച്ച പ്രതിവിധിയായി തോന്നുന്നു. അവളുടെ സഹോദരിക്ക് വിമാനം നഷ്ടപ്പെടുമ്പോൾ, അവൾ തനിയെ പറക്കുന്നതായി കാണുന്നു. അപ്രതീക്ഷിതമായ പ്രണയവും സ്വയം കണ്ടെത്തലും നിറഞ്ഞ ഒരു യാത്രയിൽ മരിൻ പറുദീസയിൽ ഒരു സാഹസിക യാത്ര ആരംഭിക്കുന്നു. ## 9. Jane Eyre, novel by Charlotte Brontë  ജീവിത പോരാട്ടങ്ങളിലൂടെ പോരാടുന്ന ജെയ്ൻ, ലളിതയും ലളിതവുമായ പെൺകുട്ടിയുടെ കഥയാണ് നോവൽ പിന്തുടരുന്നത്. ജെയ്നിന് അവളുടെ ജീവിതത്തിൽ നിരവധി തടസ്സങ്ങളുണ്ട് - അവളുടെ ക്രൂരവും അധിക്ഷേപിക്കുന്നതുമായ അമ്മായി റീഡ്, ലോവുഡ് സ്കൂളിലെ ഭയാനകമായ സാഹചര്യങ്ങൾ, റോച്ചസ്റ്ററിനോടുള്ള അവളുടെ പ്രണയം, ബെർത്തയുമായുള്ള റോച്ചസ്റ്ററിന്റെ വിവാഹം. ഷാർലറ്റ് ബ്രോന്റെയുടെ ജെയ്ൻ ഐർ എന്ന നോവൽ, 1847-ൽ ജെയ്ൻ ഐർ: ആൻ ഓട്ടോബയോഗ്രഫി എന്ന പേരിൽ ആദ്യമായി പ്രസിദ്ധീകരിച്ചു, കറർ ബെൽ (ബ്രോണ്ടേയുടെ ഓമനപ്പേര്) എഡിറ്ററായി പട്ടികപ്പെടുത്തിയിട്ടുണ്ട്. ഒരു ക്ലാസിക് ആയി പരക്കെ കണക്കാക്കപ്പെടുന്ന, ഒരു സ്ത്രീയുടെ ആന്തരിക ജീവിതത്തിന്റെ യാഥാർത്ഥ്യമായ ചിത്രീകരണത്തോടെ, അവളുടെ സ്വാഭാവിക ആഗ്രഹങ്ങളോടും സാമൂഹിക അവസ്ഥയോടുമുള്ള അവളുടെ പോരാട്ടങ്ങളെ കുറിച്ചുകൊണ്ട് വിക്ടോറിയൻ നോവലിന് ഇത് പുതിയ സത്യസന്ധത നൽകി. ## 10. Love Story (1970) by Erich Segal  ഇരുപതാം നൂറ്റാണ്ടിലെ റോമിയോ ആൻഡ് ജൂലിയറ്റ് എന്ന് പലപ്പോഴും വിളിക്കപ്പെടുന്ന ലവ് സ്റ്റോറി, ഇരുപതിലധികം ഭാഷകളിലേക്ക് വിവർത്തനം ചെയ്യപ്പെടുകയും നിരവധി തവണ സ്വീകരിക്കുകയും ചെയ്തപ്പോൾ ഏറ്റവും കൂടുതൽ വിറ്റഴിഞ്ഞ റൊമാന്റിക് ഫിക്ഷനായിരുന്നു. അതിൽ സെഗാൾ രണ്ട് കാമുകന്മാരുടെ കഥ പറയുന്നു, അവർ വ്യത്യസ്ത പശ്ചാത്തലങ്ങളിൽ നിന്ന് വരുന്ന ഒലിവറും ജെനിഫറും എന്നാൽ അവരുടെ പ്രണയം തീവ്രമാകുന്നത് അവർ അപ്രതീക്ഷിതമായ സാഹചര്യങ്ങളെ അഭിമുഖീകരിക്കാൻ നിർബന്ധിതരാകുന്നു. നമ്മുടെ കാലത്തെ ഏറ്റവും ആരാധ്യരായ നോവലുകളിലൊന്ന്, ഒരു തലമുറയെ നിർവചിച്ച പുസ്തകമാണിത്.വിട്ടുവീഴ്ചയില്ലാത്ത ഭക്തിയുടെ,യഥാർത്ഥ ജീവിതത്തിന്റെ കഥ.

മികച്ച സംരംഭകനാകാൻ നിങ്ങൾ ആഗ്രഹിക്കുന്നുവെങ്കിൽ , അല്ലെങ്കിൽ താങ്കൾ ഒരു സംരംഭകനാണെങ്കിലും ആ രംഗത്ത് ശോഭിക്കുന്നില്ല എങ്കിൽ തീർച്ചയായും ബിസിനസ്സ് രംഗത്ത് വെന്നിക്കൊടി പാറിച്ച പലരുടേയും അനുഭവങ്ങൾ അടുത്തറിയണം, മനസ്സിലാക്കണം. അതിനായി തിരഞ്ഞെടുത്ത 10 പുസ്തകങ്ങൾ പരിചയപ്പെടുത്താം. ## 1) ZERO TO ONE BY PETER THIEL  നിങ്ങൾക്ക് ഒരു നല്ല ഭാവി കെട്ടിപ്പടുക്കണമെങ്കിൽ, നിങ്ങൾ രഹസ്യങ്ങളിൽ വിശ്വസിക്കണം. പര്യവേക്ഷണം ചെയ്യാനും പുതിയ കണ്ടുപിടുത്തങ്ങൾ സൃഷ്ടിക്കാനും ഇനിയും അടയാളപ്പെടുത്താത്ത അതിർത്തികളുണ്ട് എന്നതാണ് നമ്മുടെ കാലത്തെ മഹത്തായ രഹസ്യം. സീറോ ടു വണ്ണിൽ, ഇതിഹാസ സംരംഭകനും നിക്ഷേപകനുമായ പീറ്റർ തീൽ ആ പുതിയ കാര്യങ്ങൾ സൃഷ്ടിക്കുന്നതിനുള്ള ഏക വഴികൾ എങ്ങനെ കണ്ടെത്താമെന്ന് കാണിക്കുന്നു. തിളങ്ങുന്ന മൊബൈൽ ഉപകരണങ്ങളിൽ നിന്ന് നാം ശ്രദ്ധ തിരിക്കുകയാണെങ്കിൽപ്പോലും, സാങ്കേതിക സ്തംഭനാവസ്ഥയുടെ ഒരു യുഗത്തിലാണ് നാം ജീവിക്കുന്നത് എന്ന വിപരീത ധാരണയോടെയാണ് തീൽ ആരംഭിക്കുന്നത്. വിവരസാങ്കേതികവിദ്യ അതിവേഗം മെച്ചപ്പെട്ടു,പക്ഷേ പുരോഗതി കമ്പ്യൂട്ടറുകളിലോ സിലിക്കൺ വാലിയിലോ പരിമിതപ്പെടുത്തുന്നതിന് ഒരു കാരണവുമില്ല. ഏത് വ്യവസായത്തിലും ബിസിനസ് മേഖലയിലും പുരോഗതി കൈവരിക്കാനാകും. ഓരോ നേതാവും പ്രാവീണ്യം നേടേണ്ട ഏറ്റവും പ്രധാനപ്പെട്ട കഴിവ് സ്വയം ചിന്തിക്കാൻ പഠിക്കുക എന്നതാണ് . ## 2) THE HARD THING ABOUT HARD THINGS BY BEN HOROWITZ  സിലിക്കൺ വാലിയിലെ ഏറ്റവും ആദരണീയരായ സംരംഭകരിൽ ഒരാളാണ് ബെൻ ഹൊറോവിറ്റ്സ്. ഹാർഡ് തിംഗ്‌സ് എബൗട്ട് ഹാർഡ് തിംഗ്‌സിൽ, വെല്ലുവിളി നിറഞ്ഞ സമയങ്ങളിൽ വിജയകരമായ ഒരു ബിസിനസ്സ് നയിക്കുന്നത് എങ്ങനെയെന്നതിനെക്കുറിച്ചുള്ള സത്യം ഹൊറോവിറ്റ്സ് തുറന്നു പറയുന്നു. ഹൊറോവിറ്റ്‌സിന്റെ പുസ്തകത്തിൽ ഏതൊരു ബിസിനസ്സ് തലവനും ആവശ്യമായ ഉപദേശങ്ങൾ അടങ്ങിയിരിക്കുന്നു, ഒരു റാപ്പ് ആരാധകന്റെ ജീവിതത്തിൽ നിന്നുള്ള ചില ട്രേഡ്‌മാർക്ക് റഫറൻസുകൾക്കൊപ്പം അദ്ദേഹത്തിന്റെ സ്വതസിദ്ധമായ രചനാ ശൈലിയിലാണ് എഴുതിയിരിക്കുന്നത്.തുടക്കക്കാരും നിലവിൽ കച്ചവട രംഗത്തുള്ളവരും ഒരുപോലെ വായിച്ചിരിക്കേണ്ട ഒന്നാണ് ഇത്, വെല്ലുവിളി നിറഞ്ഞ ദുഷ്‌കരമായ സമയങ്ങളിലൂടെ കടന്നുപോകുന്നവർക്ക് ഇത് പ്രത്യേകിച്ചും അനുയോജ്യമായ പുസ്തകമാണ്. ## 3) RICH DAD POOR DAD BY ROBERT KIYOSAKI  റോബർട്ട് കിയോസാക്കിയുടെ റിച്ച് ഡാഡ് പുവർ ഡാഡ് എക്കാലത്തെയും മികച്ച വ്യക്തിഗത സാമ്പത്തിക പുസ്തകമായി മാറി. പണമൊഴുക്ക്, റിയൽ എസ്റ്റേറ്റ്, നിക്ഷേപം, ബിസിനസ്സ് നിർമ്മാണം എന്നിവയെക്കുറിച്ച് അറിയാൻ നിങ്ങളെ സഹായിക്കുന്നതിന് വ്യക്തിഗത സാമ്പത്തിക വിവരം വാഗ്ദാനം ചെയ്യുന്നു. റിച്ച് ഡാഡ് പുവർ ഡാഡ് രണ്ട് അച്ഛന്മാരുള്ള ഒരു ആൺകുട്ടിയുടെ കഥ പറയുന്നു, ഒരാൾ ധനികനും ഒരു ദരിദ്രനും, സമ്പത്തിന്റെയും സ്വാതന്ത്ര്യത്തിന്റെയും ജീവിതം കെട്ടിപ്പടുക്കാൻ ആവശ്യമായ മാനസികാവസ്ഥയും സാമ്പത്തിക അറിവും വികസിപ്പിക്കാൻ നിങ്ങളെ സഹായിക്കുന്നു. വിദ്യാഭ്യാസം കുറവാണെങ്കിലും പണക്കാരനായ പിതാവ് സമ്പന്നനും, പാവപ്പെട്ട പിതാവ് സർവകലാശാലയിൽ പ്രൊഫസറായിട്ടും സാമ്പത്തിക പ്രതിസന്ധിയുമായി പൊരുതുന്നു. റോബർട്ട് കിയോസാക്കി ഈ വ്യത്യാസം വിശദീകരിക്കാൻ ശ്രമിക്കുന്നു. അതേ സമയം നിങ്ങൾ ചെയ്യാൻ പാടില്ലാത്ത തെറ്റ് എന്താണെന്ന് പറയുന്നു. സമ്പന്നനാകാനുള്ള നിങ്ങളുടെ വഴിയിലെ ഏറ്റവും വലിയ തടസ്സം എന്താണെന്ന് പറയുന്നു. ഈ പുസ്തകം വായിക്കുകയാണെങ്കിൽ ഒരാൾക്ക് എങ്ങനെ സമർത്ഥനായ സംരംഭകനാകാം; പണക്കാരനാകാം എന്ന് കാണിച്ചു തരുന്നു, ## 4) SHOE DOG BY PHIL KNIGHT  ലോകത്തിലെ തന്നെ ഏറ്റവും മികച്ചതും ലാഭകരമായി പ്രവർത്തിച്ചുകൊണ്ടിരിക്കുന്നതുമായ നൈക്ക് ബ്രാൻഡ് സ്ഥാപകനും സിഇഒയുമായ ഫിൽ നൈറ്റ്, സത്യസന്ധവും ആവേശകരവുമായ ഓർമ്മക്കുറിപ്പിൽ, നിർഭയമായ ഒരു സ്റ്റാർട്ട്-അപ്പ് എന്ന നിലയിൽ കമ്പനിയുടെ ആദ്യ നാളുകളെ കുറിച്ചും പിന്നീട് ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും മികച്ച ബ്രാൻഡായി മാറുന്നതുമായ കഥ പങ്കിടുന്നു. സുഹൃത്തിൽ നിന്നും ലഭിച്ച 40 ഡോളർ ആയിരുന്നു അദ്ദേഹത്തിന് മൂലധനം. കഠിനാദ്ധ്വാനം അദ്ദേഹത്തിന് നേടിക്കൊടുത്തത് അദ്ദേഹം വിവരിക്കുന്നു. ## 5) DEEP WORK BY CAL NEWPORT  ഡീപ്പ് വർക്ക് വളരെ ഉൽപ്പാദനക്ഷമതയുള്ള ഒരു പുസ്തകമാണ്, മിക്ക ഉൽപ്പാദനക്ഷമത പുസ്‌തകങ്ങളെയും പോലെ, നിങ്ങളുടെ സമയം നിയന്ത്രിക്കുന്നതിനും ഇമെയിലുകൾ കൈകാര്യം ചെയ്യുന്നതിനും സഹപ്രവർത്തകരുടെ പ്രതീക്ഷകൾ നിയന്ത്രിക്കുന്നതിനുമുള്ള നുറുങ്ങുകളും സാങ്കേതികതകളും ഇതിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു. ഡീപ് വർക്ക് എന്ന തന്റെ പുസ്തകത്തിൽ പ്രതിബന്ധങ്ങളാൽ നിറഞ്ഞ ഒരു ലോകത്ത്, അഥവാ ജോലിചെയ്യുന്നിടത്ത് ഒരുപാട് ഡിസ്റ്റർബൻസ് ഉണ്ടെങ്കിൽ ഒരു മികച്ച വർക്ക്‌സ്‌പെയ്‌സ് സൃഷ്‌ടിക്കുന്നതിന്റെ പ്രാധാന്യം കാണിക്കുന്നു. നിരവധി അവിസ്മരണീയമായ കഥകളിൽ പൊതിഞ്ഞ് അദ്ദേഹം വിരസത ഇല്ലാതെ തന്നെ ഉപദേശങ്ങൾ നല്കുന്നു. ഒരു സ്റ്റാറ്റിസ്റ്റിഷ്യൻ, കമ്പ്യൂട്ടർ പ്രോഗ്രാമർ, ഒരു പ്രൊഫസർ എന്നിവരുൾപ്പെടെ വിജയിച്ച വ്യക്തികളുടെ കേസ് പഠനങ്ങളിലൂടെ ഇത് വിശദീകരിക്കപ്പെടുന്നു. എന്തുകൊണ്ടാണ് ആധുനിക ലോകത്ത് ഇത്തരത്തിലുള്ള ജോലിക്ക് ഇത്രയധികം പ്രാധാന്യം ലഭിച്ചതെന്ന് വിശദീകരിക്കുന്നു. എല്ലാ വ്യക്തികൾക്കും, ആഴത്തിൽ പ്രവർത്തിക്കാനുള്ള കഴിവ് അവരുടെ വിജയത്തിന്റെ താക്കോലാണ്. ## 6) HOW TO WIN FRIENDS AND INFLUENCE PEOPLE BY DALE CARNEGIE  ജനങ്ങളെ കൈകാര്യം ചെയ്യുന്നതിലെ അടിസ്ഥാന വിദ്യകൾ, നിങ്ങളെ ഇഷ്ടപ്പെടാൻ ആറുവഴികൾ. നിങ്ങളുടെ ചിന്താഗതിയിലേയ്ക്ക് ജനങ്ങളെ വശീകരിക്കുവാനുള്ള വഴികള്‍. സുഹൃത്തുക്കളെ ഉണ്ടാക്കാനും മറ്റുള്ളവരെ സ്വാധീനിക്കാനും അവരെ വശംവതരാക്കാനും, അവരുടെ ഈഗോ എങ്ങനെ പരിപാലിക്കണമെന്ന് അറിയേണ്ടത് പ്രധാനമാണ്; ഒരിക്കലും വിമർശിക്കാതിരിക്കുക, മറ്റുള്ളവരോട് ആത്മാർത്ഥമായി താൽപ്പര്യം കാണിക്കുക, പുഞ്ചിരിക്കുക, നമ്മൾ സംസാരിക്കുന്ന വ്യക്തിയുടെ ആദ്യനാമം ഓർക്കുക, അവരെ പ്രാധാന്യമുള്ളവരാക്കുക, അവരോട് തെറ്റ് പറയാതിരിക്കുക, സംസാരിക്കുക എന്നിങ്ങനെയുള്ള നമ്മുടെ ദൈനംദിന പെരുമാറ്റത്തിലെ ഒരു പ്രധാന മാറ്റത്തിന് ശേഷമാണ് ഇത് സംഭവിക്കുന്നത്. മറ്റുള്ളവരെ വിമർശിക്കുന്നതിനു മുൻപ് നമ്മുടെ സ്വന്തം തെറ്റുകളെക്കുറിച്ച് സംസാരിക്കുക അതിനു ശേഷം അവരുടെ തെറ്റുകൾ ചൂണ്ടിക്കാണിച്ച് തിരുത്തുകയാണെങ്കിൽ കേൾക്കുന്ന ആളുടെ ആത്മാഭിമാനത്തിന് ക്ഷതമേൽക്കില്ല. അയാൾ നമ്മൾ പറയുന്നത് അനുസരിക്കാൻ തയ്യാറാകും. ഒരു സംരംഭകൻ അറിഞ്ഞിരിക്കേണ്ട പ്രധാനപ്പെട്ട ഒരു വസ്തുതയാണിത്. വിമർശനങ്ങൾ തളർത്തിക്കളയും. ഉൽപ്പാദന ക്ഷമത നശിപ്പിക്കും. `_BANNER_` ## 7) START WITH WHY BY SIMON SINEK  സംരംഭകർ അഭിമുഖീകരിക്കുന്ന ആദ്യത്തെ പ്രശ്‌നങ്ങളിലൊന്ന് മറ്റുള്ളവരെ ചലിപ്പിക്കുന്ന പ്രചോദനത്തിന്റെ വികാരം കണ്ടെത്തുകയും നിലനിർത്തുകയും ചെയ്യുക എന്നതാണ്. ചില ഓർഗനൈസേഷനുകളെ നൂതനവും സ്വാധീനമുള്ളതുമാക്കുന്നത് എന്താണെന്ന് കണ്ടെത്താനും ജോലിയിൽ കൂടുതൽ പ്രചോദനം അനുഭവിക്കാൻ നിങ്ങളെ സഹായിക്കുന്നതിനുള്ള ഒരു മാർഗം കണ്ടെത്താനുമുള്ള ഒരു ദൗത്യത്തിലാണ് സൈമൺ സിനെക്. ഈ പുസ്തകം നിരവധി പ്രൊഫഷണലുകളെ സ്വാധീനിച്ചിട്ടുണ്ട്, വിഷയത്തെക്കുറിച്ചുള്ള അദ്ദേഹത്തിന്റെ TED ടോക്ക് നിരവധി തവണ കണ്ടു. പ്രവർത്തിക്കുന്ന കാര്യങ്ങളിൽ ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിക്കുകയും വർധിപ്പിക്കുകയും ചെയ്യുക എന്നതാണ് സൈമൺ സിനെക്കിന്റെ സ്റ്റാർട്ട് വിത്ത് വൈയുടെ ലക്ഷ്യം. സൈമൺ സിനെക്, ഓരോരുത്തരും ഇഷ്ടപ്പെടുന്ന കാര്യങ്ങൾ ചെയ്യാൻ മറ്റുള്ളവരെ പ്രചോദിപ്പിക്കുവാനാവശ്യപ്പെടുന്നു. മാർട്ടിൻ ലൂഥർ കിംഗ് ജൂനിയർ, സ്റ്റീവ് ജോബ്‌സ് എന്നിവരിൽ നിന്നുള്ള നേതാക്കൾ അവരുടെ "എന്തുകൊണ്ട്" എന്നതിൽ വേരൂന്നിയതിനാൽ വിജയം കണ്ടെത്തിയതെങ്ങനെയെന്ന് എന്തിന് ആരംഭിക്കുക എന്നതിൽ, സിനെക് നിങ്ങളെ കാണിക്കുന്നു. മറ്റുള്ളവരെ പ്രചോദിപ്പിക്കുന്ന ഒരു ബിസിനസ്സ് കെട്ടിപ്പടുക്കുന്നതിന് ഇതേ പ്രക്രിയ ഉപയോഗിക്കാൻ നിങ്ങളെ പ്രാപ്തരാക്കുന്ന ഒരു ഗോൾഡൻ സർക്കിൾ ചട്ടക്കൂട് അദ്ദേഹം നിർമ്മിക്കുന്നു. ## 8) ATOMIC HABITS BY JAMES CLEAR  ആറ്റോമിക് ഹാബിറ്റ്സ് ഒരു ശക്തമായ പുസ്തകമാണ്, അത് "ഞാൻ എങ്ങനെ ജീവിക്കുന്നു, നയിക്കുന്നു എന്നതിനെക്കുറിച്ചുള്ള ചിന്തയെ മാറ്റിമറിച്ചു." പ്രശ്നം നിങ്ങളല്ലെന്ന് എഴുത്തുകാരനും സംരംഭകനുമായ ജെയിംസ് ക്ലിയർ വിശ്വസിക്കുന്നു. പകരം, ഇത് നിങ്ങളുടെ സംവിധാനമാണ്. ആറ്റോമിക് ശീലങ്ങളിൽ: മോശം ശീലങ്ങൾ തകർക്കുന്നതിനും നല്ലവ കെട്ടിപ്പടുക്കുന്നതിനുമുള്ള എളുപ്പവും തെളിയിക്കപ്പെട്ടതുമായ മാർഗം, നിങ്ങളുടെ തീരുമാനമെടുക്കൽ മെച്ചപ്പെടുത്തുന്നതിനും മികച്ച ശീലങ്ങൾ വികസിപ്പിക്കുന്നതിനും ഇച്ഛാശക്തിയുടെ അഭാവം മറികടക്കുന്നതിനും നിങ്ങൾക്ക് എല്ലാ ദിവസവും ഉപയോഗിക്കാവുന്ന ഒരു തെളിയിക്കപ്പെട്ട സംവിധാനം ക്ലിയർ നൽകുന്നു. വിജയത്തിനുള്ള ഒരു അന്തരീക്ഷം സൃഷ്ടിക്കുന്നതിലൂടെ, നിങ്ങൾ എല്ലാ ദിവസവും പ്രചോദനം ശേഖരിക്കുന്നതിൽ ആശ്രയിക്കേണ്ടതില്ല. ക്ലിയർ സങ്കീർണ്ണമായ ആശയങ്ങളെ ലളിതവും പ്രവർത്തനക്ഷമവുമായ ശുപാർശകളായി വിഭജിക്കുന്നു, കൂടാതെ നല്ല ശീലങ്ങൾ കെട്ടിപ്പടുക്കുകയും അവസാനം കാര്യമായ ഫലങ്ങളിലേക്ക് നയിക്കുകയും ചെയ്യുന്ന ചെറിയ പ്രവർത്തനങ്ങൾ മാസ്റ്റർ ചെയ്യാൻ അവൻ നിങ്ങളെ സഹായിക്കുന്നു. ആദ്യ ദിവസങ്ങളിൽ പ്രചോദനം നിലനിർത്തുന്നത് വെല്ലുവിളി നിറഞ്ഞതായിരിക്കും, നിങ്ങൾക്കും വിജയത്തിനുമിടയിൽ മോശമായ ശീലങ്ങൾ പോലെ മറ്റൊന്നും ഉണ്ടാകില്ല. ## 9) GOOD TO GREAT BY JIM COLLIN  ബിസിനസ്സിലെ മഹത്തായതിന്റെ ശത്രു പലപ്പോഴും നന്മയാണ്. ഭൂരിഭാഗം കമ്പനികളും ഒരിക്കലും മികച്ചവരാകില്ല, കാരണം അവർ നല്ല ഫലങ്ങളിൽ സംതൃപ്തരാണ്. അതിനാൽ, “ഒരു നല്ല കമ്പനിക്ക് എങ്ങനെ മികച്ച കമ്പനിയാകും?” എന്ന ചോദ്യത്തെ അഭിസംബോധന ചെയ്യാൻ ഗുഡ് ടു ഗ്രേറ്റ് ലക്ഷ്യമിടുന്നു. തുടർന്ന് അടുത്ത പതിനഞ്ച് വർഷത്തിനുള്ളിൽ വിപണിയുടെ 3 മടങ്ങെങ്കിലും ക്യുമുലേറ്റീവ് വരുമാനം ഉണ്ടാകുന്നു. കോളിൻസ് തന്റെ പുസ്തകത്തിൽ, "ലെവൽ 5 നേതാക്കൾ", "അച്ചടക്കത്തിന്റെ സംസ്കാരം" എന്നിവയുൾപ്പെടെ മഹത്വത്തിന്റെ വശങ്ങൾ വിവരിക്കുന്നു. ഇത് നന്നായി ഗവേഷണം ചെയ്യുകയും നന്നായി എഴുതുകയും ചെയ്യുന്നു, ഒപ്പം അഭിവൃദ്ധി പ്രാപിക്കുന്ന ഒരു ബിസിനസ്സ് സൃഷ്ടിക്കുന്നതിനുള്ള പ്രായോഗിക ഉപദേശം വാഗ്ദാനം ചെയ്യുന്നു. ## 10) THINK AND GROW RICH BY NAPOLEON HILL  സുഹൃത്തുക്കളെ എങ്ങനെ നേടാം, ആളുകളെ സ്വാധീനിക്കാം എന്നതുപോലെ, 1930-കൾ മുതൽ ചിന്തിക്കുകയും സമ്പന്നമാക്കുകയും ചെയ്യുക എന്നതുപോലെ, സമയത്തിന്റെ പരീക്ഷണം നിലകൊള്ളുന്ന സ്ഥിതിവിവരക്കണക്കുകൾ വാഗ്ദാനം ചെയ്യുന്നു. ജീവിതത്തിൽ നിന്ന് നിങ്ങൾ ആഗ്രഹിക്കുന്നത് നേടാൻ നിങ്ങളെ സഹായിക്കുന്ന കാലാതീതമായ ജ്ഞാനവും പ്രവർത്തനക്ഷമമായ ഉപദേശവും ഇതിൽ നിറഞ്ഞിരിക്കുന്നു. "ചിന്തിക്കുക, സമ്പന്നരായി വളരുക" എന്ന തലക്കെട്ട് പറയുന്നതുപോലെ, ചുരുക്കം ചിലർ മാത്രം വിജയിക്കുന്നതിന്റെ കാരണവും എല്ലാ സ്വഭാവ സവിശേഷതകളും അവരെ നമ്മിൽ നിന്ന് വ്യത്യസ്തമാക്കുന്നതും ഈ പുസ്തകം വിശദീകരിക്കുന്നു. 500-ലധികം ധനികരായ പുരുഷന്മാരെയും സ്ത്രീകളെയും ഒരു വർഷത്തിനിടെ വിശകലനം ചെയ്തുകൊണ്ട് പണമുണ്ടാക്കാനുള്ള രഹസ്യങ്ങൾ രചയിതാവ് വിശദീകരിക്കുന്നു. സാധാരണയായി, നമ്മൾ എപ്പോഴും നാണയത്തിന്റെ ഒരു വശം മാത്രം കാണുന്നു, അതായത് ആളുകളുടെ വിജയവും അവരുടെ നേട്ടങ്ങളും മാത്രമേ നമ്മൾ കാണൂ, എന്നാൽ ആ നേട്ടങ്ങൾക്ക് പിന്നിലെ കഠിനാധ്വാനവും നിശ്ചയദാർഢ്യവും കാണാൻ നാം മറക്കുന്നു. ആ കഠിനാധ്വാനങ്ങളെക്കുറിച്ചും അവ നിലനിൽക്കാൻ പ്രേരിപ്പിച്ച ശക്തികളെക്കുറിച്ചും രചയിതാവ് ഹ്രസ്വമായി ചർച്ച ചെയ്തിട്ടുണ്ട്. ഈ പുസ്തകം വസ്‌തുതകൾ കൈകാര്യം ചെയ്യുന്നു, പക്ഷേ ഫിക്ഷനല്ല, പഠിക്കാൻ തയ്യാറുള്ള എല്ലാവരെയും ഒരു സാർവത്രിക സത്യം അറിയിക്കുക എന്നതാണ് ഇതിന്റെ ഉദ്ദേശ്യം. പണം സമ്പാദിക്കാനുള്ള രഹസ്യം നെപ്പോളിയൻ പടിപടിയായി വിശദീകരിച്ചു. നിങ്ങളുടെ കരിയറും ബിസിനസ്സും അടുത്ത ഘട്ടത്തിലേക്ക് കൊണ്ടുപോകാൻ നിങ്ങൾ ആഗ്രഹിക്കുന്നുവെങ്കിൽ, ഈ പുസ്തകങ്ങൾ നിങ്ങളെ അവിടെയെത്താൻ സഹായിക്കും. പുസ്‌തകങ്ങൾ ബിസിനസ്സ് ലോകത്തെ വിജയിച്ച വ്യക്തികളുടെ മനസ്സ് കാണാനും അവരുടെ കഠിനാധ്വാനത്തിൽ നിന്ന് പഠിക്കാനും നിങ്ങളെ സഹായിക്കും. എല്ലാം അനുഭവ പാഠങ്ങൾ ആണ്.

കലയെയും കലാകാരന്മാരെയും സ്നേഹിക്കുന്നവരാണ് കേരളീയർ. കലകളുടെ നാടായ കേരളത്തിൽ നിരവധി കലാകാരന്മാർ ഉണ്ട്. കല എന്നത് കേവലം വാക്കുകളിൽ ഒതുക്കാൻ കഴിയുന്ന ഒന്നല്ല. അതുപോലെതന്നെയാണ് കലാകാരന്മാരും. കലയെ ജീവിതമാക്കിയ ഓരോ കലാകാരനും മികച്ചുനിൽക്കുന്നവരാണ്. സംഗീതം, ചിത്രരചന, അഭിനയം, നൃത്തം, തുടങ്ങി ഓരോ മേഖലയിലും ഒരുപാട് കലാകാരന്മാർ തങ്ങളുടേതായ കയ്യൊപ്പ് ചാർത്തിയിട്ടുണ്ട്.ഓരോ കലാകാരനെയും സംബന്ധിച്ചിടത്തോളം ഓരോരുത്തരും തങ്ങളുടെ മേഖലയിൽ വൈവിധ്യവും വ്യത്യസ്തതയും പുലർത്തിയാണ് മുന്നോട്ടുപോകുന്നത്. ഓരോ കലാകാരനും തന്റേതായ കയ്യൊപ്പ് ചാർത്തി തങ്ങളുടെ മേഖലയിൽ തിളങ്ങി നിൽക്കുന്നവരാണ്. കേരളത്തിലെ മികച്ച കലാകാരന്മാർ ആരൊക്കെയാണെന്ന് നമുക്ക് നോക്കാം.സംഗീതം, ചിത്രരചന, കരകൗശല നിർമ്മാണ മേഖല, അഭിനയം, തുടങ്ങി ഓരോ മേഖലകളിലും തങ്ങളുടെ അടയാളങ്ങൾ നൽകി വ്യത്യസ്തത പുലർത്തി മുന്നോട്ടുപോകുന്ന ഒരുപാട് മികച്ച കലാകാരന്മാർ കേരളത്തിലുണ്ട്. കെ എം വാസുദേവൻ നമ്പൂതിരി കെ ജെ യേശുദാസ്, കെ എസ് ചിത്ര, എം ജി ശ്രീകുമാർ, സുജാത,സിത്താര കൃഷ്ണകുമാർ,വിനീത് ശ്രീനിവാസൻ,ശ്രീജ രവി,ഭാഗ്യലക്ഷ്മി,മണികണ്ഠൻ പുന്നക്കൽ, കെ സി എസ് പണിക്കർ ,ഇന്ദ്രൻസ്,സുരഭി ലക്ഷ്മി, സുരാജ് വെഞ്ഞാറമൂട്, ഷോബി തിലകൻ, എന്നിവർ അവരിൽ ചിലരാണ്. ## കെ ജെ യേശുദാസ്  മലയാള പിന്നണി ഗാനരംഗത്ത് പ്രവർത്തിക്കുന്ന ഒരു കലാകാരനാണ് കെ ജെ യേശുദാസ്. കാട്ടാശ്ശേരി ജോസഫ് യേശുദാസ് എന്നാണ് ഇദ്ദേഹത്തിന്റെ മുഴുവൻ പേര്.മലയാള സംഗീത ലോകത്തെ ഗാനഗന്ധർവ്വൻ എന്ന പേരിലാണ് ഇദ്ദേഹം അറിയപ്പെടുന്നത്. കർണാടക സംഗീതരംഗത്തും ഇദ്ദേഹം മികച്ചു നിൽക്കുന്ന ഒരു പ്രതിഭയാണ്. പത്മവിഭൂഷൺ , പത്മഭൂഷൺ, പത്മശ്രീ,കേരള രത്ന പുരസ്കാരം,സംഗീത നാടക അക്കാദമി പുരസ്കാരം, കേരള സർക്കാരിനെ സ്വാതി പുരസ്കാരം, സ്വരലയ പുരസ്കാരം, മികച്ച പിന്നണി ഗായകനുള്ള പുരസ്കാരം, തുടങ്ങിയ നിരവധി പുരസ്കാരങ്ങളാണ് ഇദ്ദേഹത്തിന് ലഭിച്ചിട്ടുള്ളത്.കർണാടക ആന്ധ്ര പശ്ചിമബംഗാൾ തുടങ്ങിയ സംസ്ഥാനങ്ങളുടെ മികച്ച പിന്നണിഗായകനുള്ള പുരസ്കാരവും ഇദ്ദേഹത്തിന് ലഭിച്ചിട്ടുണ്ട്. മികച്ച പിന്നണി ഗായകനുള്ള ദേശീയ പുരസ്കാരം എട്ട് തവണ ഇദ്ദേഹത്തിന് ലഭിച്ചു. സംഗീത മേഖലയിൽ ഇപ്പോഴും തിളങ്ങി തിളങ്ങിനിൽക്കുന്ന അത്ഭുത പ്രതിഭയാണ് ഇദ്ദേഹം. ## കെ എം വാസുദേവൻ നമ്പൂതിരി  കേരളത്തിലെ പ്രശസ്ത ചിത്രകാരനും ശില്പിയുമാണ് കെ എം വാസുദേവൻ ആർട്ടിസ്റ്റ് നമ്പൂതിരി. സാഹിത്യസൃഷ്ടിയിലെ കഥാപാത്രങ്ങൾക്ക് തന്റെ വരകളിലൂടെ ജീവൻ നൽകി ആസ്വാദക മനസ്സിൽ എത്തിക്കുന്നതിൽ ആർട്ടിസ്റ്റ് നമ്പൂതിരി വലിയൊരു പങ്കുവഹിക്കുന്നുണ്ട്. രണ്ടായിരത്തിമൂന്നിലെ രാജാരവിവർമ്മ പുരസ്കാരം ലഭിച്ചത് ഇദ്ദേഹത്തിന് ആയിരുന്നു. അദ്ദേഹത്തിന്റെ ഓരോ വരകളും കഥാപാത്രത്തിന്റെ ഭാവ സവിശേഷതകൾ മനസ്സിലാക്കി വരയ്ക്കുന്നവയായതിനാൽ ഓരോ വരകളും ജീവസുറ്റവയായി ഇപ്പോഴും നിലനിൽക്കുന്നു. ആർട്ടിസ്റ്റ് നമ്പൂതിരിയുടെ ചിത്രകല വളർന്നുവരുന്ന ഒരുപാട് ചിത്രകലാകാരന്മാർക്ക് പ്രചോദനം നൽകുന്നയാണ്.ചിത്ര രചനയിൽ മാത്രമല്ല ഇദ്ദേഹം കഴിവ് തെളിയിച്ചിരിക്കുന്നത് ലോഹത്തകിടിൽ ശില്പങ്ങൾ കൊത്തിയുണ്ടാക്കുന്ന ഒരു ശില്പി കൂടിയാണ് ഇദ്ദേഹം. 1960ൽ മാതൃഭൂമി ആഴ്ചപ്പതിപ്പിലാണ് ആർട്ടിസ്റ്റ് നമ്പൂതിരിയുടെ ആദ്യചിത്രം വന്നത്. പിന്നീടങ്ങോട്ട് മാതൃഭൂമി ആഴ്ചപ്പതിപ്പിലെ ചിത്രകാരനായി അദ്ദേഹം ജോലി ചെയ്തു.ആയിരത്തിലധികം ചിത്രങ്ങൾ വരച്ച നമ്പൂതിരിയുടെ ചിത്രങ്ങൾ വലിയ പ്രസിദ്ധി നേടി.നമ്പൂതിരി ചിത്രങ്ങൾ എന്ന ശൈലി തന്നെ പിന്നീട് ഉണ്ടായി.ചിത്രകലയിൽ അത്രയേറെ പ്രാഗല്ഭ്യം നേടിയ ഒരു മികച്ച കലാകാരനാണ് ആർട്ടിസ്റ്റ് നമ്പൂതിരി എന്നറിയപ്പെടുന്ന കെ എം വാസുദേവൻ നമ്പൂതിരി. ## ഭാഗ്യലക്ഷ്മി  മലയാള സിനിമകളിൽ നാനൂറിലധികം സ്ത്രീ കഥാപാത്രങ്ങൾക്ക് ശബ്ദം നൽകി, തന്റേതായ കയ്യൊപ്പ് ചാർത്തി മുന്നോട്ടുപോകുന്ന ഒരു ഡബ്ബിങ് ആർട്ടിസ്റ്റ് ആണ് ഭാഗ്യലക്ഷ്മി. കേരളത്തിലെ പാലക്കാട് ജില്ലയിലാണ് ഭാഗ്യലക്ഷ്മിയുടെ ജനനം. 1975 ൽ പുറത്തിറങ്ങിയ അപരാധി എന്ന ചിത്രത്തിലാണ് ഭാഗ്യലക്ഷ്മി ആദ്യമായി ഡബ്ബ് ചെയ്തത്.'നോക്കെത്താ ദൂരത്ത് കണ്ണും നട്ട്'എന്ന ചിത്രത്തിലെ ഡബ്ബിങ്ങോടെ തിരക്കുള്ള ഡബ്ബിങ് ആർട്ടിസ്റ്റായി ഭാഗ്യലക്ഷ്മി മാറി. രണ്ടായിരത്തിയഞ്ചിൽ മികച്ച ഡബ്ബിങ് കലാകാരന്മാർക്കുള്ള കേരള സംസ്ഥാന ചലച്ചിത്ര പുരസ്കാരം ലഭിച്ചു.രേവതി,ലക്ഷ്മി ഗോപാലസ്വാമി, ശോഭന,സംയുക്ത വർമ്മ, തുടങ്ങി നിരവധി മലയാളചലച്ചിത്ര സിനിമാതാരങ്ങൾക്ക് ഭാഗ്യലക്ഷ്മി ശബ്ദം നൽകിയിട്ടുണ്ട്. വളർന്നുവരുന്ന ഡബ്ബിങ് ആർട്ടിസ്റ്റുകൾക്ക് പ്രചോദനമായ ഒരു മികച്ച കലാകാരിയാണ് ഭാഗ്യലക്ഷ്മി. ## കെ എസ് ചിത്ര  ഏറ്റവും കൂടുതൽ പ്രാവശ്യം മികച്ച ഗായികയ്ക്കുള്ള ദേശീയ പുരസ്കാരം നേടിയ ഒരു വ്യക്തിയാണ് കെ എസ് ചിത്ര. കേരളത്തിൽ ജനിച്ച് മറ്റ് ഭാഷകളിൽ തന്റെ കഴിവ് തെളിയിച്ച അതുല്യ പ്രതിഭയാണ് കെ എസ് ചിത്ര.മലയാളം,തമിഴ്, തെലുങ്ക്,കന്നഡ, ഹിന്ദി,ബംഗാളി,തുളു, ആസാമീസ്, തുടങ്ങിയ എട്ട് ഭാഷകളിലായി കെ എസ് ചിത്ര പാടിയിട്ടുണ്ട്.ആറ് തവണ കേന്ദ്ര സർക്കാർ പുരസ്‌ക്കാരം ലഭിച്ചു.ഏറ്റവും കൂടുതൽ പ്രാവശ്യം മികച്ച ഗായികക്കുള്ള ദേശീയ അവാർഡ് ലഭിച്ചതും ചിത്രയ്ക്കാണ്. പത്മശ്രീ പുരസ്കാരവും പത്മഭൂഷൻ പുരസ്കാരവും ചിത്രയ്ക്ക് ലഭിച്ചിട്ടുണ്ട്. യാതൊരു സംശയവും ഇല്ലാതെ നമുക്ക് പറയാം കേരളത്തിലെ മികച്ച കലാകാരന്മാരിൽ ഒരാളാണ് ചിത്ര എന്ന്. ## മണികണ്ഠൻ പുന്നക്കൽ  കേരളത്തിലെ അറിയപ്പെടുന്ന ഒരു സമകാലീന മ്യൂറൽ ആർട്ടിസ്റ്റ് ആണ് മണികണ്ഠൻ പുന്നക്കൽ. ഇദ്ദേഹം ലോകമെമ്പാടും നിരവധി മ്യൂറൽ പ്രോജക്ടുകൾ ചെയ്തിട്ടുണ്ട്. മ്യൂറൽ പെയിന്റിംഗ് എന്ന പരമ്പരാഗത കലാസൃഷ്ടിയെ ക്യാൻവാസാക്കി മാറ്റാനുള്ള അദ്ദേഹത്തിന്റെ കഴിവ് ഏറെ ശ്രദ്ധേയമാണ്. സമകാലിക ചുവർചിത്രങ്ങൾ നിർമ്മിക്കാനുള്ള അദ്ദേഹത്തിന്റെ സർഗ്ഗാത്മകതയ്ക്ക് കലാവിപണിയിൽ വലിയ അംഗീകാരവും പ്രശംസയും ലഭിച്ചിട്ടുണ്ട് .മണികണ്ഠൻ തന്റെ കലാസൃഷ്ടികളിൽ രേഖാചിത്രങ്ങളുടെ മാന്ത്രികതയാൽ ഒരുപാട് കഥാപാത്രങ്ങൾക്ക് ജീവൻ നൽകിയിട്ടുണ്ട്. കേരളത്തിലെ ചരിത്രപ്രസിദ്ധമായ വൈക്കം മഹാദേവ ക്ഷേത്രത്തിൽ എൻപതോളം ചുവർച്ചിത്രങ്ങൾഅദ്ദേഹം വരച്ചിട്ടുണ്ട്.അദ്ദേഹത്തിന്റെ എക്കാലത്തെയും മഹത്തായ സംരംഭങ്ങളിലൊന്ന് കൂടിയാണിത് . മ്യൂറൽ പെയിന്റിംഗ് രംഗത്ത് മികച്ചുനിൽക്കുന്ന ഒരു കലാകാരനാണ് ഇദ്ദേഹം. ## വിനീത് ശ്രീനിവാസൻ  കേരളത്തിലെ സിനിമാ മേഖലയിലെ ഒരു കലാകാരനാണ് വിനീത് ശ്രീനിവാസൻ. സംഗീതം, അഭിനയം, സംവിധാനം, തുടങ്ങി സിനിമയിലെ ഒട്ടുമിക്ക മേഖലയിലും ഇദ്ദേഹം കഴിവ് തെളിയിച്ചിട്ടുണ്ട്. ഇദ്ദേഹം ജി.ജി. കോളേജിൽ നിന്നും മെക്കാനിക്കൽ എൻജിനീയറിംഗ് ബിരുദം നേടി. 2003-ൽ കിളിച്ചുണ്ടൻ മാമ്പഴം എന്ന സിനിമയിലെ കസവിന്റെ തട്ടമിട്ട് എന്നതാണ് വിനീത് ശ്രീനിവാസന്റെ ആദ്യ ചലച്ചിത്രഗാനം തുടർന്ന് നിരവധി സിനിമകളിൽ പാടി. 2005-ൽ പുറത്തിറങ്ങിയ ഉദയനാണു താരം എന്ന ചിത്രത്തിൽ സ്വന്തം അച്ഛൻ അഭിനയിച്ച നൃത്ത രംഗത്തിനുവേണ്ടി പാടിയ കരളേ കരളിന്റെ കരളേ എന്ന ഗാനം ഏറെ ജനശ്രദ്ധ നേടി. ചാന്തുപൊട്ട് എന്ന സിനിമയിലെ ഓമനപ്പുഴ കടപ്പുറത്ത്, ക്ലാസ്മേറ്റ്സ് എന്ന സിനിമയിലെ എന്റെ ഖൽബിലെ എന്നീ ഗാനങ്ങൾ വിനീതിനെ കൂടുതൽ ജനപ്രിയനാക്കി. മലയാളി എന്ന മ്യൂസിക് ബാൻഡിലും ഇദ്ദേഹം അംഗമാണ്. 2008ൽ പുറത്തിറങ്ങിയ സൈക്കിൾ എന്ന ചിത്രത്തിലെ നായകവേഷത്തിലൂടെയാണ് വിനീത് ചലച്ചിത്രാഭിനയരംഗത്ത് അരങ്ങേറ്റം കുറിച്ചത്. വിനീത് സംവിധാനം ചെയ്ത ആദ്യ ചലച്ചിത്രമാണ് 2010-ൽ പുറത്തിറങ്ങിയ മലർവാടി ആർട്സ് ക്ലബ്. അദ്ദേഹത്തിന്റെ ജന്മനാടായ തലശ്ശേരിയുടെ പശ്ചാത്തലത്തിൽ വിനീത് തിരക്കഥയൊരുക്കി സംവിധാനം ചെയ്ത രണ്ടാമത്തെ ചിത്രം തട്ടത്തിൻ മറയത്താണ്.ഇത് ഏറെ ശ്രദ്ധിക്കപ്പെടുകയും മികച്ച വിജയം നേടുകയും ചെയ്തു. ## സിത്താര കൃഷ്ണകുമാർ  കേരളത്തിലെ ശ്രദ്ധേയയായ ഒരു ചലച്ചിത്ര പിന്നണി ഗായക കലാകാരിയാണ് സിത്താര കൃഷ്ണകുമാർ. റിയാലിറ്റി ഷോകളിലൂടെയാണ് ഈ കലാകാരി ചലച്ചിത്ര പിന്നണി ഗായകരംഗത്തേക്ക് വന്നത്.മികച്ച പിന്നണിഗായികയ്ക്കുള്ള 2012ലെ കേരളസംസ്ഥാന ചലച്ചിത്രപുരസ്കാരം ലഭിച്ചത് സിത്താരക്കാണ്.പിന്നീട് മികച്ച പിന്നണിഗായികക്കുള്ള 2017 ലെ കേരള സംസ്ഥാന ചലച്ചിത്ര പുരസ്കാരവും ലഭിച്ചു. മറ്റുള്ള കലാകാരന്മാരിൽ നിന്നും സിത്താര കൃഷ്ണകുമാറിനെ വ്യത്യസ്തയാക്കി സിത്താരയുടെ സംഗീത ശൈലിയാണ്. കേരളത്തിൽ സംഗീത മേഖലയിൽ നിൽക്കുന്ന ഒരു കലാകാരിയാണ് സിത്താര. ## സുരഭി ലക്ഷ്മി  കേരളത്തിൽ നാടക സിനിമാരംഗത്തെ ഒരു മികച്ച കലാകാരിയാണ് സുരഭി ലക്ഷ്മി. 2016ലെ മികച്ച നടിക്കുള്ള ദേശീയ ചലച്ചിത്ര പുരസ്കാരം സുരഭി ലക്ഷ്മിക്കാണ് ലഭിച്ചത്.മീഡിയ വൺ ചാനലിൽ പ്രക്ഷേപണം ചെയ്യപ്പെടുന്ന എം80 മൂസ എന്ന ഹാസ്യപരമ്പരയിലെ ഒരു മുഖ്യകഥാപാത്രമായ പാത്തുമ്മയായിട്ടാണ് ലക്ഷ്മി കൂടുതൽ ജനപ്രീതി പിടിച്ചു പറ്റുന്നത്.സുവർണ തിയേറ്റേഴ്സിന്റെ യക്ഷിക്കഥകളും നാട്ടുവർത്തമാനങ്ങളും എന്ന നാടകത്തിലെ അഭിനയത്തിനു 2010ലും,കെ. വിനോദ്കുമാർ വളാഞ്ചേരി സംവിധാനം ചെയ്ത ബോംബെ ടെയ്‌ലേഴ്‌സ് എന്ന നാടകത്തിലെ അഭിനയത്തിനു 2016 ലും,സുരഭിയിക്ക് മികച്ച നടിക്കുള്ള കേരള സംഗീതനാടക അക്കാദമി പുരസ്കാരം ലഭിച്ചിരുന്നു.ഇരുവഴി തിരിയുന്നിടം,മിന്നാമിനുങ്ങ്,തിരക്കഥ,ഗുൽമോഹർ, എന്നിവ സുരഭി അഭിനയിച്ച ചലചിത്രങ്ങളാണ്. രണ്ടായിരത്തി പതിനാറിൽ മിന്നാമിനുങ്ങ് എന്ന ചലച്ചിത്രത്തിലെ അഭിനയത്തിന് സംസ്ഥാന ചലച്ചിത്ര പുരസ്കാരത്തിൽ പ്രത്യേക ജൂറി പരാമർശം ലഭിച്ചു. ## ഷോബി തിലകൻ  കേരളത്തിലെ ഡബ്ബിങ് ആർട്ടിസ്റ്റുകളിൽ മികച്ചു നിൽക്കുന്ന ഒരു കലാകാരനാണ് ഷോബി തിലകൻ. മികച്ച ശബ്ദ ഗാംഭീര്യവും കഥാപാത്രങ്ങൾക്കിണങ്ങുന്ന ശബ്ദ വ്യത്യസ്തതയും അദ്ദേഹത്തെ മറ്റ് കലാകാരന്മാരിൽ നിന്നും ഏറെ വ്യത്യസ്തനാക്കുന്നു. മലയാളത്തിൽ നിരവധി സിനിമകളിലെയും സീരിയലുകളിലെയും കഥാപാത്രങ്ങൾക്ക് ഇദ്ദേഹം ശബ്ദം നൽകിയിട്ടുണ്ട്. ## സുജാത മോഹൻ  കേരളത്തിലെ പ്രശസ്ത പിന്നണി ഗായകയാണ് സുജാത മോഹൻ. ദക്ഷിണേന്ത്യയിൽ തന്നെ അറിയപ്പെടുന്ന ഗായിക കൂടിയാണ് സുജാത മോഹൻ. കേരള സർക്കാരിന്റെ മികച്ച ചലച്ചിത്ര പിന്നണിഗായികയ്ക്കുള്ള പുരസ്കാരവും, തമിഴ്നാട് സർക്കാരിന്റെ മികച്ച പിന്നണിഗായിലേക്കുള്ള പുരസ്കാരവും ഒന്നിലേറെ തവണ ലഭിച്ചിട്ടുണ്ട്.ജന്മനാ സംഗീതവാസനയുണ്ടായിരുന്ന സുജാത, എട്ടാംവയസ്സിൽ കലാഭവനിൽച്ചേർന്നതോടെയാണു ശ്രദ്ധിക്കപ്പെട്ടുതുടങ്ങിയത്.ക്രിസ്തീയ ഭക്തിഗാനങ്ങൾ സുജാത പാടിയിട്ടുണ്ട്. എഴുപതുകളിലും എൺപതുകളിലും ക്രിസ്തീയദേവാലയങ്ങളിലും ഭവനങ്ങളിലും ഏറേ പ്രചാരംനേടിയിരുന്ന ;ദൈവമെന്റെ കൂടെയുണ്ട്.. “അമ്പിളിയമ്മാവാ..,അമ്മേ ആരെന്നെ..,തുടങ്ങിയ വേദോപദേശഗാനങ്ങൾ സുജാതയുടെ കൊച്ചുശബ്ദത്തെ ഏറെ പ്രശസ്തമാക്കി.ഒമ്പതാംവയസ്സുമുതൽ യേശുദാസിനൊപ്പം ഗാ‍നമേളകളിൽ പാടിത്തുടങ്ങി. രണ്ടായിരത്തോളം ഗാനമേളകളിൽ യേശുദാസിനൊപ്പംപാടിയ സുജാത, അക്കാലങ്ങളിൽ കൊച്ചുവാനമ്പാടി എന്നറിയപ്പെട്ടിരുന്നു. ## ഇന്ദ്രൻസ്  മലയാള സിനിമ രംഗത്ത് തന്റേതായ അഭിനയ ശൈലിയിലൂടെ ജനഹൃദയങ്ങളിൽ സ്ഥാനം പിടിച്ചുപറ്റിയ ഒരു മികച്ച കലാകാരനാണ് ഇന്ദ്രൻസ്. സുരേന്ദ്രൻ കൊച്ചുവേലു എന്നാണ് ഇദ്ദേഹത്തിന്റെ ശരിയായ പേര്.ആദ്യ കാലത്ത് സിനിമയിലെ വസ്ത്രാലങ്കാര രം‌ഗത്തു നിന്ന് അഭിനയ രംഗത്ത് എത്തിയ ഇദ്ദേഹം മലയാളത്തിൽ ഇരുന്നൂറ്റിഅൻപധിലധികം ചിത്രങ്ങളിൽ അഭിനയിച്ചിട്ടുണ്ട്.2018-ൽ പുറത്തിറങ്ങിയ ആളൊരുക്കം എന്ന ചിത്രത്തിലെ അഭിനയത്തിന് 2018-ൽ മികച്ച നടനുള്ള കേരള സംസ്ഥാന ചലച്ചിത്ര അവാർഡ് ഇദ്ദേഹത്തിന് ലഭിച്ചു .2019-ൽ വെയിൽമരങ്ങൾ എന്ന ചിത്രത്തിലൂടെ സിംഗപ്പൂർ സൗത്ത് ഏഷ്യൻ ഇന്റർനാഷണൽ ഫിലിം ഫെസ്റ്റിവലിൽ മികച്ച നടനുള്ള അന്താരാഷ്ട്ര പുരസ്ക്കാരവും നേടി. 2022 ഓടെ ഇരുന്നൂറ്റിഅറുപതിൽ പരം സിനിമകളിൽ അഭിനയിച്ചു. കേരളത്തിലെ ഓരോ മേഖലകളിലും പ്രവർത്തിച്ചുവരുന്ന നിരവധി കലാകാരന്മാരുണ്ട്. കലാ എന്നത് ജീവിതമാക്കി മാറ്റിയവർ. കാല ഉള്ളിടത്തോളം കലാകാരന്മാരും ഉണ്ടായിരിക്കും അതിൽ യാതൊരുവിധ സംശയവുമില്ല.സിനിമ,സംഗീതം,നാടകം,ഡബ്ബിങ്,പെയിന്റിംഗ്, തുടങ്ങിയ മേഖലകളിൽ മികച്ചുനിൽക്കുന്ന കലാകാരന്മാരെയാണ് നമ്മൾ ഇവിടെ പരിചയപ്പെടുത്തിയിരിക്കുന്നത്. എല്ലാ കലാകാരന്മാരും മികച്ച നിൽക്കുന്നവരാണ് എന്നതിൽ യാതൊരു സംശയവുമില്ല. കലയെ മറക്കാത്ത കലയെ സ്നേഹിക്കുന്ന നിരവധി കലാകാരന്മാർ ഇനിയും വളർന്നു വരട്ടെ എന്ന് നമുക്ക് ആഗ്രഹിക്കാം

കലകളുടെ നാടാണ് കേരളം എന്നൊരു വിശേഷണം കേരളത്തിനുണ്ട് എന്നാൽ ഇന്ന് കേരളീയ കലകൾ ഇല്ലാതായിക്കൊണ്ടിരിക്കുകയാണ്, അല്ലെങ്കിൽ മരിച്ചുകൊണ്ടിരിക്കുകയാണെന്ന് നമുക്ക് പറയാം. വിദേശികളെ പോലും ആകർഷിപ്പിക്കുന്ന തരത്തിൽ അത്രയും പ്രാധാന്യവും പ്രസക്തിയുമുള്ള കലാരൂപങ്ങൾ ആയിരുന്നു കേരളത്തിൽ ഉണ്ടായിരുന്നത് എന്നാൽ കാലം മാറിക്കൊണ്ടിരിക്കുന്ന ഈ സാഹചര്യത്തിൽ കലാരൂപങ്ങളെ പോലും നമ്മൾ മറന്നിരിക്കുന്നു. കലകളാൽ സമ്പുഷ്ടമായ കേരളത്തിൽ നിരവധി അനവധി കലകളുണ്ട്.വടക്കൻ മലബാറിലെ തെയ്യം, തെക്കൻ മലബാറിലെ തിറയാട്ടം മധ്യതിരുവിതാംകൂറിലെ പടയണി ഇവയൊക്കെ കേരളത്തിലെ തനത് കലകളാണ്. ആചാരങ്ങളുടെയും അനുഷ്ഠാനങ്ങളുടെയും ഭാഗമായി വീടുകളിലും അമ്പലങ്ങളിലും ഈ കലാരൂപങ്ങൾ നടത്തി വരാറുണ്ടായിരുന്നു. എന്നാൽ ഇന്ന് ഇവയെല്ലാം അന്യം നിന്ന് പോയിക്കൊണ്ടിരിക്കുകയാണ്. കേരളീയ കലകൾ എന്നത് കേവലം വിനോദത്തിനുപരി കേരളീയ മൂല്യങ്ങൾ ഉയർത്തിപ്പിടിക്കുന്നതിൽ വലിയ പങ്കുവഹിക്കുന്നുണ്ട്. ഹിന്ദു കലാരൂപങ്ങൾ, മുസ്ലിം കലാരൂപങ്ങൾ, ക്രിസ്ത്യൻ കലാരൂപങ്ങൾ തുടങ്ങി ഓരോ മതവിഭാഗത്തിനും അവരുടേതായ തനത് കലാരൂപങ്ങൾ ഉണ്ട്. ഇവരുടെ ആചാരങ്ങളിലും ആഘോഷങ്ങളിലും ഈ കലാരൂപങ്ങൾ നടത്തി വന്നിരുന്നു. സംഘമായും ഒറ്റയ്ക്കും കലാരൂപങ്ങൾ ചെയ്തു കാണാറുണ്ട്. അനുഷ്ഠാനപരമായി ആരംഭിച്ച കലാരൂപങ്ങൾ പിന്നീട് പ്രദർശനമായും നടത്തപ്പെടാറുണ്ട്. ദൃശ്യകല, പ്രകടന കല എന്നിങ്ങനെ പ്രധാനമായും കലകളെ രണ്ടായി തിരിക്കാം. ## കേരളത്തിന്റെ തനത് കലാരൂപങ്ങൾ  കേരളത്തിന്റെ ആചാരങ്ങളും അനുഷ്ഠാനങ്ങളും എടുത്തു കാണിക്കുന്ന വിധത്തിലുള്ള തനത് കലാരൂപങ്ങൾ കേരളത്തിലുണ്ട്. കേരളത്തിൽ ആവിർഭവിച്ച് മറ്റ് സംസ്ഥാനങ്ങളിൽ പോലും അരങ്ങേറുന്ന നിരവധി കലകൾ നമുക്ക് കാണാം. കേരളീയ കലകളെ ദൃശ്യ കലകൾ, നൃത്ത കലകൾ, ക്ഷേത്ര കലകൾ തുടങ്ങയാവയാക്കി തരംതിരിക്കാം. കഥകളി, മോഹിനിയാട്ടം, കൃഷ്ണനാട്ടം,കേരളനടനം, ചാക്യാർകൂത്ത് പടയണി,തെയ്യം, പഞ്ചവാദ്യം, തുള്ളൽ, തിറ,തീയാട്ടം,ഗരുഡൻ തൂക്കം,പൂരക്കളി,മുടിയേറ്റ്,കളരി, കുമ്മാട്ടി കളി, കൂടിയാട്ടം, പരിച കളി,സർപ്പം തുള്ളൽ, പുള്ളുവൻ പാട്ട്,കതിരുകാള നൃത്തം,പൂതനും തിറയും,പൊറാട്ട്,കാക്കാരിശ്ശി നാടകം,ഒപ്പന, മാപ്പിളപ്പാട്ട്, ദഫ് മുട്ട്, കളമെഴുത്ത്,അറബനമുട്ട്,വട്ടപ്പാട്ട്,കോൽക്കളി, മാർഗ്ഗംകളി, ചവിട്ടുനാടകം, എന്നിവ കേരളത്തിന്റെ തനത് കലാരൂപങ്ങളാണ്. എന്നാൽ ഇവയെല്ലാം അന്യം നിന്ന് പോയിക്കൊണ്ടിരിക്കുകയാണ്. കേരളീയന് കലാരൂപങ്ങളോടുള്ള അടുപ്പം ഇല്ലാതായത് തന്നെയാണ് ഈ കലകൾ ഇന്ന് അന്യം നിന്നു പോവാൻ കാരണം. ## കേരളത്തിൽ ഇന്ന് അന്യം നിന്നു പോകുന്ന കലാരൂപങ്ങൾ ഏതൊക്കെയെന്ന് നോക്കാം ### പൂരക്കളി  വടക്കേ മലബാറിൽ പ്രത്യേകിച്ച് കണ്ണൂർ,കാസറഗോഡ് ജില്ലകളിൽ ഭഗവതി കാവുകളിൽ നടത്തപ്പെടുന്ന അനുഷ്ഠാന കലാവിശേഷമാണ് പൂരക്കളി. എന്നാൽ ഇന്ന് പൂരക്കളി എന്നത് കലോത്സവ വേദികളിൽ മാത്രം ഒതുങ്ങി നിൽക്കുന്ന ഒന്നായി മാറിയിരിക്കുന്നു. കലോത്സവ വേദികളിൽ പോലും വിരളമായി മാത്രമാണ് ഈ ഒരു കലാരൂപത്തെ കാണാറുള്ളത്. അതുകൊണ്ടുതന്നെ ഈയൊരു കലാരൂപം നശിച്ചുകൊണ്ടിരിക്കുകയാണെന്ന് മനസ്സിലാക്കാം. കുട്ടികൾ മുതൽ വൃദ്ധന്മാർ വരെ പങ്കെടുക്കുന്ന ഈ ഒരു കലാരൂപം ഇന്ന് എവിടെയും കാണാനില്ല. സംഘകാലത്തെ മതങ്ങളുടെ പാരമ്പര്യം വിളിച്ചോതുന്ന ഒരു കല കൂടിയായിരുന്നു ഇത്. ### കോലംതുള്ളൽ  കേരളത്തിലെ ക്ഷേത്രങ്ങളിൽ കണ്ടുവരുന്ന ഒരു കലാരൂപമാണ് കോലംതുള്ളൽ.കമുങ്ങിൻ പാള ചെത്തിയെടുത്ത് അതിൽ കോലങ്ങൾ വരച്ച് അരിക്കുകളിൽ ഈർക്കിൽ കുത്തി വെച്ചാണ് കോലം തുള്ളലിൽ വേണ്ട വേഷവിധാനം ഒരുക്കുന്നത്. ക്ഷേത്രങ്ങളിൽ കണ്ടുവരുന്ന ഈ ഒരു കലാരൂപം ഇന്ന് നമുക്ക് കാണാൻ സാധിക്കുന്നില്ല. ഈ ഒരു കലാരൂപത്തിന്റെ അടയാളങ്ങൾ തീർത്തും ഇല്ലാതായെന്ന് തന്നെ നമുക്ക് പറയാം. ### കളം എഴുത്ത്  കേരളത്തിലെ ദൃശ്യ കലകളിൽ അന്യം നിന്നുകൊണ്ടിരിക്കുന്ന ഒരു കലാരൂപമാണ് കളം എഴുത്ത്. പ്രകൃതിയിൽ നിന്ന് ലഭിക്കുന്ന വസ്തുക്കൾ വ്യത്യസ്ത നിറങ്ങൾ തയ്യാറാക്കി അവ പൊടിയായി മാറ്റി ഭംഗിയായി വരയ്ക്കുകയാണ് കളമെഴുത്ത് എന്ന കലാരൂപത്തിൽ ചെയ്യുന്നത്. ### കുംഭ പാട്ട് പ്രകൃതിയിലെ ഭാവങ്ങളെ വർണ്ണിച്ച് പ്രകൃതി ശക്തികളെ തൃപ്തിപ്പെടുത്തി പ്രകൃതിക്ഷോഭം ഇല്ലാതാക്കുന്നു എന്ന ഒരു ആശയത്തിൽ ആവിർഭവിച്ച ഒരു കലാരൂപമാണ് കുംഭ പാട്ട്. എന്നാൽ വിരളമായി മാത്രമേ കാണാറുള്ളൂ. ### സർപ്പം തുള്ളൽ  കേരളത്തിന്റെ ഒരു പരമ്പരാഗത കലാരൂപമാണ് സർപ്പം തുള്ളൽ. നാഗം പാട്ട് എന്ന പേരും ഈയൊരു കലാരൂപത്തിനുണ്ട്. പരമ്പരാഗത കലാരൂപമായ സർപ്പം തുള്ളൽ നടത്തിവരുന്നത് പുള്ളുവർ എന്ന സമുദായക്കാരാണ്.സർപ്പക്കാവുകളിലാണ് ഇത് നടത്താറുള്ളത്. സർപ്പങ്ങളെ പ്രീതിപ്പെടുത്തുക എന്ന ഉദ്ദേശത്തോടുകൂടിയാണ് ഇവ സർപ്പക്കാവുകളിൽ അരങ്ങേറുന്നത്. വീടുകളിലും കാണാറുണ്ട്. 41 ദിവസം വരെ അരങ്ങേറുന്ന ഈ ഒരു കലാരൂപം ഇന്ന് കേരളത്തിൽ കാണുന്നില്ല. പുള്ളോർക്കുടം, വീണ, ഇലത്താളം, എന്നിവ ഉപയോഗിച്ചായിരുന്നു പുള്ളുവർ നാഗസ്തുതികൾ പാടിയിരുന്നത്. നാഗ സ്തുതിക്കനുസരിച്ചു സ്ത്രീകൾ അതിന്റെ താളത്തിനനുസരിച്ച് നൃത്തം ചെയ്യാറുമുണ്ട്.പാരമ്പര്യമായി കൈമാറി വന്നിരുന്ന ഈയൊരു കലാരൂപം ഏറ്റെടുക്കാൻ ആളുകൾ ഇല്ലാതായതോടെ ഇന്ന് അന്യം നിന്ന് പൊയ്ക്കൊണ്ടിരിക്കുന്നത് . `_BANNER_` ### കതിരുകാള നൃത്തം നെൽകൃഷിക്കാർക്കിടയിൽ കണ്ടുവരുന്ന ഒരു കാർഷിക നൃത്തമാണ് കതിരുകാള നൃത്തം. നെൽക്കതിർ കൊണ്ട് കാളയെ ഉണ്ടാക്കി വാദ്യഘോഷത്തോടെ എഴുന്നള്ളിക്കുകയാണ് ഈ കലാരൂപത്തിൽ ചെയ്യുന്നത്.എന്നാൽ ഈ കലാരൂപം ഇന്ന് നമുക്ക് കാണാൻ സാധിക്കുകയില്ല.തികച്ചും അന്യം നിന്നുപോയ ഒരു കലാരൂപമാണ് ഇത് ### പുള്ളുവൻ പാട്ട്.  നാടൻപാട്ട് സംസ്കാരത്തിൽ നേരിട്ട് നിൽക്കുന്ന ഒരു സംഗീത ശാഖയാണ് പുള്ളുവൻ പാട്ട്. കേരളത്തിന്റെ തനതു പാരമ്പര്യത്തിന്റെയും പ്രാചീനതയുടെയും പാരമ്പര്യം വിളിച്ചോതുന്ന ഒന്നുകൂടിയായിരുന്നു പുള്ളുവൻ പാട്ട്. കേരളത്തിലെ ഹൈന്ദവ ജനതയുടെ ജീവിതാചാര അനുഷ്ഠാന സംസ്കാരങ്ങളുമായി പുള്ളുവൻ പാട്ടിന് അഭേദ്യമായ ബന്ധമുണ്ട്. ക്ഷേത്രങ്ങളിലും വീടുകളിലും കണ്ടുവരുന്ന ഈ ഒരു കലാരൂപം വിരളമായി മാത്രമേ ഇന്ന് കണ്ടുവരുന്നുള്ളൂ. ### പൊറാട്ട് നാടകം കൊയ്ത്ത് കഴിഞ്ഞ പാടങ്ങളിൽ അരങ്ങേറുന്ന കേരളത്തിലെ ഒരു കലാരൂപം ആയിരുന്നു പൊറാട്ട് നാടകം. പാലക്കാട് ജില്ലയിലാണ് ഇത് സാധാരണയായി കണ്ടുവരാറുള്ളത്. നിത്യ ജീവിതത്തിൽ നടക്കുന്ന സംഭവവികാസങ്ങൾ കൂട്ടിച്ചേർത്ത് അവതരിപ്പിക്കുന്ന ഒരു കലാരൂപം കൂടിയാണിത്.പുരുഷന്മാർ അവതരിപ്പിക്കുന്ന ഈ ഒരു കലാരൂപത്തിൽ സ്ത്രീ കഥാപാത്രങ്ങളും ഉണ്ടായിരിക്കും. സ്ത്രീ കഥാപാത്രങ്ങളുടെ വേഷവിധാനത്തോട് കൂടി പുരുഷന്മാർ തന്നെയാണ് സ്ത്രീ കഥാപാത്രങ്ങളെ അവതരിപ്പിക്കുക. പാണന്മാർ എന്ന സമുദായത്തിലെ അംഗങ്ങളായിരുന്നു ഈ ഒരു കലാരൂപം പ്രധാനമായും അവതരിപ്പിച്ചിരുന്നത്. ഈയൊരു കലാരൂപത്തിന്റെ പശ്ചാത്തല സംഗീതത്തിനായി മൃദംഗം, ചെണ്ട ഇലത്താളം, എന്നിവ ഉപയോഗിക്കാറുണ്ട്.ഓരോ സമുദായത്തിന്റെയും ജീവിതരീതികൾ ഫലിത രൂപത്തിൽ അവതരിപ്പിക്കുകയാണ് ഈയൊരു കലാരൂപത്തിൽ ചെയ്യുന്നത്. നൃത്തം,നർമ്മഭാഷണം,ആസ്വാദ്യകരമായ പാട്ടുകൾ,എന്നിവ ഈ ഒരു കലാരൂപത്തിന്റെ ഭാഗങ്ങളാണ്. എന്നാൽ ഈ ഒരു കലാരൂപം അവതരിപ്പിക്കാൻ ആളുകൾ ഇല്ലാതായതോടെ കേരളീയരുടെ മനസ്സിൽ നിന്നും ഈയൊരു കലാരൂപം മാഞ്ഞു പോയിക്കൊണ്ടിരിക്കുകയാണ്. ### കാക്കാരിശ്ശി നാടകം.  പരമ്പരാഗത രീതിയിൽ അവതരിപ്പിക്കുന്ന ഒരു കേരളീയ കലാരൂപമാണ് കാക്കാരിശ്ശി നാടകം. നാടോടികളായ കാക്കലന്മാരായിരുന്നു ഇത് അവതരിപ്പിച്ചിരുന്നത്. പാണന്മാർ, ഈഴവർ, കുറവർ, എന്നിവരും ഈയൊരു കലാരൂപം അവതരിപ്പിക്കാറുണ്ട്. പുരാണ കഥാപാത്രങ്ങളായ ശിവൻ, പാർവതി, എന്നിവരെ കഥാപാത്രങ്ങൾ ആക്കിയാണ് ഈ നാടകം അരങ്ങേറാറുള്ളത്. മനുഷ്യന്റെ വിഷമതകൾ കഷ്ടപ്പാടുകൾ എന്നിവ മുഖ്യപ്രമേയം ആക്കിയാണ് നാടകത്തിന്റെ കഥ മുന്നോട്ട് പോകുന്നത്. ഈയൊരു കലാരൂപം അവതരിപ്പിക്കുവാൻ ആളുകൾ ഇല്ലാതായതോടെ നശിച്ചുകൊണ്ടിരിക്കുകയാണ്. കുറച്ചു വർഷങ്ങൾക്കുശേഷം ഈ കലാരൂപത്തെ പൂർണ്ണമായും കാണാൻ കഴിയാത്ത സ്ഥിതിയിലാവും എന്നതിൽ സംശയമില്ല; പരമ്പരാഗതമായി കൈമാറി വന്ന ഈ ഒരു കലാരൂപം ആരും തന്നെ ഏറ്റെടുക്കാനില്ല എന്നത് തന്നെയാണ് ഇതിന് കാരണം. ### ദഫ് മുട്ട്  കേരളത്തിലെ ഇസ്ലാം മത വിശ്വാസികളുടെ ഇടയിൽ പ്രചാരമുള്ള ഒരു കലാരൂപമാണ് ദഫ് മുട്ട്. അറബനമുട്ട് എന്ന ഒരു പേരുകൂടി ഈ ഒരു കലാരൂപത്തിന് ഉണ്ട്.ഇസ്ലാം മതവിഭാഗത്തിലെ എല്ലാ ആഘോഷവേളകളിലും നടത്തിവരുന്ന ഒരു കലാരൂപം ആയിരുന്നു ഇത്. എന്നാൽ ഇന്ന് കലോത്സവവേദികളിൽ മാത്രമായി ചുരുങ്ങി കൊണ്ടിരിക്കുകയാണ് ഈയൊരു കലാരൂപം. വൃത്താകൃതിയിലുള്ള ഒരു മരക്കുറ്റിയിൽ മൃഗങ്ങളുടെ കട്ടിയുള്ള തോലുകൾ വലിച്ചുകെട്ടി ശബ്ദം വരുന്ന വിധത്തിൽ നിർമ്മിക്കുന്ന ഒന്നാണ് ദഫുകൾ. ഈ ദഫുകളാണ് ദഫ് മുട്ടിന് ഉപയോഗിക്കാറ്. ദഫുകൾ മുട്ടുകയും അതിന്റെ കൂടെ പാട്ടുകൾ പാടി വൃത്തത്തിൽ നിന്ന് പ്രത്യേക ചലനത്തോടെ നൃത്തം ചെയ്തു കൊണ്ടാണ് ഈയൊരു കലാരൂപം അരങ്ങേറാറുള്ളത്. എന്നാൽ ഇന്ന് ഈ ഒരു കലാരൂപം മുസ്ലിം ആഘോഷവേളകളിൽ ഒന്നും കാണാറില്ല. ### വട്ടപ്പാട്ട് മുസ്ലിം മത വിഭാഗത്തിലെ ഒപ്പന എന്ന കലാരൂപവുമായി ഏറെ സാമ്യമുള്ള ഒരു കലാരൂപമാണ് വട്ടപ്പാട്ട്.ഒപ്പനയ്ക്ക് സ്ത്രീകൾ നൃത്തം ചെയ്യുമ്പോൾ വട്ടപ്പാട്ടിൽ പുരുഷന്മാരാണ് നൃത്തം ചെയ്യുന്നത്. മുസ്ലിം മത വിഭാഗത്തിലെ ആഘോഷങ്ങളിലാണ് വട്ട പാട്ട് കാണാറുള്ളത്. കലോത്സവ വേദികളിൽ ഒരു മത്സരയിനമായി ഈ കലാരൂപം കാണാറുണ്ട്. എന്നാൽ ഇന്ന് വട്ട പാട്ട് എന്ന കലാരൂപത്തിന്റെ പ്രചാരം കുറഞ്ഞു വരുന്നതായി കാണാം. ### പരിചമുട്ടുകളി  കേരളത്തിൽ ഏറെ പ്രചാരത്തിൽ ഉണ്ടായിരുന്ന ഒരു ആയോധനകലയായിരുന്നു പരിചമുട്ടുകളി. പത്തോ പന്ത്രണ്ടോ പുരുഷന്മാർ അടങ്ങിയ സംഘം ആയാണ് ഈ കളി അവതരിപ്പിക്കുന്നത്. കളരിയാശാൻ ചെല്ലുന്ന പാട്ടിന്റെ താളത്തിൽ പരിച കയ്യിലേന്തി നൃത്തം ചവിട്ടുകയാണ് ഈ കലാരൂപത്തിൽ ചെയ്യുന്നത്.ഈ കലാരൂപത്തിലൂടെ പരിചമുട്ട് കളിയുടെയും കളരിപ്പയറ്റിയും ദൃശ്യരൂപം നമുക്ക് കാണാൻ സാധിക്കും. ക്രൈസ്തവരുടെ വിവാഹാഘോഷങ്ങൾ, പള്ളിപ്പെരുന്നാൾ, എന്നീ ആഘോഷവേളകളിലായിരുന്നു പരിച മുട്ടുകളി അരങ്ങേറാറുണ്ടായിരുന്നത്. ക്രൈസ്തവരുടെ ഇടയിൽ മാത്രമല്ല ഹൈന്ദവ മുസ്ലിം വിഭാഗങ്ങളുടെ ഇടയിലും പരിചയമുട്ട് കളി കാണാൻ സാധിക്കും.എന്നാൽ ഇന്ന് പരിചമുട്ടുകളി കാണാൻ സാധിക്കുന്നില്ല. അതുകൊണ്ടുതന്നെ കേരളത്തിൽ അന്യം നിൽക്കുന്ന ഒരു കലാരൂപമായി പരിചമുട്ടുകളിയെ നമുക്ക് കണക്കാക്കാം. ### കുറത്തിയാട്ടം കേരളത്തിലെ ഒരു ഗ്രാമീണ കലാരൂപമാണ് കുറത്തിയാട്ടം. തൃശ്ശൂർ പൂരം കാണാൻ ചെന്ന കുറവനും കുറത്തിയും കാണാതാവുന്നതുമായി ബന്ധപ്പെട്ട കഥയാണ് കുറത്തിയാട്ടത്തിൽ ഉള്ളത്. കുറത്തി,കുറവൻ, മുത്തിയമ്മ എന്നീ കഥാപാത്രങ്ങളാണ് ഇതിൽ പ്രധാനമായി ഉള്ളത്. വേദികളിൽ അരങ്ങേറിയിരുന്ന ഈ ഒരു കലാരൂപം ഇന്ന് നമുക്ക് കാണാൻ സാധിക്കുന്നില്ല. ഈ ഒരു കലാരൂപം കേരളത്തിൽനിന്നും പൂർണ്ണമായും ഇല്ലാതായി എന്ന് നമുക്ക് കണക്കാക്കാം. എല്ലാ മതവിഭാഗങ്ങളിലും ജാതിമതഭേദമെന്യേ അരങ്ങേറിയിരുന്ന ഒരു കലാരൂപം കൂടിയായിരുന്നു ഇത്. ## കേരളത്തിൽ പ്രചാരത്തിലുണ്ടായിരുന്ന കലാരൂപങ്ങൾ അന്യം നിന്ന് പോവാനുള്ള കാരണങ്ങൾ വിദേശികളും അന്യസംസ്ഥാനക്കാരും ഏറെ കൗതുകത്തോടെ നോക്കിനിൽക്കുകയും ആസ്വദിക്കുകയും ചെയ്യുന്ന ഒരുപാട് കലാരൂപങ്ങൾ ഉണ്ടായിരുന്നു കേരളത്തിൽ. എന്നാൽ ഇന്ന് അവയിൽ ഒട്ടുമിക്ക കലാരൂപങ്ങളും ഇല്ലാതായിക്കൊണ്ടിരിക്കുകയാണ്. അതിന്റെ പ്രധാന കാരണം കലയെ സ്നേഹിക്കുന്ന കലാകാരന്മാർ കുറഞ്ഞുവരുന്നു എന്നത് തന്നെയാണ്. തിരക്കുപിടിച്ച ജീവിതത്തിൽ പണത്തിന് പിറകെ നെട്ടോട്ടം ഓടുമ്പോൾ കലയെയും ആചാരങ്ങളെയും അനുഷ്ഠാനങ്ങളെയും നാം മറക്കുന്നു. ഓരോ കലാരൂപങ്ങളും ആസ്വാദനം, വിനോദം എന്നതിലുപരി കേരളത്തിന്റെ ആചാര അനുഷ്ഠാനങ്ങൾ വിളിച്ചോതുന്നതിൽ വലിയ പങ്കുവഹിക്കുന്നുണ്ട്. പാരമ്പര്യമായി കൈമാറി വന്ന ചില കലാരൂപങ്ങൾ ഏറ്റെടുക്കാൻ ആളില്ലാതായതും കലാരൂപങ്ങളുടെ പ്രാധാന്യം ജനങ്ങൾക്കിടയിൽ കുറഞ്ഞു വരാൻ കാരണമായിട്ടുണ്ട്. ക്ഷേത്രങ്ങളിലും മറ്റും നടത്തിവരാറുള്ള ക്ഷേത്ര കലകളും ഇതിന് ഉദാഹരണം തന്നെയാണ്. കലകൾക്ക് വേണ്ടത്ര പ്രാധാന്യം കൊടുക്കാതെ കലോത്സവ വേദികളിൽമാത്രം ഒതുങ്ങി പോവുകയും ചെയ്യുന്നുണ്ട്. കലോത്സവ വേദികളിൽ മാത്രം ഒതുങ്ങി നിൽക്കുന്ന ഒന്നാണ് കലാരൂപം എന്നൊരു മിഥ്യാധാരണ കൂടി കലകളുടെ പ്രചാരം കുറഞ്ഞുവരുന്നതിന് കാരണമായിട്ടുണ്ട്.മനുഷ്യനോളം പ്രായം ചെന്ന പ്രാചീന കലകൾ മുതൽ അനുഷ്ഠാനകലകൾ വരെ ഇന്ന് ഇല്ലാതായിക്കൊണ്ടിരിക്കുകയാണ്. കല എന്നത് സമുദായത്തിന്റെയും മതത്തിന്റെയോ ചിറകുകളിൽ ഒതുങ്ങേണ്ടതല്ല. മനുഷ്യൻ ഉള്ളിടത്തോളം കല ഉണ്ടാവണം.

ദൈവത്തിന്റെ സ്വന്തം നാടായ കേരളം അതിന്റെ സാംസ്കാരിക പൈതൃകത്തിന്റെ ഭാഗമായ കരകൗശല വസ്തുക്കളുടെ സമ്പന്നമായ പാരമ്പര്യത്തിനും പേരുകേട്ടതാണ്. അതിന്റെ അതുല്യമായ കലകളും കരകൗശലങ്ങളും ഏതൊരു കലാകാരനും അഭിമാനാർഹമാണ് . കേരളത്തിലെ കരകൗശലത്തൊഴിലാളികൾ ദൈവങ്ങളുടെ ശില്പിയായ വിശ്വകർമ്മ യിൽ നിന്ന് അവരുടെ വംശപരമ്പരയെ കണ്ടെത്തുന്നു എന്നാണ് പറയപ്പെടുന്നത്. കരകൗശല വസ്തുക്കളിൽ ബെൽ മെറ്റൽ കാസ്റ്റ് ശിൽപങ്ങളും മൺപാത്ര വസ്തുക്കളും മരം, കയർ ഉൽപ്പന്നങ്ങൾ, ചുവർചിത്രങ്ങൾ എന്നിവ ഉൾപ്പെടുന്നു. ഇവ ഉപയോഗപ്രദവും അലങ്കാര വസ്തുക്കളും പൂർണ്ണമായും ഒരാളുടെ കൈകൊണ്ടോ അല്ലെങ്കിൽ കത്രിക, കൊത്തുപണി ഉപകരണങ്ങൾ പോലെയുള്ള ലളിതവും , അല്ലാത്തതുമായ അനുബന്ധ ഉപകരണങ്ങൾ ഉപയോഗിച്ചും നിർമ്മിക്കുന്ന വൈവിധ്യമാർന്ന ഏതെങ്കിലും തരത്തിലുള്ള ജോലിയാണ് കരകൗശല നിർമ്മാണങ്ങൾ എന്ന് പറയാം . തുണിത്തരങ്ങളുമായുള്ള ജോലികൾ ഉൾപ്പെടെ, സ്വന്തം കൈകളും വൈദഗ്ധ്യവും ഉപയോഗിച്ച് സാധനങ്ങൾ നിർമ്മിക്കുന്നതുമായി ബന്ധപ്പെട്ട വിപുലമായതും ക്രിയാത്മകമായതും ആയ ഡിസൈൻ പ്രവർത്തനങ്ങളും ഇതിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു. വളരെ അധികം കാഴ്ച്ചക്കാരെ ആകർഷിക്കാൻ കഴിവുള്ളവയാണ് കരകൗശല വസ്തുക്കൾ .ഇവ പ്രതേകിച്ചും സ്വദേശീയരെ പോലെ തന്നെ വിദേശീയർക്കും വളരെയധികം പ്രിയമുള്ളവയാണ് . കുട്ടികാലം മുതൽ നമ്മളേവരേയും ഇവ ആകർഷിക്കുന്നത് അവയുടെ നിറത്തിലും ആകൃതിയിലും ഉള്ള നിർമ്മാണ രീതികളാവാം . ജന്മസിദ്ധമായ കഴിവുകൾ ഉള്ളവർക്ക് ഈ ജോലികളിൽ കഴിവുകൾ തെളിയിക്കാൻ കഴിയും. ജന്മനാൽ ശാരീരിക വൈകല്യങ്ങൾ ഉള്ള ആളുകളെ പരിശീലിപ്പിക്കുന്ന സ്ഥാപനങ്ങളും ഇന്ന് നമ്മുടെ നാട്ടിൽ നിലവിൽ ഉണ്ട് .അവർക്കു കരകൗശലവസ്തുക്കൾ ഉണ്ടാക്കി വിൽക്കുന്നത് ഒരു ചെറിയ വരുമാനം തന്നെയാണ് . ഇങ്ങനെ ഉള്ള പ്രവർത്തനങ്ങളിൽ ഏർപ്പെട്ട ഒരുപാട് ആളുകൾ നമുക്കിടയിൽ തന്നെ ഉണ്ട് . കേരളത്തിൻറെ കരകൗശല മികവ് സംരക്ഷിക്കുക, പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുക എന്നതാവണം ഓരോ കേരളീയൻറെയും പ്രധാന ലക്ഷ്യം. യഥാർത്ഥവും പരമ്പരാഗതവും ആധുനീകവുമായ കലകളുടെയും കരകൗശല വസ്തുക്കളുടെയും വൈവിധ്യമാർന്നതുമായ ഇനങ്ങൾ കേരള തനിമയോടു കൂടി നമ്മുടെ വിപണിയിലും അന്ന്യ സംസ്ഥാനങ്ങളിലും ഇതിൻറെ പ്രസക്തി വ്യാപിപ്പിക്കണം . ## കേരള ഗവൺമെൻറ്റിൻറെ കീഴിൽ പ്രവർത്തിക്കുന്ന കരകൗശല വിപണന സ്ഥാപനങ്ങളെ കുറിച്ച് അറിയാം  കൈരളി ഹാൻഡിക്രഫ്ട്സ് കരകൗശല വികസന കോർപ്പറേഷൻ ഓഫ് കേരള ലിമിറ്റഡ്, ഒരു കേരള ഗവൺമെൻറ്റിൻറെ സ്ഥാപനമാണ് . ഒരുപാട് കരകൗശല വസ്തുക്കളുടെ വിപണനങ്ങൾക്കു ഇതിലൂടെ കഴിയുന്നുണ്ട് .ഇതിനായി ഒരു വെബ്സൈറ്റ് തന്നെ നിലവിൽ ഉണ്ട് (www.handicrafts.kerala.gov.in). തേക്കിലും ,റോസ് വുഡിലും ,ചന്ദനത്തിലും മറ്റു പലതരം മരങ്ങളിലും നിർമ്മിച്ച വിവിധ ഇനം വസ്തുക്കൾ ഈ വെബ് സൈറ്റിൽ കൂടി വാങ്ങുവാനും വിൽക്കുവാനും സാധിക്കും കൂടാതെ മെറ്റലിലും ,ചെമ്പുകൊണ്ടുള്ളതും ,ബാംബൂ ഉത്പന്നങ്ങളും ഇതിൽ വിൽപനക്കായി നിലവിൽ ഉണ്ട്. ഈ സ്ഥാപനം കേരളത്തിൻറെ തലസ്ഥാന നഗരമായ തിരുവനന്തപുരത്താണ് സ്ഥിതിചെയ്തു വരുന്നത്. - SMSM ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് ,പ്രസ്സ് ക്ലബ് ,പുത്തൻചന്തയ് ,തിരുവനന്തപുരം - കൈരളി സ്റ്റാചു - കൈരളി ടെക്നോപാർക് - കൈരളിഫോർട്ട് പോലീസ് സ്റ്റേഷന് സമീപം,അട്ടക്കുളങ്ങര, തിരുവനന്തപുരം. - കൈരളി കൊല്ലം - കൈരളി തിരുവല്ല - കൈരളി കോട്ടയം - കൈരളി എറണാംകുളം - കൈരളി ഫോർട്ട് കൊച്ചി - കൈരളി തൃശ്ശൂർ - കൈരളി കോഴിക്കോട് - കൈരളി കണ്ണൂർ - കൈരളി കോയമ്പത്തൂർ - കൈരളി ഊട്ടി - കൈരളി ചെന്നൈ - കൈരളി ബാംഗ്ലൂർ - കൈരളി നവി മുംബൈ - കൈരളി ന്യൂ ഡെൽഹി - കോമൺ ഫെസിലിറ്റി സെന്റർ (CFC)ഫോർട്ട് പോലീസ് സ്റ്റേഷന് സമീപം,അട്ടക്കുളങ്ങര,തിരുവനന്തപുരം. മുകളിൽ പറഞ്ഞ സ്ഥാപനങ്ങൾ കേരള ഗവൺമെറ്റ്ൻറെ അനുമതിയോടെ പ്രവർത്തിക്കുന്ന സ്ഥാപനങ്ങൾ ആണ്. കേരളത്തിലെ കരകൗശല വസ്തുക്കളുടെ വിപണനത്തിൽ കേരളം എത്രത്തോളം ശ്രെദ്ധചെലുത്തുന്നു എന്നത് നമ്മുക്കിതിൽ നിന്നും മനസിലാക്കാവുന്നതാണ്. ## കരകൗശല വസ്തുക്കൾ നിർമിക്കുന്നതിനു എന്തൊക്കെ വസ്തുക്കൾ ഉപയോഗിക്കുന്നു എന്നറിയാം  കേരളീയ കരകൗശല വസ്തുക്കളിൽ പ്രധാനമായവ പിച്ചള, മണി ലോഹം, കയർ, ചൂരൽ ഉൽപന്നങ്ങൾ, ആനക്കൊമ്പുകൾ, ലാക്വർ വെയർ, ചന്ദനത്തിന്റെ കൊത്തുപണികൾ, തുണിത്തരങ്ങൾ, മരംകൊണ്ടുള്ള കളിപ്പാട്ടങ്ങൾ, കഥകളി മുഖംമൂടികൾ, മരം കൊത്തുപണികൾ തുടങ്ങിയവയാണ്. ഇതിന്റെ ആകർഷണീയതയാണ് അന്ന്യ സംസ്ഥനങ്ങളിലും കേരള കരകൗശല വസ്തുക്കൾ പ്രസിദ്ധമായത് .ഇവയുടെ നിർമാണത്തിന് ഉപയോഗിക്കുന്നത് ഒരിക്കലും നശിക്കാത്ത വസ്തുക്കളാണ്. .വീടുകൾ മോടിപിടിപ്പിക്കാനും ,മ്യൂസിയം ,അങ്ങനെ ഒരുപാട് സ്ഥലങ്ങളിൽ അലങ്കാര വസ്തുക്കളായും നമുക്ക് ഇവയൊക്കെ വക്കാൻകഴിയും. `_BANNER_` ## കേരളത്തിലെ സാധാരണയായി നിർമ്മിക്കുന്ന കരകൗശല വസ്തുക്കൾ ഏതൊക്കെ എന്ന് താഴെ കൊടുത്തിരിക്കുന്നു - ബാഗ് പ്രിൻറ്റുകൾ - ബാനർ നിർമ്മാണം. - ബാത്തിക്. - കാലിഗ്രാഫി. - ക്യാൻവാസ് വർക്ക്. - ക്രോസ്-സ്റ്റിച്ച്. - ക്രോച്ചെറ്റ്. - ഡാർനിംഗ് ## പരമ്പരാഗതമായ കരകൗശല വസ്തുക്കൾ - ആനക്കൊമ്പ് കൊണ്ടുള്ള കരകൗശലവസ്തുക്കൾ - തെങ്ങിൻ തോട് കൊണ്ടുള്ള കരകൗശല വസ്തുക്കൾ - സ്ക്രൂ പൈൻ ഉൽപ്പന്നങ്ങൾ - വാഴനാരിന്റെ കരകൗശല വസ്തുക്കൾ - കഥകളി പേപ്പിയർ-മാഷെ മാസ്കുകൾ ## കേരളത്തിലെ കരകൗശല വ്യവസായത്തിന്റെ പ്രത്യേകതകൾ  കേരളത്തിൽ ഏകദേശം 1.7 ലക്ഷം കരകൗശല വിദഗ്ധർ ഈ മേഖലയിൽ സജീവമായ പ്രവർത്തനങ്ങളിൽ ഏർപ്പെട്ടിരിക്കുന്നതായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. കേരളത്തിൽ 32 വ്യത്യസ്‌ത കരകൗശല വസ്തുക്കളുണ്ട്, അവയിൽ ആനക്കൊമ്പ് കൊത്തുപണി, മരവും കൊമ്പും കൊത്തുപണി, ബെൽ മെറ്റൽ കാസ്റ്റിംഗ് ഹാൻഡ് എംബ്രോയട്ടറി, ചിരട്ടകകൾ കൊണ്ടുള്ള കൊത്തുപണി എന്നിവ പ്രധാന വാണിജ്യ ഇനങ്ങളായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. ## കരകൗശല വസ്തുക്കൾക്ക് പേരുകേട്ട രാജ്യങ്ങൾ കരകൗശലത്തിന്റെ പരമ്പരാഗത രൂപങ്ങൾ ഇന്ത്യയിലെ മധ്യപ്രദേശ്, രാജസ്ഥാൻ, ഗുജറാത്ത് മുതലായ രാജ്യങ്ങളിൽ കാണപ്പെടുന്നു എന്നാണ് അറിയപ്പെടുന്നത് . ## കേരളത്തിലെ വ്യത്യസ്ത ലോഹ കരകൗശല വസ്തുക്കൾ എന്തൊക്കെയാണ് എന്ന് നോക്കാം ബെൽ മെറ്റൽ ക്രാഫ്റ്റ് കേരളത്തിലെ ഒരു പ്രധാന കലയാണ് എന്ന് പറയാം . അതിമനോഹരമായി കൊത്തിയെടുത്ത വിഗ്രഹങ്ങൾ, ആചാരപ്രകാരമുള്ള ക്ഷേത്രവിളക്കുകൾ, പള്ളിമണികൾ, ഭസ്മക്കട്ടകൾ, പഴ പാത്രങ്ങൾ, പാചക പാത്രങ്ങൾ, രത്നപ്പെട്ടികൾ, ഭരണികൾ , എണ്ണ വിളക്കുകൾ, മേശകൾ എന്നിവ കേരളത്തിലെ പ്രശസ്തമായ ബെൽ മെറ്റൽ ഉൽപ്പന്നങ്ങളിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു. ## കേരളത്തെ പ്രശസ്തമാക്കിയ കരകൗശല വസ്തുക്കൾ ഏതൊക്കെയെന്നു നോക്കാം ### ചുമർ ചിത്രകലകൾ (Mural paintings) പണ്ടുകാലങ്ങളിൽ ക്ഷേത്രങ്ങളുടെയും പള്ളികളുടെയും ചുവരുകളിൽ വരച്ചിരിക്കുന്ന ഹിന്ദു പുരാണങ്ങളുടെയും ഐതിഹ്യങ്ങളുടെയും ചിത്രമാണ് കേരളത്തിലെ ചുവർ ചിത്രകലകൾ. ഈ കലയുടെ ചരിത്രം CE 9 മുതൽ 12 വരെ നൂറ്റാണ്ടുകൾക്കിടയിലാണ്. പച്ചക്കറി, ധാതുക്കൾ എന്നിവയിൽ നിന്നുമാണ് ഇവക്കു വേണ്ട നിറങ്ങൾ തയ്യാറാക്കിയിരുന്നത്. ### തെങ്ങിൻ തോട് കൊണ്ടുള്ള കരകൗശല വസ്തുക്കൾ നാളികേരം ഉൽപ്പാദിപ്പിക്കുന്ന സംസ്ഥാനങ്ങളിലൊന്നാണ് കേരളം . കേരളത്തിലെ നാളികേര കരകൗശല വസ്തുക്കളും സാധാരണവും പ്രസിദ്ധവുമാണ് . തെങ്ങിൻ തോട് കൊണ്ട് നൂതനവും മനോഹരവുമായ കരകൗശല വസ്തുക്കളാണ് കേരളത്തിലെ കലാകാരന്മാർ ഒരുക്കിയിരിക്കുന്നത്. പാത്രങ്ങൾ,ചായപ്പൊടികൾ, കളിപ്പാട്ടങ്ങൾ എന്നിവയാണ് കൂടുതലും ഏവരെയും ആകർഷിക്കപ്പെടുന്നതും. ### കയറും ചൂരലും കൊണ്ടുള്ള വസ്തുക്കൾ മനോഹരവും ഉപയോഗപ്രദവുമായ കയർ, ചൂരൽ ഉൽപ്പന്നങ്ങൾ ഉൽപ്പാദിപ്പിക്കുന്നതിന് പേരുകേട്ട കേരളത്തിലെ രണ്ട് നഗരങ്ങളാണ് കൊല്ലവും ,കോഴിക്കോടും . നാളികേരത്തിന്റെ തൊണ്ടയിൽ നിന്ന് വേർതിരിച്ചെടുക്കുന്ന കയർ പ്രകൃതിദത്തവും പരിസ്ഥിതി സൗഹൃദവുമായ ഒരു വസ്തുവാണ് . ഫ്ലോർ മാറ്റുകൾ, മെത്തകൾ എന്നിവ നിർമ്മിക്കാനും ഇവ ഉപയോഗിക്കാം . ### സ്ക്രൂ പൈൻ ഉൽപ്പന്നങ്ങൾ സ്ക്രൂ പൈൻ നെയ്ത്ത് കേരളത്തിലെ ഒരു പുരാതന കരകൗശലമാണ്. ഈ കല 800 വർഷം മുൻ പുള്ളതാണ് . സ്ക്രൂ പൈൻ ചെടിയുടെ ഇലകൾ ഉപയോഗിച്ച് വിവിധ തരം മാറ്റുകൾ, ബാഗുകൾ, ചുവരിൽ തൂക്കിയിടുന്ന അലങ്കാര വസ്തുക്കൾ എന്നിവയും നിർമ്മിക്കാം. ### തടികൊണ്ടുള്ള കരകൗശല വസ്തുക്കൾ കേരളത്തിൻറ്റെ പരമ്പരാഗത ഉത്സവം ഓണമാണ്, കരകൗശല വിദഗ്ധർ പ്രതീകാത്മക ബോട്ടുകളുടെ നിർമ്മാണം മരങ്ങൾ ഉപയോഗിച്ചുകൊണ്ടാണ് .അതുപോലെ മരം ഉപയോഗിച്ചുകൊണ്ട് ഒരുപ്പാട് വസ്തുക്കൾ ഇന്നും നമ്മൾ നിർമ്മി ച്ചുപോരുന്നു ### കഥകളി മുഖംമൂടികൾ കലയിലും സംസ്‌കാരത്തിലും സമ്പന്നമാണ് കേരളം. കഥകളിയാണ് ഇവിടുത്തെ പരമ്പരാഗത നൃത്തരൂപം എന്ന് പറയാം . നൃത്തം, നാടകം, സംഗീതം എന്നിവയുടെ മിശ്രിതമാണ് നൃത്തം. നീണ്ട മുടി, ശിരോവസ്ത്രം, പരമ്പരാഗത ആഭരണങ്ങൾ എന്നിവയുമായി നൃത്തത്തിന് തയ്യാറാകാൻ 4 മണിക്കൂറിലധികം എടുക്കും. കഥകളി മാസ്കുകളും സ്വന്തമായി നിർമ്മിക്കാം എന്നതാണ് ഇതിൻറെ പ്രതേകത . ### ബനാന ഫൈബർ ഉൽപ്പന്നങ്ങൾ രുചികരവും ക്രിസ്പിയുമായ ബനാന ചിപ്‌സ്സിന് മാത്രമല്ല, മരത്തിൽ നിന്ന് ലഭിക്കുന്ന വാഴനാരിൽ നിന്നുo കരകൗശല ഉൽപ്പന്നങ്ങൾ നിർമ്മിക്കുന്നതിലും കേരളം വളരെ പ്രസിദ്ധമാണ്. വാഴയിൽ നിന്നും നമുക്കു അവയുടെ നാരുകൾ വേർതിരിച്ചു എടുക്കാവുന്നതാണ് അതുപയോഗിച്ചും നമുക്ക് പല വസ്തുക്കളും നിർമ്മിക്കാം . ഇവ പരിസ്ഥിതി സൗഹൃദ ഉൽപ്പന്നങ്ങളാണ്, ടേബിൾ മാറ്റുകൾ, ബാഗുകൾ, ചുമർ അലങ്കാര വസ്തുക്കൾ മുതൽ സാരി വരെ നമുക്ക് നിർമ്മിക്കാം. ## കേരളത്തിലെ കരകൗശല നിർമാണത്തിൽ പ്രസിദ്ധമായ ചില സ്ഥലങ്ങളെ പരിചയപ്പെടാം  ### കേരള ആർട്സ് & ക്രാഫ്റ്റ് വില്ലേജ്, വെള്ളാർ ഊരാളുങ്കൽ ലേബർ കോൺട്രാക്ട് കോ-ഓപ്പറേറ്റീവ് സൊസൈറ്റി ലിമിറ്റഡ് (യുഎൽസിസിഎസ് ലിമിറ്റഡ്) രൂപകല്പന ചെയ്ത് നടപ്പിലാക്കിയ തിരുവനന്തപുരത്തെ വെള്ളാറിലെ ആർട്സ് ആൻഡ് ക്രാഫ്റ്റ്സ് ഗ്രാമം കരകൗശല വസ്തുക്കൾ പ്രദർശിപ്പിക്കാറുണ്ട്. ### സർഗാലയ കലാ കരകൗശല ഗ്രാമം കേരള സർക്കാരിന്റെ ടൂറിസം വകുപ്പിന്റെ സംരംഭമായ സർഗാലയ , കേരള കലാ കരകൗശല ഗ്രാമം എന്ന പേരിൽ പ്രശസ്തമാണ്. ### പാക്കിൽ ട്രേഡ് കോട്ടയത്തെ പക്കിൽ ഗ്രാമം ധർമ്മശാസ്താ ക്ഷേത്രത്തിനും ക്ഷേത്ര പരിസരത്ത് നടക്കുന്ന വാർഷിക വ്യാപാരമേളയ്ക്കും പേരുകേട്ടതാണ്. ### കാഞ്ഞിരോട് വീവേഴ്‌സ് കോ-ഓപ്പറേറ്റീവ് സൊസൈറ്റി, കണ്ണൂർ കണ്ണൂർ ജില്ലയിൽ നിന്ന് 15 കിലോമീറ്റർ കിഴക്കായി സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന കേരളത്തിലെ നെയ്ത്തുപാരമ്പര്യത്തിന് പേരുകേട്ട സ്ഥലമാണ് കഞ്ഞിരോട് വീവേഴ്‌സ് കോ-ഓപ്പറേറ്റീവ് സൊസൈറ്റി ലിമിറ്റഡ്. ### മാന്നാർ - ആലപ്പുഴ നഗരത്തിനടുത്തുള്ള ബെൽ മെറ്റൽ നഗരം കേരളത്തിലെ ആലപ്പുഴ ജില്ലയിലെ മാവേലിക്കരയ്ക്കും തിരുവല്ലയ്ക്കും ഇടയിലുള്ള കരകൗശല നിർമാണത്തിലെ ഒരു പ്രധാന ബിസിനസ്സ് നഗരമാണ് മാന്നാർ. ### ബേപ്പൂർ ഉരു - പരമ്പരാഗത അറേബ്യൻ വ്യാപാര കപ്പൽ കഴിഞ്ഞ 1500 വർഷങ്ങളായി ഈ തീരങ്ങളിൽ ജീവിതത്തിന്റെ തുടിപ്പുള്ള ഒരു സംസ്‌കാരമായ കേരളത്തിന്റെ പരമ്പരാഗത കപ്പൽ നിർമ്മാണ സംസ്കാരവുമായി ബേപ്പൂർ ഉരു ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. ### ആറന്മുള കണ്ണാടി വൈദിക യുഗം മുതലുള്ള കലയുടെയും കരകൗശലത്തിന്റെയും ഒരു വിസ്മയം, ആറന്മുള കണ്ണാടി (മലയാളത്തിന്റെ 'കണ്ണാടി') ലോഹത്തിന്റെ ആദരവ് നേടിയെടുത്ത ഒരു പുരാവസ്തുവാണ് ഇത്. ### കേരളത്തിലെ തനത് കുത്താമ്പുള്ളി കൈത്തറി തൃശ്ശൂരിലെ തിരുവില്വാമല പഞ്ചായത്തിലെ കുത്താമ്പുള്ളി ഗ്രാമം കൈകൊണ്ട് നെയ്തെടുത്ത കസവു തുണിത്തരങ്ങൾക്ക്, പ്രത്യേകിച്ച് സാരികളുടെ പേരിൽ ലോകപ്രശസ്തമാണ് ഈ ഗ്രാമം. ### ചേർപ്പിലെ മരം കൊണ്ടുള്ള ആനകൾ മരത്തിൽ കൊത്തിയ ആനകൾക്ക് പേരുകേട്ടതാണ് തൃശ്ശൂരിലെ ഒരു ഗ്രാമമായ ചേർപ്പ്. തേക്ക് അല്ലെങ്കിൽ റോസ് വുഡ് ഉപയോഗിച്ചാണ് ഈ മോഡലുകൾ നിർമ്മിക്കുന്നത്. ### ഉറവ്, മുള സംസ്കരണ കേന്ദ്രം, സ്ഥാപനങ്ങൾ, വയനാട്, ജില്ല, കേരളം വയനാട്ടിലെ കൽപ്പറ്റയിലെ തൃക്കൈപ്പറ്റ വില്ലേജിലെ ലാഭേച്ഛയില്ലാതെ പ്രവർത്തിക്കുന്ന സംഘടനയാണ് ഉറവ്. ഈ മുള സംസ്കരണം, പരിശീലനം, ഡിസൈൻ സെൻറ്റർ എന്നിവ എല്ലാം വികസനം ലക്ഷ്യമിടുന്നു. ## ഇന്ത്യൻ കരകൗശല വസ്തുക്കൾ ഏറ്റവും കൂടുതൽ വാങ്ങുന്ന രാജ്യമേതാണെന്നു നോക്കാം. ഇന്ത്യയുടെ മൊത്തം കരകൗശല കയറ്റുമതിയിൽ ഏകദേശം 28 ശതമാനം കയറ്റി അയക്കുന്നത് യു.എസ്.എ യിലേക്കാണ് , തുടർന്ന് യു എ ഇ (11 ശതമാനം), ജർമ്മനി (അഞ്ച് ശതമാനം), യുകെ (അഞ്ച് ശതമാനം), ലാറ്റിൻ അമേരിക്കൻ രാജ്യങ്ങൾ (അഞ്ച് ശതമാനം) കരകൗശല വസ്തുക്കൾ ഇറക്കുമതി ചെയ്യാറുണ്ട്.വിദേശീയർക്ക് ഏറെ പ്രിയമുള്ളതാണ് കേരളത്തിലെ കരകൗശല വസ്തുക്കൾ.

കേരളത്തിലെ നിങ്ങളുടെ വീടിനും ഓഫീസിനും പറ്റിയ ഇൻഡോർ സസ്യങ്ങൾ നിരവധിയുണ്ട്. പ്രധാനമായും ഇൻഡോർ സസ്യങ്ങൾ അലങ്കാര ആവശ്യത്തിനാണ് വീടുകളിലും ഓഫീസുകളിലും വളർത്താറുള്ളത്. വീടുകളും ഓഫീസുകളും മനോഹരമാക്കിവെക്കുക എന്നതിലുപരി വായു ശുദ്ധീകരണത്തിലും ഇൻഡോർ സസ്യങ്ങൾ വലിയ പങ്കുവഹിക്കുന്നുണ്ട്. കുറഞ്ഞ സൂര്യപ്രകാശം,മണ്ണ്,ജലം എന്നിവയാണ് ഇൻഡോർ സസ്യങ്ങളുടെ വളർച്ചയ്ക്ക് പ്രധാനമായും ആവശ്യമായി വരുന്നത്. അതുകൊണ്ടുതന്നെ അവ എളുപ്പത്തിൽ വളർത്തിയെടുക്കാനും പരിപാലിക്കാനും സാധിക്കുന്നു. ഇൻഡോർ സസ്യങ്ങൾ മുറികളിൽ വെക്കുന്നത് മനുഷ്യൻ പുറത്തു വിടുന്ന കാർബൺ ഡൈ ഓക്സൈഡ് വലിച്ചെടുത്ത് മുറികളിൽ ഓക്സിജന്റെ അളവ് വർദ്ധിപ്പിക്കുന്നതിനും വലിയ പങ്കുവഹിക്കുന്നു. ## കേരളത്തിൽ എളുപ്പത്തിൽ വളർത്തിയെടുക്കാവുന്ന ഇൻഡോർ സസ്യങ്ങൾ - മണി പ്ലാന്റ് - സ്‌നേക്ക് പ്ലാന്റ് - പീസ് ലില്ലി പ്ലാന്റ് - ബ്രോക്കൻ ഹാർട്ട് പ്ലാന്റ് - സ്പൈഡർ പ്ലാന്റ് - കറ്റാർവാഴ - ആന്തൂറിയം - ഓർക്കിഡ് - ലക്കി ബാംബൂ പ്ലാന്റ് - റബ്ബർ പ്ലാന്റ് - ഇംഗ്ലീഷ് ഐവി - ഇഞ്ച് പ്ലാന്റ് - പീകോക്ക് പ്ലാന്റ് - ഹൈഡ്രാഞ്ചസ് - ടർട്ടിൽ വൈൻ ### 1. മണി പ്ലാന്റ്  കേരളത്തിലെ വീടുകളിലും ഓഫീസുകളിലും കൂടുതലായും കണ്ടുവരുന്ന ഇൻഡോർ പ്ലാന്റ് ആണ് മണി പ്ലാന്റ്. കുറഞ്ഞ ചിലവിൽ വീടുകളെയും ഓഫീസുകളെയും മനോഹരമാക്കി മാറ്റുന്നതിൽ മണി പ്ലാന്റ് വഹിക്കുന്ന പങ്ക് വളരെ വലുത് തന്നെയാണ്. ഹാങ്ങിങ് പോട്ടുകളിലോ, ചെറിയ ചെടിച്ചട്ടികളിലോ മണി പ്ലാന്റ് എളുപ്പത്തിൽ വളർത്തിയെടുക്കാം. സാധാരണയായി തണ്ട് മുറിച്ചു നട്ടാണ് മണി പ്ലാന്റുകൾ വളർത്തിയെടുക്കാറ്. അരേഷ്യയ (Araceae) കുടുംബത്തിൽ ഉൾപ്പെട്ട ഒരു വള്ളിച്ചെടിയാണ് മണിപ്ലാന്റ്. ഡെവിൾസ് വൈൻ, ഡെവിൾസ് ഐവി, ഗോൾഡൻ പോത്തോസ്, ഹണ്ടേർസ് റോബ് തുടങ്ങിയ പേരുകളിൽ അറിയപ്പെടുന്ന ഈ സസ്യം ഇന്ത്യ, ബംഗ്ലാദേശ്, നേപ്പാൾ തുടങ്ങിയ രാജ്യങ്ങളിൽ മണി പ്ലാന്റ് എന്ന പേരിലാണ് അറിയപ്പെടുന്നത്. ഈ ചെടി, ഭാഗ്യം കൊണ്ടുവരുമെന്ന് വിശ്വാസിക്കുന്നതുകൊണ്ടാണ് മണി പ്ലാന്റ് എന്ന പേരിൽ അറിയപ്പെടുന്നത്. ### 2. സ്നേക്ക് പ്ലാന്റ്  കുറഞ്ഞ ചിലവിൽ നിങ്ങളുടെ വീടിനെയും ഓഫീസിനെയും മനോഹരമാക്കാൻ ആണ് നിങ്ങൾ ആഗ്രഹിക്കുന്നതെങ്കിൽ സ്നേക്ക് പ്ലാൻ വളർത്തിയെടുക്കുന്നതിലൂടെ നിങ്ങൾക്ക് അതിന് സാധിക്കും എന്നതിൽ സംശയമില്ല. Dracaena trifasciata എന്ന ശാസ്ത്രീയ നാമത്തിൽ അറിയപ്പെടുന്ന ഈ ചെടി സാധാരണയായി പാമ്പ് ചെടി എന്നറിയപ്പെടുന്നു. പച്ചയും മഞ്ഞയും കലർന്ന നീളമേറിയ ഇലകളാണ് ഈ ചെടിക്ക് ഉള്ളത്. തിളക്കമുള്ള മഞ്ഞയുടെ ഹൈലൈറ്റുകൾ ഉള്ളതിനാൽ ആകർഷകമായ ഇൻഡോർ പ്ലാന്റ്ആയി സ്‌നേക്ക് പ്ലാന്റിനെ നമുക്ക് വീടുകളിൽ വളർത്താം. ആഴ്ചകളോളം വെള്ളമില്ലാതെ പോകാം എന്ന പ്രത്യേകത കൂടി ഈ സസ്യത്തിനുണ്ട് അതുകൊണ്ട് തന്നെ കൂടുതൽ ശ്രദ്ധ ആവശ്യമില്ലാത്ത സസ്യമാണിത്. ### 3. പീസ് ലില്ലി പ്ലാന്റ്  തൂവെള്ളപ്പൂക്കളുള്ള മനോഹരമായ ഒരു ഇൻഡോർ പ്ലാന്റ് ആണ് ലില്ലിച്ചെടി. പീസ് ലില്ലി എന്നാണ് ഈ ചെടിയെ വിളിക്കുന്നത്. വീട്ടിനകത്ത് സമാധാനം നിറയ്ക്കാനും പോസിറ്റീവ് ഊര്‍ജ്ജം തരാനും ഈ ചെടിക്ക് കഴിയുമെന്ന് വിദേശികള്‍ വിശ്വസിക്കുന്നു. ചേമ്പിന്റെ വര്‍ഗത്തില്‍പ്പെട്ട ഈ ചെടി ഓഫീസുകളിലും വീടുകളിലും ഇന്‍ഡോര്‍ പ്ലാന്റ് ആയി വളര്‍ത്താന്‍ യോജിച്ചതാണ്.കടുംപച്ചനിറത്തിലുള്ള ഇലകളാണ് ഈ ചെടിക്ക് ഉള്ളത്. വീട്ടിനകത്ത് വെക്കുമ്പോള്‍ ആവശ്യത്തില്‍ക്കൂടുതല്‍ നനയ്‌ക്കേണ്ട ആവശ്യമില്ല. ആഴ്ചയില്‍ ഒന്നോ രണ്ടോ തവണ മാത്രം നനച്ചാല്‍ മതി. സൂര്യപ്രകാശം ഇല്ലാത്ത മുറികളില്‍ വളര്‍ത്താന്‍ പറ്റുന്ന ചെടിയാണിത്. അശുദ്ധവായു ശുദ്ധീകരിക്കാന്‍ കഴിവുള്ള സസ്യമാണിത്. കിടപ്പുമുറിയുടെ ഒരു മൂലയില്‍ വളര്‍ത്തിയാല്‍ നല്ല ഉറക്കം പ്രദാനം ചെയ്യാനും ഈ ചെടിക്ക് കഴിയുമത്രെ. രാത്രിയിലും ഓക്‌സിജന്‍ പുറത്തുവിടാന്‍ കഴിയും എന്ന പ്രത്യേകത ഈ സസ്യത്തിനുണ്ട്.വളരാന്‍ അനുകൂലമായ സാഹചര്യങ്ങള്‍ ഒരുക്കിയാല്‍ ആരോഗ്യത്തോടെ വളര്‍ന്ന് പൂക്കളുണ്ടാകും. ഈ ചെടി വളര്‍ത്തുന്നവര്‍ ആവശ്യത്തില്‍ക്കൂടുതല്‍ വെള്ളം നല്‍കുന്നതിനാലാണ് ചെടി നശിച്ചുപോകുന്നത്. ചട്ടിയിലെ മണ്ണിന്റെ മുകള്‍ഭാഗം തൊട്ടുനോക്കി ഈര്‍പ്പമില്ലെന്ന് ഉറപ്പുവരുത്തിയാല്‍ മാത്രം വെള്ളം ഒഴിച്ചുകൊടുക്കാം. അതുപോലെ വളപ്രയോഗവും ശ്രദ്ധിക്കണം. മിതമായ രീതിയില്‍ വര്‍ഷത്തില്‍ ഒന്നോ രണ്ടോ പ്രാവശ്യം മാത്രമേ വളപ്രയോഗം നടത്താവൂ. പാത്രത്തില്‍ നിന്നും പുറത്തേക്ക് വളരാന്‍ തുടങ്ങിയാല്‍ പോട്ടിങ്ങ് മിശ്രിതം മാറ്റി നിറച്ച് വീണ്ടും നടാവുന്നതാണ്. അങ്ങനെ മാറ്റുമ്പോള്‍ ആദ്യം നടാനുപയോഗിച്ച പാത്രത്തേക്കാള്‍ രണ്ട് ഇഞ്ച് വലിയ പാത്രത്തിലേക്കാണ് മാറ്റി നടേണ്ടത്.ഉപയോഗ ശൂന്യമായ ചില്ലുപാത്രങ്ങളിലും പീസ് ലില്ലി വളര്‍ത്താം. രണ്ട് ഇഞ്ച് ആഴത്തില്‍ വെള്ളം നിറയ്ക്കാന്‍ കഴിവുള്ള കുപ്പി ഉപയോഗിക്കാവുന്നതാണ്. പാത്രത്തില്‍ ശുദ്ധജലം നിറച്ച് ഇലകളില്‍ മുട്ടാതെ തണ്ടു മാത്രം മുങ്ങിനില്‍ക്കുന്ന രീതിയില്‍ ചെടി വളര്‍ത്താം. പീസ് ലില്ലിയുടെ വേര് നന്നായി കഴുകി വൃത്തിയാക്കി ചില്ലുപാത്രത്തിലെ വെള്ളത്തിലേക്ക് ഇറക്കിവെച്ച് വെള്ളാരംകല്ലുകള്‍ ഇട്ടുകൊടുത്ത് ചെടിക്ക് ബലം നല്‍കാം. ### 4. ബ്രോക്കൻ ഹാർട്ട് പ്ലാന്റ്  ഏറ്റവും ജനപ്രീതിയാർജ്ജിച്ച വീട്ടുചെടികളിലൊന്നായ ഇൻഡോർ പ്ലാന്റ് ആണ് ബ്രോക്കൻ ഹാർട്ട് പ്ലാന്റ്.ഹൃദയാകൃതിയിലുള്ള ഇലകളോട് കൂടി എളുപ്പത്തിൽ വളരുന്ന ഈ ചെടി ജനക്കൂട്ടത്തിന്റെ പ്രിയപ്പെട്ടതാണ്. എല്ലാ ഇടങ്ങളെയും മനോഹരമാക്കി മാറ്റാൻ കഴിയുന്ന ഒരു സസ്യം കൂടിയാണിത്. അതിലോലമായ വള്ളികളാൽ വേഗത്തിൽ വളരാൻ കഴിയും എന്നത് ഈ സസ്യത്തിന്റെ പ്രത്യേകതയാണ്. ### 5. സ്പൈഡർ പ്ലാന്റ്  നമ്മുടെ ആരോഗ്യത്തിനും വീട്ടില്‍ പോസിറ്റീവ് ഊര്‍ജ്ജം നിറക്കുന്നതിനും സഹായിക്കുന്നു ചില ചെടികളുണ്ട്. അതില്‍ ഒന്നാണ് സ്‌പൈഡര്‍ പ്ലാന്റ്.സ്‌പൈഡര്‍ പ്ലാന്റ് മനോഹരമായ ഒരു ഇന്‍ഡോര്‍ പ്ലാന്റാണ്, ഉഷ്ണമേഖലാ, പ്രദേശങ്ങളില്‍ നിന്നുള്ളതാണ് ഈ ചെടി.സ്‌പൈഡര്‍ വല പോലെ ഉള്ളത് കൊണ്ടാണ് ഈ ചെടിയെ സ്‌പൈഡര്‍ പ്ലാന്റ് എന്ന് പറയുന്നത്. ഇതിന്റെ ഇലകള്‍ നേര്‍ത്തതാണ്, വെള്ളയും പച്ചയും കലര്‍ന്ന നിറങ്ങളും ഇതിലുണ്ട്. സ്‌പൈഡര്‍ പ്ലാന്റിന് ധാരാളം ആരോഗ്യ ഗുണങ്ങളുണ്ട്. നിങ്ങളുടെ വീടിനുള്ളില്‍ ഈ പ്ലാന്റ് വെക്കുന്നതിലൂടെ എന്തൊക്കെ ആരോഗ്യ ഗുണങ്ങള്‍ നിങ്ങള്‍ക്ക് നല്‍കുന്നുണ്ട് എന്ന് നമുക്ക് നോക്കാവുന്നതാണ്. സ്പൈഡര്‍ പ്ലാന്റ് വീടിനുള്ളിലെ ഏറ്റവും മികച്ച വായു ശുദ്ധീകരണ സസ്യങ്ങളില്‍ ഒന്നാണെന്നതാണ് സത്യം. നിങ്ങളുടെ വീട്ടില്‍ ഒരു സ്‌പൈഡര്‍ പ്ലാന്റ് സ്ഥാപിക്കുന്നത് ടോലുയിന്‍, കാര്‍ബണ്‍ മോണോക്‌സൈഡ്, സൈലീന്‍, ഫോര്‍മാല്‍ഡിഹൈഡ് തുടങ്ങിയ വായുവിലെ ദോഷകരമായ രാസവസ്തുക്കള്‍ നീക്കം ചെയ്യാന്‍ സഹായിക്കും. ### 6. കറ്റാർവാഴ  അസ്ഫോഡെലേഷ്യേ കുടുംബത്തിൽ പെട്ട ഒരു ചെടിയാണ് കറ്റാർവാഴ . പേരിൽ സാമ്യമുണ്ടെങ്കിലും വാഴയുമായി ഇതിന് യാതൊരു ബന്ധവുമില്ല. വളരെയധികം ഔഷധഗുണമുള്ള ചെടിയാണ് ഇത്. ആയുർവേദത്തിലും ഹോമിയോപ്പതിയിലും കറ്റാർ വാഴ ഔഷധമായി ഉപയോഗിക്കുന്നുണ്ട് . ത്വക്ക് രോഗങ്ങൾക്കുള്ള നല്ല പ്രതിവിധിയാണ് ഇത്. തണ്ടില്ലാത്തതോ ചെറിയ തണ്ടോടുകൂടിയതോ ആയ ഇത് 80-100 സെ.മീ ഉയരത്തിൽ വളരുന്നു. ഇലകൾ‍ ജലാംശം നിറഞ്ഞ് വീർത്തവയാണ്. ഇലകളുടെ അരികിൽ മുള്ളുകൾ ഒരു ദിശയിലേക്ക് അടുക്കി വച്ചപോലെ കാണപ്പെടുന്നു. ഒരുപാട് ഔഷധഗുണങ്ങളുള്ള ഈ സസ്യം വീടുകളിലും ഓഫീസുകളിലും ഒരു ഇൻഡോർ പ്ലാന്റ് ആയി ഉപയോഗിക്കാവുന്നതാണ്. ### 7. ആന്തൂറിയം  അരേസി (Araceae) സസ്യകുടുംബത്തിൽ ഉൾപ്പെടുന്ന ആയിരത്തോളം സ്പീഷീസുകൾ ഉള്ള പുഷ്പിക്കുന്ന സസ്യ വർഗ്ഗം ആണ് ആന്തൂറിയം. ഇതിന്റെ ഉദ്ഭവം കോസ്റ്റാറിക്ക ആണെന്ന് പറയപ്പെടുന്നു. പൂവിന്റെ ആകൃതി കണക്കിലെടുത്ത് ഇവയെ ഫ്ലെമിങ്കോ ഫ്ലവർ ബോയ് ഫ്ലവർ,എന്നും വിളിക്കാറുണ്ട്.വലിയ ഇലകളോടു കൂടിയ ആന്തൂറിയം പല നിറങ്ങളിൽ ഉള്ള പൂക്കൾ ഉണ്ടാവുന്നവയാണ്. പൂക്കൾ തടിച്ച മാംസളമായ തണ്ടുകളിൽ ഉണ്ടാവുന്നു. “ആന്തൂറിയം ആൻഡ്രിയേനം” എന്ന ഇനത്തിന് കടും ചുവപ്പ് നിറമുള്ള പൂക്കളാണ്. വെള്ള നിറത്തിലുള്ള ആന്തൂറിയവും കാണാറുണ്ട്. പല ആകൃതിയിലുള്ള പൂക്കൾ കാണപ്പെടുന്നു. ഇരുനിറങ്ങൾ കലർന്ന പൂക്കളും ചില സസ്യങ്ങളിൽ കാണാറുണ്ട്.മിക്കപ്പോഴും നിത്യഹരിതമായി കാണുന്ന ഇവയ്ക്ക്, ഇളം ചൂട്, ഉയർന്ന ആർദ്രത, തണൽ, കൂടെക്കൂടെയുള്ള ജലസേചനം എന്നിവ ആവശ്യമാണ്. മിതമായ കാലാവസ്ഥയിലാണ്‌ ഈ ചെടി നന്നായി വളരുന്നത്. അതുകൊണ്ടുതന്നെ വീടുകളിലും ഓഫീസുകളിലും ഒരു ഇൻഡോർ പ്ലാന്റ് ആയി ആന്തൂറിയം വളർത്താം. വേരുകൾ നീളത്തിൽ താഴേക്ക് വളർന്ന് തറയിലേക്കിറങ്ങുന്നതിനാൽ ഇവ മഴക്കാടുകളിൽ മുകളിലായി വളരുവാൻ സഹായകമാകുന്നു. ചിലയിനങ്ങൾ പാറകളിലും ഇവയെ കാണപ്പെടുന്നു. അന്തൂറിയം വ്യവസായിക അടിസ്ഥാനത്തിൽ കൃത്രിമ തോട്ടങ്ങളിൽ വളർത്തുന്നുണ്ട്. ### 8. ഓർക്കിഡ്  ഓർക്കിഡേസിയ കുടുംബത്തിൽ പെട്ടതാണ് ഓർക്കിഡ്. മരവാഴ എന്ന് മലയാളത്തിൽ പേരുള്ള ഓർക്കിഡ് ഒരു അധിസസ്യമാണ്. 800 ജനുസ്സുകൾ ഉള്ള ഓർക്കിഡ് ഏഷ്യ,ദക്ഷിണ അമേരിക്ക മുതലായ സ്ഥലങ്ങളിൽ കണ്ട് വരുന്നു. പുഷ്പിക്കുന്ന സസ്യങ്ങളിൽ ഏറ്റവും വലിയ കുടുംബം ഓർക്കിഡിന്റേതായി കരുതപ്പെടുന്നു.സുഗന്ധ വിളയായ വാനില ഈ കുടുംബത്തിലെ ഒരംഗമാണ്. പല നിറങ്ങളിലും ആകൃതിയിലും കാണപ്പെടുന്ന ഇതിന്റെ പൂക്കൾ മനോഹരവും, താരതമ്യേന കൂടുതൽ ദിവസം കൊഴിയാതെ നിൽക്കുന്നതുമാണ്. ഇക്കാരണങ്ങളാൽ ലോകമെമ്പാടുമുള്ള പുഷ്പ പ്രേമികളുടെയിടയിൽ ഏറ്റവും സ്വീകാര്യതയുള്ള ചെടികളിലെ പ്രമുഖ സ്ഥാനം തന്നെ ഓർക്കിഡിനുണ്ട്. അതുകൊണ്ടുതന്നെ ഒരു മികച്ച ഇൻഡോർ പ്ലാന്റ് ആയി വീടുകളിലും ഓഫീസുകളിലും ഓർക്കിഡിനെ നമുക്ക് വളർത്തിയെടുക്കാം. ### 9. ലക്കി ബാംബൂ  ചെറിയ പരിപാലനത്തിലൂടെ വളരെ വേഗത്തിൽ വളർത്തിയെടുക്കാവുന്ന ചെടിയാണ് ലക്കി ബാംബൂ.ആഫ്രിക്കയിലെ കാമറൂണാണ് ഈ ചെടിയുടെ സ്വദേശം. ഇളം പച്ച നിറത്തിലുള്ള തണ്ടുകളും ഇലകളുമാണ് ഈ ചെടിക്ക് ഉള്ളത്.കുറ്റിചെടിയായാണ് ഈ ചെടി വളരുന്നത്.ഇവയ്ക്ക് 1.5 മീറ്റർ (5അടി) വരെ ഉയരം വെക്കും. ജലാംശം അധികമുള്ള ചുറ്റുപാടാണ് ഈ സസ്യത്തിന്റെ വളർച്ചയ്ക്ക് അനുയോജ്യം. സൂര്യപ്രകാശം നേരിട്ട് ലഭിക്കുന്ന സ്ഥലങ്ങളിൽ ഈ സസ്യം വളർത്തിയെടുക്കുന്നത് പ്രയാസകരമാണ്.ചൈനീസ് ആചാരപ്രകാരം ലക്കി ബാംബൂ വീടുകളിലും ഓഫീസുകളിലും വളർത്തുന്നതിലൂടെ സാമ്പത്തിക നേട്ടങ്ങൾ, ഭാഗ്യം, ഐശ്വര്യം എന്നിവ ഉണ്ടാവുമെന്ന് വിശ്വസിക്കാറുണ്ട്. ലക്കി ബാംബൂ തണ്ട് മുറിച്ചു നട്ട് ജലത്തിലും വളർത്താറുണ്ട്. ജലത്തിൽ വളർത്തുന്ന ലക്കിബാംബൂവിന്റെ വെള്ളം രണ്ടാഴ്ചയ്ക്ക് ശേഷം മാറ്റേണ്ടത് അത്യാവശ്യമാണ്.ഓക്സിജന് അളവ് ക്രമീകരിക്കാനും അലങ്കാരത്തിനുമായി ഈ ചെടി അക്വാറിയങ്ങളിലും വളർത്തിയെടുക്കാം. ### 10. റബ്ബർ പ്ലാന്റ്  വളരെ ആകർഷകമായ രീതിയിൽ ഓഫീസുകളിലും വീടുകളിലും വളർത്തിയെടുക്കാവുന്ന ഒരു ഇൻഡോർ പ്ലാന്റ് ആണ് റബ്ബർ പ്ലാന്റ്. പേരിലുള്ള സാമ്യം അല്ലാതെ റബ്ബറുമായി ഈ ചെടിക്ക് യാതൊരു ബന്ധവുമില്ല. പൂക്കളില്ലാത്ത ഈ ചെടിയിൽ പുതിയ ഇലകൾ ഉണ്ടാവുന്ന സമയത്ത് ചുവപ്പ് കലർന്ന നിറത്തിൽ പൂക്കളുമായി സാമ്യമുള്ള ഇലകൾ വളർന്നു വരാറുണ്ട്. ചുവപ്പ് കലർന്ന നിറമായതിനാൽ പലരും ഇതിനെ പൂക്കൾ ആണെന്ന് തെറ്റിദ്ധരിക്കാറുണ്ട്. പ്രകാശം ലഭിക്കുന്ന സ്ഥലങ്ങളിലാണ് റബ്ബർ പ്ലാന്റ് വളർത്തേണ്ടത്. ജനലുകളുടെ അടുത്ത് ചെടിച്ചട്ടികളിൽ ആയി ഇവ വളർത്തിയെടുക്കാം. ### 11. ഇംഗ്ലീഷ് ഐവി  അലങ്കാര സസ്യം എന്ന നിലയിൽ വീടുകളിലും ഓഫീസുകളിലും ധാരാളമായി കണ്ടുവരുന്ന ഒരു സസ്യമാണ് ഇംഗ്ലീഷ് ഐവി. ഹെഡോറ ഹെലിക്സ് എന്ന പേരിലും ഈ സസ്യം അറിയപ്പെടുന്നു. പടർന്നു കയറുന്ന വള്ളികളായാണ് ഈ സസ്യം വളരുന്നത്. ഈ സസ്യത്തിന് വളർച്ചയുടെ ആദ്യഘട്ടങ്ങളിൽ വള്ളികളിലായി ധാരാളം ചെറിയ വേരുകൾ കാണപ്പെടുന്നു. ഇത് ഭിത്തികളിൽ പടർന്നു കയറാനും മറ്റും സസ്യത്തിന് സഹായകമാകുന്നു. പൂർണ്ണവളർച്ചയെത്തിയ ഐവി ചെടിയിൽ ചെറിയ വേരുകൾ കാണാറില്ല. വളർന്നു വരുമ്പോൾ ഇളം പച്ച നിറത്തിലുള്ള ഇവയുടെ ഇലകൾ പിന്നീട് കടും പച്ച നിറത്തിൽ ആയി മാറാറുണ്ട്. ഹാങ്ങിങ് പോട്ടുകളിലും ചുവരുകളിൽ പടർന്നുകയറുന്ന വിധത്തിലും ഇവയെ നമുക്ക് വളർത്തിയെടുക്കാം. തുടക്കത്തിൽ നല്ല രീതിയിലുള്ള പരിചരണം കൊടുത്തു കഴിഞ്ഞാൽ വളരെ ആകർഷകമായ രീതിയിൽ ഈ ചെടിയെ നമുക്ക് വളർത്തിയെടുക്കാം. ### 12. സിൽവർ ഇഞ്ച് പ്ലാന്റ്  സിൽവർ ഇഞ്ച് പ്ലാന്റ് വളരെ ആകർഷകമായ രീതിയിൽ ഉള്ള ഒരു ഇൻഡോർ പ്ലാന്റ് ആണ്. സീബ്ര പാറ്റേണുകളിൽ കാണുന്ന ഇലകളാണ് ഈ ചെടിയെ മറ്റുള്ള ചെടികളിൽ നിന്നും വ്യത്യസ്തമാക്കുന്നത്. ഈർപ്പം നിറഞ്ഞ സ്ഥലങ്ങളിൽ ഈ സസ്യത്തെ എളുപ്പത്തിൽ വളർത്തിയെടുക്കാം. ഈ സസ്യത്തിന്റെ വളർച്ചയ്ക്ക് ധാരാളം വെള്ളം ആവശ്യമാണ്. നാലു മുതൽ 10 സെന്റീമീറ്റർ വരെ ഈ സസ്യത്തിന് ഇലകൾ വളരാറുണ്ട്. വള്ളികൾ ആയി വളരുന്ന ഈ ചെടിയുടെ കാണ്ഡത്തിൽ ധാരാളം വേരുകൾ കാണപ്പെടുന്നു. വെള്ള നിറത്തിലുള്ള ചെറിയ പൂക്കൾ ഈ സസ്യത്തിൽ കാണാറുണ്ട്. ### 13. പീകോക്ക് പ്ലാന്റ്  വായു ശുദ്ധീകരണത്തിൽ വലിയ പങ്കുവഹിക്കുന്ന ഒരു ചെടിയാണ് പീകോക്ക് പ്ലാന്റ്. വലിയ ഇലകളും ഇലകൾക്ക് മീതെ പിങ്ക് കലർന്ന വെള്ള വരകളോടുകൂടിയ പാറ്റേണുകൾ നിറഞ്ഞവയാണ് ഈ ചെടിയുടെ ഇലകൾ. കുറഞ്ഞ പ്രകാശത്തിൽ വളരുന്നവയാണ് ഈ ചെടി. പൂക്കൾ ഒന്നുമില്ലാത്ത ഈ ചെടിയുടെ പ്രത്യേകത അതിന്റെ ഇലകൾ തന്നെയാണ്. അന്തരീക്ഷത്തിലെ വിഷാംശം നിറഞ്ഞ ഈർപ്പം വലിച്ചെടുത്ത് വായു സ്വാഭാവികമായി ശുദ്ധീകരിക്കാൻ ഈ ചെടിക്ക് കഴിയുന്നു. ഈ ചെടിയുടെ വളർച്ചയ്ക്ക് അധികം ഈർപ്പമോ പ്രകാശമോ ആവശ്യമായി വരുന്നില്ല. അതുകൊണ്ട് തന്നെ വളരെ എളുപ്പത്തിൽ വീടുകളിലും ഓഫീസുകളിലും ഈ ചെടിയെ വളർത്തിയെടുക്കാം. ## കേരളത്തിൽ വളർത്തിയെടുക്കാവുന്ന ഇൻഡോർ പ്ലാന്റ്സുകളുടെ പ്രത്യേകതകൾ കേരളത്തിൽ വളർത്തിയെടുക്കുന്ന ഇൻഡോർ പ്ലാന്റുകൾ നിരവധി ഉണ്ടെന്ന് നമുക്ക് മനസ്സിലാക്കാം. കുറഞ്ഞ രീതിയിലുള്ള പരിപാലനം , വളപ്രയോഗം, ആകർഷകമായ രീതിയിൽ ഉള്ള ഇലകളും പൂക്കളും തുടങ്ങിയ നിരവധി പ്രത്യേകതകൾ ഇൻഡോർ പ്ലാൻസിന് ഉണ്ട്. കേരളത്തിലെ കാലാവസ്ഥയ്ക്ക് അനുയോജ്യമായവയാണ് മുകളിൽ നൽകിയിരിക്കുന്ന ഓരോ ഇൻഡോർ പ്ലാൻസുകളും. കുറഞ്ഞ രീതിയിലുള്ള പരിപാലനം എന്നതുകൊണ്ടുതന്നെ കേരളത്തിലെ വീടുകളിലും ഓഫീസുകളിലും ഇൻഡോർ പ്ലാന്റ്കൾ മികച്ച രീതിയിൽ വളർത്തിയെടുക്കാവുന്നവയാണ്.